اما آیا قرار است مذاکرات با همین خوشبینی ایجاد شده به نتیجه رسیده و توافق حاصل شود؟ تجربه 10 سال مذاکرات ایران و غرب بر سر پرونده هسته ای نشان می دهد، رسیدن به توافق به این سادگی نیست، اگرچه بر خلاف ادوار پیشین، نشانه های زیادی برای آن وجود دارد.
دو هفته قبل، هنگامی که وزیران خارجه 1+5 بسرعت خود را شبانه به ژنو رساندند تا مذاکرات جدی تر و در سطح بالاتری را با ایران سامان دهند، امیدها در چهارگوشه جهان برای حل و فصل منازعه بسیار افزایش یافت؛ چه در ایران که مردم نظاره گر تلاش عزتمندانه دیپلماتهای خود برای دفاع از منافع کشور و در عین حال اطمینان خاطر به طرفهای خارجی درباره صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران بودند و چه در غرب که افکار عمومی شاهد مواضع ظاهرا تعدیل شده ایالات متحده و شرکای اروپاییاش برای رسیدن به یک توافق خوب بود.
اما فرانسه، کشوری که چندان انتظار نمی رفت، ساز جدایی کوک کند و توافقی را که بسیار نزدیک می نمود به تاخیر انداخت.
بی گمان امروز هم در ژنو، شرایط اگر دشوارتر از دو هفته قبل نباشد، بهتر از آن نیست، چه آن که لابی صهیونیسم و کشورهای عرب در روزهای گذشته فشارهای پیدا و پنهانی را بر 1+5 وارد کرده اند تا به هرنحو ممکن از دستیابی به توافق هسته ای جلوگیری کنند.
اما آنچه این دور از مذاکرات را از همه ادوار قبل متمایز می کند، نه افزایش امیدها به آن، که تغییر نگرش افکار عمومی به مذاکرات چه در داخل و چه در خارج از کشور است.
مواضع دیپلماتهای ایرانی که ظرایف دیپلماتیک و در عین حال نقش افکار عمومی را بخوبی می شناسند باعث شده بر خلاف دوره های قبل که همواره، رسانه های غربی، سرسختی و عدم انعطاف ایران در مذاکره را به عنوان دلیل شکست مذاکرات مطرح می کردند، این بار نه فقط در ایران که حتی در اروپا و آمریکا نیز، مواضع غیرمنطقی و جانبدارانه فرانسه از اسرائیل - که خشم افکار عمومی در غرب را به دنبال داشته - و اختلاف میان کشورهای 1+5 به عنوان دلیل به توافق نرسیدن در ژنو2 مطرح شود.
در داخل نیز، تغییر نگرش ایرانیان به مذاکره، قابل توجه بوده است. رفتار منطقی، حساب شده و محترمانه مذاکره کنندگان ایرانی باعث همراهی و همدلی اکثریت مردم ایران و ایرانیان خارج از کشور با دیپلماتهای کشورمان شده است به گونه ای که حتی مخالفان جمهوری اسلامی هم که دل در گرو ایران دارند، خواهان حفظ منافع کشورشان در جریان مذاکرات بوده و آمادگی پذیرش هزینه های ایستادگی بر اصول سیاست خارجی کشور را دارند.
این دستاورد کمی نیست؛ دستاوردی که مذاکره کنندگان ایرانی با اتکای به آن می توانند با آرامش و اعتماد به نفس کامل بر مواضع اصولی خود پافشاری کرده و با حفظ عزت و کرامت ایرانیان، منافع کشورمان را در این مذاکرات تامین کنند.
محسن ماندگاری - سردبیر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد