پایتختی دیگر، همین نزدیکی ها

آرامگاه امامزاده حسین(ع) معروف به شاهزاده حسین فرزند بلافصل امام رضا(ع) است که سال 201 ه.ق وفات یافت. بقعه ایشان از قرن سوم هجری به بعد از زیارتگاه‌های مهم شهر قزوین به شمار می‌رود. در طول سال‌ها دانشمندان، سخنوران و بزرگان شهر قزوین در صحن این امامزاده به خاک سپرده شده‌اند. ساختمان این بقعه که در طول جنگ‌های مغول آسیب فراوان دیده بود در دوره‌ صفویه به آبادانی قابل توجهی دست یافت و بخش‌های بسیاری به ساختمان آن اضافه شد. در‌حال‌حاضر بقعه شاهزاده حسین دارای دروازه ورودی، صحن‌های متعدد دورتادور حیاط، رواق، میان‌سرا، ایوان به همراه ساختمان گنبددار و بقعه اصلی است. از مهم‌ترین تزئینات این بقعه می‌توان به کاشیکاری، منبت‌کاری، گره‌چینی و آینه‌کاری اشاره کرد. باارزش‌ترین شیء موجود در این آرامگاه، ضریح نفیس چوبی آن است که از شاهکارهای منبت‌کاری قرن نهم هجری است.

مشاهیر ـ آرامگاه حمدالله مستوفی

حمدالله مستوفی قزوینی از مورخان مشهور، شاعر، نویسنده و جغرافیدانان اسلامی است که سال 682 قمری در قزوین متولد شد. آرامگاه حمدالله مستوفی در کوچه مستوفی واقع در خیابان ملک‌آباد سابق قرار دارد. بنای این مقبره متعلق به قرن هشتم ه.ق و دوره ایلخانی است.

بنای آجری آرامگاه حمدالله مستوفی مربع شکل بوده و توسط چهار فیل‌پوش به هشت ضلعی تبدیل شده و روی آن گنبد مخروطی شکلی قرار گرفته است. ‌داخل بنا کتیبه‌ای وجود دارد که سوره مبارکه انسان به خط نسخ روی آن گچبری شده است. این آرامگاه ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ با شماره ثبت ۳۳۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده
است.

طبیعت‌گردی ـ دریاچه اوان

دریاچه اوان در فاصله 75 کیلومتری شهر قزوین، در دامنه‌ کوه خشچال در بخش شمالی الموت قرار گرفته است. چهار روستای اوان، وربن، زواردشت و زرآباد این دریاچه‌ زیبا را در برگرفته‌اند. مساحت این دریاچه 70 هزار مترمربع است و ارتفاع آن از سطح دریا 1800 متر محاسبه شده است. بیشترین بخش آب دریاچه اوان از طریق چشمه‌های کف دریاچه و بخش ناچیزی از آن به واسطه‌بارندگی‌های فصلی تامین می‌شود. آب این دریاچه در بخش‌هایی در حال غلیان است که این امر سبب صافی و زلالی آب آن شده است. دشت‌های اطراف این دریاچه و آب و هوای خنک آن این دریاچه رابه یکی از مقاصد مهم گردشگری استان تبدیل کرده است. دوستداران گردشگری طبیعی می‌توانند از تهران در سفری یکروزه از این دریاچه بازدید کنند.

خوراک‌های سنتی قزوین

‌قیمه نثار‌ غذای رسمی قزوین محسوب می‌شود که ‌بسیار خوشمزه و محبوب‌ میان گردشگران است. قیمه نثار را معمولا برای مهمانی‌های رسمی و عروسی‌ها تهیه می‌کنند. ‌شیرین پلو‌ نیز از خوراک‌های رسمی است که اغلب در کنار قیمه نثار تهیه می‌شود. قزوینی‌ها هنگام بازگشت زوار از زیارت دم کباب و قیمه آبدار می‌پزند. همچنین دیماج برای روز پنجاه به در، خاگینه برای عروس و داماد در صبح روز پاتختی، رشته پلو با ماهی برای شب نوروز، سبزی پلو با ماهی دودی برای شب چهارشنبه سوری و روز سیزده به‌در، کله پاچه برای افطار روز بیست و هفتم ماه رمضان‌ و آش شله‌قلمکار‌ برای روز بیست و هشتم صفر در قزوین پخته می‌شود. ترشی‌های قزوینی بسیار خوشمزه و اشتهاآور هستند؛ گله‌ترشی، هندوانه ترشی، پیازترشی و ترشی زالک از معروف‌ترین آنها هستند.

‌ گردشگری روستایی ـ روستای گرمارود

روستای گرمارود یا گرماب‌رود در30 کیلومتری شهر معلم‌کلایه و 130 کیلومتری قزوین قرار دارد. این روستا تقریبا نقطه پایان الموت است که از شمال به قلعه نویذر(میمون‌دژ) و مناطق زرشک و گچلات و از جنوب به گردنه‌های اوانک محدود است. گرمارود اقلیمی مناسب و کوهستانی دارد. رود الموت، رودخانه و آبشار گرمارود، دو صخره موجود در شمال ‌شرقی ده موسوم به دوقلوهای کله‌قندی از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی این روستا هستند. براساس حفریات تپه‌های اطراف این روستا مشخص شده است قدمت این روستا و شکل اولیه آن به دوران حکومت مادها برمی‌گردد. در نتیجه کاوش‌های باستان شناسی آثار و گنجینه‌هایی مربوط به ده هزار سال کشف و به ثبت رسیده است. بیشتر بافت روستا قدیمی است. ورزش‌های آبی چون شنا، قایقرانی و ماهیگیری از فعالیت‌های گردشگری در این روستا هستند.

