به سراغ کارگردان «سهراب» اگر می‌روید...

از تحقیق و پژوهش درباره فیلم «سهراب» چه خبر؟

ما از ابتدا برنامه‌ریزی کرده بودیم که 11 ماه را صرف تحقیق و پژوهش درباره زندگی سهراب سپهری کنیم که این زمان تا دی‌ماه امسال ادامه خواهد داشت. در همین خصوص چند سفر خارجی پیش‌رو دارم. چند روز دیگر عازم هند و ژاپن هستم و تحقیقاتی را هم در آنجا خواهم داشت. در این تحقیقات که دامنه وسیعی هم دارد، گروهی متشکل از چند نفر من را همراهی می‌کنند. فیلم «سهراب» باید با یک گستره وسیع تحقیقاتی انجام شود و از تمام اهالی قلم، فرهنگ و هنر کمک گرفت. قطعا این کاری نیست که بشود با شتاب آن را انجام داد، بلکه باید با یک حرکت محکم و آرام پیش رفت.

در این سفرهای خارجی به دنبال چه چیزی هستید؟

در این کشورها به نقاطی می‌روم که سهراب هم به آنجا رفته، اما مهم تر از آن به‌دنبال تاثیراتی هستم که او از این مناطق گرفته است. با این حجم از تحقیقات ما به ابعادی از سهراب سپهری می‌رسیم که حتی نزدیکان او هم به آن نرسیده‌اند. گاهی ممکن است شما چیزهایی را به برادر و خواهر خود نگویید، اما به دوست خود بگویید. نگاه من به زندگی سهراب قطعا زاویه جدید و تازه‌ای بوده و از این دریچه خواهد بود که تاکنون در هیچ کتابی نوشته نشده است.

پرداختن به زندگی بزرگان در کنار محاسن، خطرهای خودش را هم دارد. شما چه روشی را پیش می‌گیرید که به سوءتعبیر خانواده، دوستان و علاقه‌مندان سهراب منجر نشود؟

به نظرم اگر ما سهراب و زندگی و افکارش را دوست داریم، باید اجازه دهیم زوایای ناگفته و پنهان زندگی این شاعر بیرون کشیده شود. خیلی‌ها می‌خواهند بدانند این آدم واقعا چرا خاص بوده، چه کارهایی کرده و چرا مثلا از شرق و غرب تاثیراتی را پذیرفته است. اتفاقا می‌خواهم بگویم که طرفداران سهراب سپهری باید مشتاق دیدن این اثر باشند. اعتقادم این است که ما نباید همیشه حرف‌هایی را بزنیم که بارها گفته شده است. فرض کنید من فوت می‌کنم و بعد برادرم می‌آید چیزهایی را درباره من می‌گوید که چندان به خانواده برنخورد، ولی وقتی کس دیگری وارد می‌شود و جزئیات را درمی آورد با حقایق تازه‌ای روبه‌رو می‌شوید.

اگر شبیه سهراب نبودید هم فیلمی درباره او با بازی خودتان می‌ساختید؟

سال 81 می‌خواستم فیلم مستندی درباره سهراب بسازم. آن‌موقع جوان‌تر بودم و ریش‌هایم هم کوتاه بود. عده‌ای می‌گفتند شبیه سهراب هستم، ولی خودم خیلی آن را جدی نمی‌گرفتم. مرحوم خسرو شکیبایی اولین کسی بود که گفت تو بشدت شبیه سهراب سپهری هستی. من خندیدم و چیزی نگفتم و این مساله را شوخی فرض کردم. خلاصه حدود هشت ماه برای آن مستند وقت گذاشتم و تحقیق کردم و با افرادی چون فهیمه راستکار و معصومه سیحون گفت‌وگو کردم. در هر صورت آن مستند به دلایلی به سرانجام نرسید، اما تحقیقات و گفت‌و‌گوهایش در فیلمی که می‌خواهم بسازم، بسیار به کمک من آمده است.

ساخت فیلم «سهراب» جدا از بحث شباهت، ادامه روند کارنامه سال‌های اخیر شما هم هست که چرخشی داشته‌اید از سوی سینمای بدنه به سینمای مستقل شاعرانه.

بله همین‌طور است، خیلی از دوستان به من می‌گویند شما حس و حال سهراب را دارید و فقط هم شباهت چهره در این میان دخیل نیست.

شنیده‌ایم که مثل سهراب نقاشی هم می‌کنید، شعر هم می‌گویید؟

نقاشی می‌کنم، ولی شعر را فقط برای خلوت خودم می‌گویم و جرات نمی‌کنم بگویم شاعرم؛ اما این جرات را در مورد نقاشی دارم، چون قبل از این‌که فیلمساز شوم نقاش بودم.

کار چه زمانی کلید خواهد خورد؟

بهمن امسال و بعد از جشنواره فیلم فجر.

این روزها کدام شعر سهراب را زمزمه می‌کنید؟

به سراغ من اگر می‌آیید‌/‌ نرم و آهسته بیایید‌/‌ مبادا که ترک بردارد ‌/‌ چینی نازک تنهایی من؛ یعنی اگر ما هم می‌خواهیم به سراغ سهراب برویم باید همان گونه برویم که در شعرش آمده و مواظب باشیم که به دلیل منفعت طلبی و کسب پول او را نشکنیم. اگر کسی با فکر این‌که از کنار این شاعر پول دربیاورد بیاید کاری برای او انجام دهد، حتی اگر خانواده اش باشد به او خیانت کرده است.