به گزارش ایسنا، کمیته تحقیقات سازمان ملل روز دوشنبه با ارائه گزارش 38 صفحهای خود درخصوص سوریه ضمن تاکید بر استفاده از سلاحهای شیمیایی در سوریه اعلام کرد، اسناد و مدارک مشخصی وجود دارد که نشان میدهد در حملات حومه دمشق از موشکهای زمین به زمین حامل گاز اعصاب استفاده شده است. در این گزارش آمده است: محیط و خاک مناطقی که به آنها حمله شده نشان میدهد در این مناطق از گاز سارین استفاده شده است. مصاحبه با 50 نفر از کادر پزشکی بیمارستانها و کسانی که از این حمله جان سالم به در بردهاند و نتایج نمونهبرداریها از خون و ادرار قربانیان نشان میدهد در حمله مذکور از مقادیر زیادی گاز سارین استفاده شده است. در این گزارش سخنی از عامل یا عاملان این حمله نرفته است.
به دنبال پذیرش پیشنهاد روسیه از سوی دمشق، وزرای خارجه روسیه و آمریکا در ژنو توافق کردند طی برنامهای زمانبندی شده سلاحهای شیمیایی سوریه منهدم گردد. سوریه نیز با پذیرش این توافق آن را پیروزی بزرگی برای خود دانست و اعلام کرد حاضر است به عضویت کنوانسیون منع تولید و گسترش سلاحهای شیمیایی در آید. قرار است ظرف چند روز آینده یک گروه نظارتی مسئول اجرای برنامه تسلیحات شیمیایی سوریه وارد دمشق شود. این کارشناسان قرار است تا زمان انهدام تسلیحات شیمیایی و تاسیسات مرتبط با آن در سوریه حضور داشته باشند.
به گزارش ایرنا، وائل الحلقی نخست وزیر سوریه، روز سهشنبه در گفتوگو با پایگاه خبری العهد لبنان با اشاره به ابتکار عمل روسیه، گفت: اینکه سوریه قرار است توافقنامه منع گسترش سلاحهای شیمیایی را امضا کند، به آن معنا نیست که ما امکانات دیگری برای ضربه زدن به دشمنان نداریم. وی با تاکید بر اینکه دیگر امکانات ما میتواند ضربه سختی به دشمن وارد ساخته و توازن استراتژیک با آن را عملی کند، گفت: توافقنامه عدم گسترش سلاحهای شیمیایی که سوریه نیز به آن پایبند شده، از اواسط ماه آینده میلادی به اجرا در خواهد آمد.
واکنشها
در واکنش به انتشار گزارش سازمان ملل، بان کی مون، دبیرکل این سازمان استفاده از سلاحهای شیمیایی در سوریه را جنایتی جنگی خواند و ابراز امیدواری کرد وزرای خارجه آمریکا و روسیه در دیدارشان در بیست و هشتم ماه جاری میلادی موفق شوند زمان برگزاری کنفرانس ژنو 2 را تعیین کنند.
سفیر روسیه در سازمان ملل نیز در واکنش به این گزارش گفت: گزارش منتشر شده هیچ گونه نتیجه یا اطلاعات انکارناپذیری در خصوص اینکه چه کسی دستور این حمله را داده، ارائه نکرده است. ویتالی چورکین افزود: این گزارش از ارائه قضاوتها و نتیجهگیریهای قطعی اجتناب میکند و باید مورد مطالعه قرار گیرد. هر کس که این گزارش را بررسی میکند، میتواند نتیجهای به تشخیص خود بگیرد. اما امیدوارم این کار با انگیزههای سیاسی انجام نشود.
از سوی دیگر، سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل در گفتوگویی مطبوعاتی در پایان نشست پشت درهای بسته شورای امنیت درخصوص گزارش محققان سازمان ملل مدعی شد: گزارش محققان تاکید دارد که نظام سوریه مسئول حملات شیمیایی ماه آگوست در دمشق است. وی گفت: جزئیات گزارش نشان میدهد ارتش سوریه تنها طرفی است که میتواند چنین حملاتی را در سطح گسترده انجام دهد. نماینده آمریکا در سازمان ملل افزود: روسیه و آمریکا در حال تهیه پیشنویس قطعنامهای برای ارائه به سازمان منع استفاده از سلاحهای شیمیایی هستند که در آن اجرای تدابیری ویژه برای انجام تحقیقاتی جدی و تنظیم جدول زمانی مشخص جهت از بین بردن سلاحهای شیمیایی خواسته شده است.
همچنین ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه انگلیس در بیانیهای در این خصوص اعلام کرد: ما از این گزارش حرفهای و کارشناسی شده استقبال میکنیم. وی گفت: با استناد به جزئیات فنی گزارش سازمان ملل کاملا مشخص است که نظام سوریه مسئول این حمله بوده است. لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه نیز در واکنش به این گزارش مدعی شد: گزارشی که ارائه شد نشان میدهد بدون شک دولت سوریه پشت این حمله است.
نمایندگان آمریکا، فرانسه و انگلیس تلاش میکنند قطعنامهای الزامآور و قابل اجرا از سوی شورای امنیت را برای تضمین پایبندی دمشق بر خلع سلاحهای شیمیایی خود تصویب کنند. روسیه این اقدام را شتابزده دانسته و خواستار درنگ در این باره شده است. چین نیز میگوید احتیاج به زمان بیشتری برای بررسی ابعاد این قطعنامه دارد. با این حال مقامات غربی امیدوارند بتوانند چین و روسیه راهم برای تصویب این قطعنامه راضی کنند.
تنش در مرز با ترکیه
ساقط کردن یک بالگرد سوری از سوی ارتش ترکیه مرزهای این کشور با سوریه را یک بار دیگر متشنج کرد. به گزارش ایسنا، ارتش سوریه اعلام کرد این بالگرد به طور اشتباه وارد حریم هوایی ترکیه شده بود اما ترکیه در هدف گرفتن این بالگرد شتاب کرد. فرمانده ارتش سوریه افزود: واکنش سریع دولت ترکیه دلیلی بر این است که اردوغان تلاش میکند فضای روابط دو کشور را تیره کند.
پیش از این معاون نخستوزیر ترکیه به خبرنگاران گفته بود یک بالگرد سوری از نوع امآی 17 ساعت 14 و 20دقیقه روز دوشنبه وارد حریم هوایی ترکیه شده است. وی گفت: این بالگرد ساعت 14 و 25 دقیقه و پس از شلیک موشکی از یکی از پایگاههای ترکیه در اراضی سوریه سقوط کرد. احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز اعلام کرد کشورش این مساله را به شورای امنیت و ناتو با جزئیات کامل ابلاغ خواهد کرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد