راه دشوار زنان افغان برای حضور در فعالیت‌های اجتماعی

این حمله پس از آن صورت گرفت که در ماه‌های اخیر دو افسر پلیس زن به صورت هدفمند به قتل رسیده بودند. ستوان سوم اسلام بیبی نیز ماه جولای در لشگرگاه مورد حمله قرار گرفت.

نگار در روزهای گذشته در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز اعلام کرده بود پیام‌های تهدید به مرگ دریافت کرده و با وجود قتل همکارانش، همچنان به کار خود ادامه خواهد داد.

نگار در این مصاحبه اعلام کرده بود: من شغل خود را دوست دارم. به نظر من افغانستان در شرایط بحرانی قرار دارد و هم اکنون نقش زنان در نیروهای پلیس بسیار مهم است. قاچاقچیان مواد مخدر و تروریست‌ها مرا تهدید می‌کنند و از من می‌خواهند که از شغل خود استعفا کنم. اما به آنها می‌گویم که من یک زن افغان هستم و تا زمانی‌که خون در رگ‌هایم جاری باشد، شغل خود را ترک نخواهم کرد. تاکنون هیچ شخص یا گروهی مسئولیت این قتل را نپذیرفته است. صدیق صدیقی، سخنگوی وزارت کشور اعلام کرده است تیمی از پلیس افغانستان برای تحقیق در خصوص قتل نگار تشکیل شده و اعلام این که چه گروهی مسئول این ترور بوده، کمی زود است.شبه‌نظامیان در ماه‌های اخیر حملات خود را علیه افسران زن و دیگر زنانی که مسئولیت‌هایی دولتی دارند، افزایش داده‌اند.

در ماه آگوست نیز یک گروه مسلح با کمین در مسیر عبور یک نماینده زن مجلس افغانستان وی را ترور کرد. در این حادثه، این نماینده زن بشدت مجروح شد و دختر هشت ساله‌اش همراه یکی از محافظان به قتل رسید.

بنا به گزارشی که از سوی بنیاد اوکسفام که یک سازمان غیردولتی است، منتشر شده با وجود خطرات پیش روی زنان افغان، پلیس افغانستان نیازمند ورود افسران زن بیشتری است تا با جرایمی چون ازدواج‌های اجباری، قتل‌های خانوادگی و ناموسی و سوء استفاده از زنان در خانواده‌ها مبارزه شود.

بنابر داده‌های این گزارش، زنان افغانی یک درصد نیروهای پلیس افغانستان را تشکیل می‌دهند. این افسران زن نه تنها با تهدیدها و حملات شبه‌نظامیان مواجه‌اند، بلکه توسط خانواده‌های خود نیز در این کشور مردسالار مورد تحقیر قرار می‌گیرند.

آمار کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد با وجود این‌که افغانستان یکی از ناامن‌ترین کشورها برای زنان است، اما فقط 6000 پرونده سوءاستفاده جنسی در سال 2012 ثبت شده است.

هنجارهای اجتماعی موجود در افغانستان شرایط را برای مراجعه زنان به افسران پلیس برای اعلام شکایت سخت می‌کند و با توجه به کمبود نیروی زن بسیاری از موارد تجاوز و سوءاستفاده جنسی گزارش نمی‌شود.

کمیسیون حقوق بشر اعلام کرده است که به دلیل ترس موجود از نفوذ طالبان برای حذف و لغو بسیاری از حقوق زنان افغان که از زمان سقوط طالبان به دست آورده‌اند، موارد خشونت بر ضد زنان در دو سال گذشته، در بسیاری از موارد مختومه می‌شود.

این گزارش یکسال پس از اجرای طرح موسوم به خروش افغان‌ها منتشر شده است. نزدیک به 352 هزار افغانی با هدف دفاع از کشور خود به پلیس و ارتش افغانستان پیوسته‌اند. با توجه به خروج نیروهای خارجی در سی‌ویکم دسامبر 2014، ضرورت تربیت نیروهای امنیتی افغان بیش از پیش احساس می‌شود.

