50 نوع مخدر جدید در راه ایران

افزون بر این می‌توان گفت یکی از دلایلی که سبب فراگیر شدن مشکل اعتیاد در کشور شده عقب‌افتادن سازمان‌های درگیر در این حوزه است. به عنوان مثال روز گذشته در برنامه مناظره که با توجه به اهمیت بالای معضل اعتیاد و درخواست دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با موضوع موادمخدر بار دیگر روی آنتن رفت، رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به این‌که 50 نوع مواد مخدر جدید در راه ایران است، تاکید کرد هنوز پروتکل درمان شیشه به شکل کامل تدوین نشده است. با توجه به این اظهارنظر رئیس سازمان بهزیستی می‌توان گفت یکی از دلایل مهار نشدن اعتیاد و تجارت مواد مخدر در کشور آماده نبودن زیرساخت‌ها در زمینه پیشگیری، اطلاع‌رسانی و مقابله با قاچاقچیان است. به همین دلیل هر روز جوانان بیشتری به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند. همچنین نظرسنجی برنامه مناظره نیز گواهی است بر نبود اراده جدی برای مقابله با اعتیاد در کشور، زیرا 82درصد از شهروندانی که در نظرسنجی این برنامه شرکت کردند، تاکید دارند برخورد‌های قضایی ـ انتظامی با قاچاقچیان مواد مخدر بازدارنده نیست.

بیش از 4000 نفر هر سال به دلیل مصرف موادمخدر جان خود را از دست می‌دهند و با توجه به این آمار می‌توان گفت علل مرگ و میر به دلیل مصرف موادمخدر چهارمین جایگاه علل مرگ و میر را در کشور به خود اختصاص داده و بعد از عواملی مانند حوادث، بیماری‌های قلبی و افسردگی قرار گرفته است. این درحالی است که باید گفت 63 درصد از معتادان کشور را افراد متاهل تشکیل می‌دهند و با توجه به مطالعات انجام شده انگیزه مصرف افراد معتاد به ترتیب کسب لذت، کنجکاوی، تفریح، رفع مشکلات روحی و در دسترس بودن مواد مخدر عنوان شده است.

در ابتدای برنامه مناظره مجری برنامه از کارشناسان خواست تا به این پرسش که چرا معضل موادمخدر تاکنون حل نشده باقی مانده است، پاسخ دهند.

بازگشت معتادان به اعتیاد

احمد حاجبی، نماینده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان این‌که اعتیاد بار بالایی را از نظر ناتوانی به جامعه تحمیل می‌کند، گفت: اکنون 5200 مرکز درمانی و 109 مرکز گذری برای درمان اعتیاد در کشور وجود دارد، اما در درمان براساس پرهیزمداری در یک سال 95 درصد از معتادان دوباره به مصرف موادمخدر روی می‌آورند، اما در درمان به شیوه نگهدارنده 60 درصد موفق به ترک شده‌اند به همین دلیل باید از این شیوه استفاده کرد.

حسین ذبحی، معاون قضایی دادستان کل کشورنیز با دفاع از نحوه کارکرد قوه قضاییه بیان کرد: با توجه به آمار معتادان در گذشته و مقایسه آن با آمار کنونی می‌توان گفت موفق بوده‌ایم، زیرا در سال‌های گذشته 1.5 میلیون معتاد داشتیم و اکنون یک میلیون و 300 هزار نفر مصرف‌کننده اصلی مواد مخدر در کشور هستند.

به گفته وی در گذشته مرز‌ها نا امن بود و قاچاقچیان به شهرها آمده و گروگانگیری می‌کردند، اما امروزه قاچاقچیان در جستجوی مسیرهای جایگزین هستند.

وی ادامه داد: اکنون ما در قوانین نقص‌هایی داریم، ولی معتقدیم برخورد پلیسی ـ قضایی مناسب بوده است.

این درحالی است که تعداد مراکز درمانی برای معتادان کافی نیست به همین دلیل پلیس و قوه قضاییه این افراد را دستگیر می‌کنند، اما نکته اینجاست که محل مناسبی برای نگهداری از آنها وجود ندارد.

طاها طاهری، قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با تاکید بر این‌که در این میان دستگاه‌های فرهنگی کم‌کاری کرده‌اند، تصریح کرد: آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رسانه‌ها در این حوزه خوب عمل نکرده و عقب‌ماندگی دارند. از این گذشته درایران نقص حمایت از مخبران و شاهدان وجود دارد به همین دلیل این افراد نمی‌توانند به خوبی به پلیس گزارش دهند.

