وقتی سرطان قد می کشد

نتیجه این بررسی‌ها گاهی در باز کردن گره کور این بیماری موثر بوده و​ بسرعت وارد مقولات پیشگیری و درمان می‌شود و گاهی هم قدری عجیب و پیچیده است.

در صورت اخیر، ممکن است هم مجادلات فراوانی را دامن زند و هم پرسش‌های علمی دقیقی را پیش کشد. به این ترتیب برای فائق آمدن بر این مجادلات و پاسخ دادن به این پرسش‌ها، متخصصان بسیاری دست در کار تحلیل و توضیح موارد مورد بحث خواهند زد و طبیعی است از خلال این کوشش‌ها هم علم پزشکی به یافته‌های جدیدی خواهد رسید و هم فن پزشکی روش‌های جدیدی برای مواجهه با سرطان، پیشگیری و درمان آن ابداع خواهد کرد. دو یافته جدید پژوهشگران را که در این زمینه منتشر شده و در سایت مجله تایم به آنها پرداخته شده است،
بخوانید.

ارتباط قد و سرطان

پژوهشی جدید که در مجله همه‌گیرشناسی سرطان، علائم و پیشگیری منتشر شده است رابطه عجیبی را میان بلندی قد و خطر ابتلا به سرطان در میان زنان یائسه نشان می‌دهد. هر چه قد این زنان بلندتر باشد، احتمال ابتلای آنان به سرطان نیز بیشتر است.  

این پژوهشگران بیش از 20 هزار و 900 زن را در سنین 50 تا 79 سال مورد بررسی قرار دادند. این زنان در برنامه مطالعاتی پیشگامان سلامت زنان (WHI)، که یک برنامه تحلیلی درباره زنان یائسه و عوامل موثر بر سلامت آنان است، شرکت کرده بودند.

پس از بررسی‌های دقیق آماری معلوم شد به ازای هر 10 سانتی‌متر افزایش قد میان زنان مورد مطالعه، خطر ابتلا به انواع گوناگون سرطان به میزان 13 درصد افزایش می‌یابد.

هرچند این رابطه عجیب به نظر می‌رسد و در نگاه نخست شاید نتوان باورش کرد، اما شاید به نوعی بتوان به توضیح آن پرداخت. 

برای مثال ممکن است صرفا به دلیل تعداد بیشتر سلول‌ها و بافت‌هایی که افراد قد بلندتر از آن برخوردارند احتمال این‌که برخی از این سلول‌ها در شرایط مناسبی برای رشد و تکثیر غیرطبیعی و تبدیل شدن به تومور بدخیم قرار بگیرند بیشتر خواهد بود یا شاید مثلا برخی از همان فرآیندهایی که به طور کلی و در همه افراد سبب قد کشیدن و رسیدن به طول نهایی قد می‌شوند و طبیعتا در افراد قد بلند فعالیت بیشتری  از خود نشان می‌دهند، بر توده‌های سرطانی نیز تاثیر گذاشته و آنها را نیز تغذیه کنند.

جورج کابات، متخصص اپیدمیولوژی کالج پزشکی آلبرت اینشتین و یکی از اعضای گروه تحقیقات می‌گوید: سرطان حاصل فرآیندهایی است که سبب رشد می‌شود. به عبارت دیگر هورمون‌ها و سایر عوامل رشد که بر قد انسان تاثیر می‌گذارند، می‌توانند بر میزان خطر ابتلا به سرطان نیز موثر باشند.

برخی از این عوامل کلی ممکن است  ژنتیکی باشد، در حالی که سایر عوامل می‌تواند مرتبط با عوامل محیطی یا تغذیه بخصوص در سال‌های نخستین زندگی باشد. برای مثال، زنانی که در خانواده‌های دارای سطح اقتصادی ـ اجتماعی بالاتری رشد می‌کنند، احتمالا از زنانی که در خانواده‌های کم‌درآمد رشد می‌کنند قد بلندتر خواهند بود. به عبارت دیگر تاثیرات تغذیه می‌تواند در افزایش قد و نیز افزایش خطر ابتلا به سرطان نقش بازی کند.

قد افراد ممکن است صرفا نشانه‌ای از عواملی مانند تغذیه باشد؛ اما نشانه هر عاملی که باشد لازم است آن را بدقت مورد مطالعه قرار دهیم. در واقع، شناختن عوامل قد بلند در افراد می‌تواند راه‌های جدید و موثرتری برای پیشگیری و درمان توده‌های بدخیم سرطانی پیش پایمان قرار دهد.

دکتر توماس روهان، رئیس و استاد اپیدمیولوژی و سلامت همگانی کالج پزشکی آلبرت اینشتین می‌گوید: رابطه میان قد افراد و ابتلا به سرطان، پرسش‌های زیست‌شناختی جالبی را پیش می‌کشد‌ و پژوهشگران می‌توانند توضیحات جدیدی در این باره ارائه دهند. طبیعی است از خلال همین توضیحات ایده‌های نوین و شاید روش‌های جدیدی برای مواجهه علم پزشکی با سرطان استخراج شود.

البته دکتر روهان و همکارانش به نکته بسیار مهمی‌ اشاره می‌کنند که حتما خانم‌های بلندقد باید مد نظر قرار دهند: نتایج این پژوهش را نباید یک قاعده کلی برای همه زنان بلندقد دانست و این زنان نباید نگرانی به خود راه دهند.

این پژوهش در واقع صرفا یک ارتباط آماری میان این دو مقوله یافته است و هرگز نباید این ارتباط را از دسته ارتباط‌های علت و معلولی به شمار آورد. به عبارت دیگر نباید بلند بودن قد را علت ابتلا به سرطان دانست.

بعید است بتوانیم بیماری‌های پیچیده‌ای نظیر سرطان را تنها ناشی از یک عامل مثلا عامل رشد بدانیم. اما حسن نتایج جدید آن است که شاید در آینده افق‌های جدیدی از سرزمین هنوز مبهم سرطان به روی ما باز کند.

غربالگری سیگاری ها

برای نخستین بار، شواهدی به دست آمده است که نشان می‌دهد غربالگری سیگاری‌ها ممکن است بتواند آنها را از مرگ ناشی از سرطان ریه نجات دهد. کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده (USPSTF) که یک هیات کارشناسی دولتی به شمار می‌رود، پیش‌نویسی را منتشر کرده است که می‌گوید سیگاری‌ها در سن 55 تا 80 سالگی باید تحت سی تی اسکن خفیف قرار گیرند تا معلوم شود آیا در ریه‌های خود توده یا تومور دارند یا نه. البته در این توصیه شروطی هم برای این غربالگری در نظر گرفته شده است.

در واقع این افراد باید سابقه مصرف حداقل یک پاکت سیگار در روز، آن هم طی یک دوره سی ساله یا بیشتر داشته‌ باشند یا از آن دسته افرادی باشند که پیشتر این شرایط را داشته‌اند اما ظرف 15 سال اخیر به ترک سیگار همت گماشته و آن را به طور کامل کنار گذاشته‌اند.

توجه داشته باشید استعمال سیگار علت 85 درصد از موارد ابتلا به سرطان ریه در آمریکاست و هر سال در زمره علل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده قرار می‌گیرد.

این اطلاعیه پس از آن منتشر شد که USPSTF در دو بازبینی پیشین اعلام کرده بود هنوز شواهد کافی در اختیار ندارد که بتواند توصیه کند هر فرد سیگاری باید مورد غربالگری سالانه قرار گیرد. زیرا به هر حال انجام غربالگری به دلیل قرار گرفتن در معرض پرتوهای مضر می‌تواند خطراتی در پی داشته باشد اما پژوهش‌های جدید از این واقعیت حکایت می‌کنند که در برابر فواید تشخیص زودهنگام رشد غیرطبیعی سلول‌های سرطانی و مداخله‌درمانی بموقع می‌توان خطر اندک پرتوهای حاصل از سی‌تی‌اسکن خفیف را نادیده انگاشت.

برای مثال مطالعه انجام شده در زمینه غربالگری سرطان ریه در کالج آمریکایی شبکه عکسبرداری رادیولوژی نشان می‌دهد سی‌تی‌اسکن خفیف در مقایسه با عکسبرداری اشعه X، خطر مرگ ناشی از سرطان ریه را در میان افرادی که در گذشته سیگار می‌کشیدند و نیز افراد
پنجاه و پنج تا هفتاد و چهار ساله‌ای که هم‌اکنون سیگار می‌کشند به میزان 20 درصد کاهش می‌دهد یا مطالعه‌ای دیگر که در مجله سرطان (Cancer) منتشر شده است، می‌گوید چنین غربالگری‌هایی که با استفاده از روش سی‌تی‌اسکن انجام می‌شود، می‌تواند سالانه از حداکثر 12000 مورد مرگ و میر ناشی از سرطان ریه پیشگیری کند.

بعلاوه به دلیل تشخیص زودهنگام هزینه‌های درمان این بیماری را نیز به میزان چشمگیری کاهش خواهد داد. به این ترتیب هنگامی که نتایج غربالگری ملی در آمریکا طی سال 2011  منتشر شد، این کالج گزارشی منتشر کرد که در آن متعهد شده بود کاتالوگ‌های راهنما و استانداردهای مناسبی را برای امکان غربالگری وسیع‌تر فراهم آورد تا همگان بتوانند از این امکان جدید بهره ببرند.

با وجود این نتایج و توصیه‌ها، مباحثی نیز میان متخصصان درگرفته است. برخی کارشناسان می‌گویند مبادرت به انجام غربالگری آن هم در سطحی وسیع می‌تواند در مواردی نیز گمراه‌کننده باشد و نتایج تشخیصی مثبت یا منفی نادرستی نیز به بار آورد.

ادعای این کارشناسان براساس خطاهای تشخیصی روش‌هایی مانند سی‌تی‌اسکن است. سی‌تی‌اسکن در تشخیص سرطان ریه حدود 20 درصد خطا در پی دارد. به عبارت دیگر ممکن است افرادی مورد تشخیص سرطان ریه قرار گیرند که هیچ توده بدخیمی در ریه‌های خود نداشته باشند. به همین دلیل شاید هنوز برای تبدیل شدن این شیوه به یک رویه معمول پزشکی و درمان آن هم در سطح وسیع زود باشد.

با این همه، اعضای کارگروه می‌گویند درست است که غربالگری را براساس نتایج پژوهش خود توصیه می‌کنند اما این روش به هیچ وجه نمی‌تواند جایگزین ترک سیگار و دخانیات شود. آنان تاکید می‌کنند موثرترین راه کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان ریه، کاهش میزان استعمال دخانیات است.

منبع:تایم - مسعود ایثاری