سهم زنان در پلیس افغانستان از 0.33 درصد در سال 2005 به یک درصد در سال جاری رسیده است. این رقم به نوعی دستاوردی قابل توجه محسوب می‌شود؛ بویژه در کشوری که زنان از سوی خانواده‌های خود برای کار بیرون از خانه منع می‌شوند.

با این حال، این آمار و ارقام برای کمک به زنان افغانستان برای رسیدن به حقوق خود کافی نیست.

در این گزارش اعلام شده است: باید اقدام‌های بیشتری برای جذب، استخدام، آموزش و حمایت از افسران زن صورت گیرد. این امر برای صیانت از حقوق دختران و زنان افغان ضروری است و می‌تواند به تلاش‌ها برای توسعه و صلح پایدار در افغانستان کمک کند.

یکی از مهم‌ترین ماموریت زنان پلیس در افغانستان بازرسی بدنی از زنان است. بازرسی بدنی زنان پس از آن افزایش یافته است که مهاجمان با استفاده از پوشش زنانه و برقع حملات خود را انجام می‌دهند.طبق قوانین موجود در افغانستان، مردان افغانی از جمله افسران مرد نمی‌توانند به بازرسی بدنی زنان بپردازند.

در سال‌های اخیر، طالبان با سوءاستفاده از این خلأ امنیتی حملات متعددی انجام داده‌اند. به عنوان مثال، در حمله‌ای که تابستان گذشته به یک تفریحگاه گردشگری در کابل انجام شد و 20 نفر کشته شدند، مهاجمان با پوشش زنانه سلاح‌های خود را زیر برقع مخفی کرده و توانسته بودند از ایست بازرسی براحتی عبور کنند. هم اکنون بازرسی بدنی زنان در مقابل تمام ساختمان‌های دولتی اجباری است و توسط افسران امنیتی زن انجام می‌شود.

چالش‌های پیش‌رو

با وجود انجام برخی طرح‌های ابتکاری برای به کارگیری نیروهای امنیتی زن، هنوز هم استخدام و محافظت از آنها چالشی بزرگ محسوب می‌شود.

لیلاماه والی‌زاده در هفته اول سپتامبر توانست سه زن را به استخدام پلیس درآورد، امری که وی برای اولین بار در طول دوران حرفه خود موفق به انجام آن شده است.

والی‌زاده سه سال به عنوان افسر مسئول استخدام نیروها در حال خدمت است. وی ابتدا در استان تخار و هم اکنون در استان پروان مشغول خدمت به پلیس افغانستان است.

با این حال، والی‌زاده می‌گوید که تشویق زنان و متقاعد ساختن آنها برای پیوستن به پلیس امری بسیار دشوار است، بخصوص با قدرت گرفتن شبه‌نظامیان در استان پروان این مشکلات دوچندان شده است زیرا بسیاری از آنها نگران اقدام‌های تلافی‌جویانه شبه‌نظامیان هستند.

وی به چالش و مانع دیگری با عنوان «بی‌آبرویی و رسوایی اجتماعی» اشاره می‌کند و می‌گوید با توجه به این‌که زنان پلیس باید در کنار مردان حضور داشته باشند، شغلی همانند افسر پلیس بودن به عنوان یک حرفه قابل قبول در جامعه افغانستان مورد پذیرش نیست.

والی‌زاده معتقد است اگر زنان افغانی تلاش خود را انجام دهند می‌توانند ذهنیت موجود در جامعه را تغییر دهند، هر چند خانواده‌های این زنان مخالف حضور آنها در نیروی پلیس هستند.

نکته جالب توجه این‌که خود سازمان پلیس و فضای آن نیز محلی خطرناک برای افسران زن محسوب می‌شود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که زنان پلیس توسط همکاران خود نیز گاه مورد آزار جنسی قرار می‌گیرند.

منبع: الجزیره انگلیسی‌ ‌
مترجم: علیرضا ثمودی