تکرار ادرار یا پرادراری؟

دو دلیل اصلی برای ایجاد ادرارهای مکرر وجود دارد: کم‌شدن ظرفیت مثانه و ‌ زیاد‌شدن حجم ادرار تولیدی.

افتراق این دو حالت اهمیت زیادی دارد، زیرا بیماری‌های بسیار متفاوتی باعث ایجاد هریک از این دو مشکل می‌شود.

مثانه، عضوی کیسه‌ای شکل در داخل لگن و مسئول جمع‌کردن ادرار و تخلیه بموقع آن است. اگر مثانه نبود، ادرار جریان مداومی داشت و زندگی عادی مختل می‌شد.

کیسه مثانه معمولا حدود 1000 سی‌سی گنجایش دارد که با جمع‌شدن حدود 500 سی‌سی ادرار احساس دفع رخ می‌دهد و در این زمان، باید ادرار را دفع کنیم. در آقایان با بالا رفتن سن، پروستات بزرگ می‌شود و باعث می‌شود شکل مثانه تغییر و با جمع‌شدن مقدار کمی ادرار فرد احساس دفع کند.

گاهی بزرگی پروستات باعث می‌شود بلافاصله بعد از دفع ادرار دوباره فرد احساس دفع کند و این مشکل تا زمان درمان بزرگی پروستات ادامه دارد.

نکته مهم این است که بدانیم در آقایان مسن، بزرگی پروستات دلیل مهمی برای تکرر ادرار است. از دیگر علل کم‌شدن ظرفیت مثانه، عفونت‌های ادراری است.

با نفوذ میکروب‌های ادراری به دیواره مثانه، این عضو حساس شده و موجب احساس زودرس دفع می‌شود.

معمولا در این حالت دفع ادرار با درد و سوزش و گاهی اندکی خونریزی همراه است که خوشبختانه با آنتی‌بیوتیک، عفونت ادراری بخوبی درمان می‌شود.

در مواردی که یاد شد، فرد مرتب احساس دفع ادرار می‌کند، ولی اگر حجم ادرار اندازه‌گیری شود، متوجه خواهیم شد طی 24 ساعت مقدار ادرار زیاد نشده است.

در این موارد معمولا از بیمار می‌پرسیم آیا وقتی ادرار را تخلیه می‌کنید حجم و مقدار آن زیاد است یا مقدار آن کم است؟ البته گاهی با استفاده از بطری‌های خالی آب معدنی می‌توان ادرار را اندازه گرفت و در این حالت اگر حجم ادرار کمتر از 2000 سی‌سی باشد، حجم ادرار طبیعی است.

اما علت پرادراری چیست؟ دیابت، سر دسته بیماری‌های ایجاد‌کننده پرادراری است. وقتی قند خون بالاست مقادیری از آن به داخل ادرار وارد می‌شود و با خود آب زیادی را نیز به ادرار وارد می‌کند و به این ترتیب حجم ادرار افزایش می‌یابد.

در این حالت نیز فرد، مرتب مجبور به ادرار‌کردن می‌شود، ولی حجم ادرار هم زیاد است و در واقع پرشدن مثانه است که باعث احساس دفع و پرادراری می‌شود.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری‌های غدد