درخصوص میزان تحصیلات افرادی که به مصرف موادمخدر روی می‌آورند، باید گفت 33 درصد این افراد تحصیلات کاردانی، کارشناسی و بالاتر داشته‌اند. افزون براین 63 درصد مصرف‌کنندگان شاغل نیز هستند. به همین دلیل نمی‌توان آمار درستی از مصرف‌کنندگان مواد مخدر ارائه کرد، زیرا معتادان به دلیل انگی که به آنها زده می‌شود دست به پنهانکاری می‌زنند.

طاهری عنوان کرد: سود سرشاری که قاچاقچیان به دست می‌آورند سبب بالا رفتن آمار قاچاقچیان می‌شود، به شکلی که 57 درصد از محکومان در حوزه موادمخدر جدید هستند.

علی مؤیدی، رئیس‌پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا با اشاره به این‌که در دستگاه قضایی ایراد‌هایی وجود دارد، اظهار کرد: دربعضی از استان‌ها قانون بخوبی اجرا نمی‌شود و شاید تشخیص قاضی اشتباه است. وی یادآور شد: عزم و اراده که در پلیس و قوه قضاییه وجود دارد باید در سایر دستگاه‌ها نیز به وجود بیاید، زیرا برخی از دستگاه‌ها مبارزه با موادمخدر را جدی نگرفته‌اند. همایون هاشمی، رئیس سازمان بهزیستی کشور نیز با تاکید بر این‌که شدت آسیب معضل اعتیاد در ایران دو چندان شده است، گفت: آسیب‌های دیگری مانند طلاق مهار نشده، به همین دلیل نباید انتظار داشت اعتیاد نیز مهار شود. باید اعتراف کنم که در این حوزه عقب مانده‌ایم، زیرا 50 نوع مواد مخدر جدید در راه است، اما ما در حال تکمیل پروتکل شیشه هستیم.

اکنون سازمان بهزیستی700 کمپ ترک اعتیاد را پوشش می‌دهد که در آنها حدود 70 هزار معتاد نگهداری می‌شود.

با توجه به سخنان کارشناسان حاضر در برنامه مناظره می‌توان نتیجه گرفت همه دستگاه‌های درگیر در این حوزه آن طور که باید و شاید برای کاهش آسیب معضل اعتیاد در کشور قدم بر نمی‌دارند، زیرا اکنون قوانین ما برای برخورد با قاچاقچیان و حمایت از معتادان مناسب نیست، افزون بر این قوه قضاییه نیز مشکلاتی دارد که باید هرچه زودتر برطرف شود، زیرا در برخی پرونده‌ها حکم‌های مناسبی برای قاچاقچیان صادر نمی‌شود. این درحالی است که حمایت از خانواده‌ها و آگاه‌سازی آنها باید در دستور کار مسئولان قرار گیرد، چون اکنون تعریف ارزش در خانواده‌ها تغییر پیدا کرده است، برای نمونه خانواده‌ها برای کلاس‌های کنکور فرزندان خود هزینه‌های زیادی می‌کنند، اما حاضر نیستند به مشکلات عاطفی فرزندان خود بپردازند. افزون بر این وزارتخانه‌هایی مانند آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ورزش و جوانان با حمایت، آموزش و آگاه کردن جوانان می‌توانند از گرایش آنها به مصرف مواد مخدر پیشگیری کنند.

اولویت مبارزه با موادمخدر، موضوع اولین مناظره

این بار اول نبود که کارشناسان در برنامه مناظره به بحث درباره موادمخدر در کشور می‌پرداختند، هفدهم آبان گذشته نیز در برنامه مناظره بحث موادمخدر و آسیب دیدن جوانان مطرح شد. پنج میهمان برنامه گذشته را حمیدرضا جلایی‌پور، جامعه‌شناس و دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، بابک دین پرست، معاون کاهش تقاضا و مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر نهاد ریاست جمهوری، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، موسی قربانی، مستشار دیوان عالی کشور و کارشناس مسائل حقوقی و علی مویدی، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا تشکیل دادند، موضوع نظر سنجی پیشین برنامه مناظره اولویت مبارزه با عرضه و تقاضای مواد مخدر بود که در پایان برنامه 65 درصد از شهروندان مبارزه با عرضه مواد مخدر را اولویت خود اعلام کرده بودند.

مهدی آئینی / گروه جامعه