گردشگری‌تاریخی ـ مسجد‌جامع‌قزوین

مسجد جامع قزوین که به مسجدجامع عتیق و مسجد جامع کبیر معروف است، سال ۱۹۲ هجری به فرمان هارون‌الرشید ساخته شده است. این بنا که به سبک چهار ایوانی است، از بزرگ‌ترین مساجد کشور و کهن‌ترین مساجد جامع ایران است. مهم‌ترین بخش مسجد جامع قزوین شبستان بی‌نظیر آن است که در دوران سلجوقی ساخته شده و به نام شبستان و گنبد خمارتاشی شهرت دارد. این شبستان و گنبد آجری آن در شمار زیباترین بناهای قرن ششم هجری محسوب می‌شود. بنای اصلی ایوان مقابل شبستان و دو مناره آن متعلق به دوره سلجوقی و تزئینات کاشیکاری متعلق به دوره صفوی است. قزوین سرشار از جاذبه‌های تاریخی است، اما مسجد جامع این شهر برای مسافران می‌تواند یکی از گزینه‌های اول برای تماشا باشد.

گردشگری فرهنگی ـ جشن انگور

استان قزوین دارای 35 هزار و 494 هکتار باغ انگور است و 12 درصد از باغ‌های انگور کشور را به‌خود اختصاص داده است. در این میان شهرستان تاکستان مهم‌ترین مرکز تولید انگور در استان به‌شمار می‌رود و دارای ارقام مختلف انگور است. جشن انگور شهریور در منطقه تاکستان و هنگام برداشت محصول برگزار می‌شود. گردشگران بسیاری در این جشن شرکت می‌کنند تا علاوه بر خرید انواع مختلف انگور، در برنامه‌های مختلف این جشن شرکت کنند. برگزاری موسیقی بومی و سروده‌های محلی، بازدید از تاکستان‌ها و تجلیل از باغ‌دارانی که مرغوب‌ترین انگور و بیشترین محصول را تولید کرده‌اند از مهم‌ترین برنامه‌های این جشن محسوب می‌شوند.

‌گردشگری سلامت ـ چشمه‌ آبگرم خرقان

چشمه آبگرم خرقان معروف به ارشیا در فاصله 95‌ کیلومتری قزوین در‌کنار جاده مواصلاتی قزوین ـ همدان قرار دارد. رسوب‌های اطراف چشمه متعلق به دوران چهارم زمین‌شناسی است. آب این چشمه مشابه آب‌های معدنی موتیه و بوربون فرانسه است که در درمان دردهای عصبی، سیاتیک و رماتیسم موثر بوده و به بهبود عفونت‌های مجاری تنفسی، تورم گلو و حلق و برنشیت مزمن کمک می‌کند. علاوه بر موارد بالا آشامیدن این آب برای درمان عفونت‌های دستگاه گوارش از قبیل سوءهاضمه ناشی از ضعف قوا و یبوست نیز مفید است.

‌ترین‌ها ـ آب‌انبار سردار (بزرگ)

آب‌انبار سردار، معروف به آب‌انبار بزرگ به عنوان بزرگ‌ترین آب‌انبار تک‌گنبدی ایران شناخته می‌شود. این آب‌انبار سال 1227 ه.ق توسط حسین‌خان و حسن‌خان سردار در کم‌آب‌ترین محله شهر ساخته شده است. ظرفیت نمادین آبگیر به همراه گنبد فیروزه‌ای کوچکی که بر فراز گنبد بزرگ آجری واقع شده و گنبد مسجد سردار را به خاطر می‌آورد، از ویژگی‌های شاخص در این بنا محسوب می‌شود. گنبد عظیم آب‌انبار سردار آجری و در بالاترین قسمت آن بادگیری قرار گرفته است. ارتفاع بلندترین قسمت این گنبد تا کف آب‌انبار 5/28 متر است. حجم مخزن این آب‌انبار 3000 متر مکعب است. راه شیر آن دارای 50 پله است و برای دسترسی به آب باید 5/12 متر پایین رفت. در آب‌انبار سردار چهار شیر آب در فاصله‌های معین تعبیه شده تا با کم و زیاد شدن آب در مخزن بتوان از آب استفاده کرد.

‌صنایع دستی قزوین

صنایع دستی قزوین در گروه هنرهای دستی تزئینی و هنری جای می‌گیرد. خطاطی و تابلوهای خط، نقاشی پشت شیشه، منبت‌کاری، آینه‌سازی و قالیبافی از جمله صنایع هنرمندانه این استان است. از دیگر صنایع دستی قزوین که علاوه بر ارزش هنری و تزئینی، کاربرد مصرفی نیز دارند می‌توان به نم‌نم دوزی، گلابتون‌دوزی، ابریشم‌کاری، موج‌بافی، قفل‌سازی، گیوه‌دوزی، پن‌بافی و ساعت‌سازی اشاره کرد.

استان قزوین را می‌توان پایتخت خوشنویسی ایران نامید. هنرمندانی چون میرعماد حسنی قزوینی، استاد برجسته خط نستعلیق و بیش از 30 تن از استادان بنام ایران که آثار گرانبها، کتب و کتیبه‌های باارزش از خود به یادگار گذاشته‌اند، از قزوین برخاسته‌اند. سنگ‌تراشی و حکاکی نیز از گذشته‌های دور در استان قزوین متداول و معمول بوده است. بهترین نمونه‌های این هنرها، کتیبه‌هایی است که به خط زیبای نستعلیق و نسخ روی سنگ مرمر کنده‌کاری شده و بر سر در مدرسه‌ها، مسجدها، آب‌انبارها و گرمابه‌ها نصب شده است. / ضمیمه چمدان

آیسا اسدی