آب خزر به کویر نمی‌رود

ستار محمودی با اعلام تکمیل ظرفیت استفاده از‌ آب در 40 درصد دشت‌های کشور گفت: نسبت میزان تقاضا برای آب زیرزمینی بسیار بیشتر از ظرفیت موجود است و گاهی امکان هیچ تخصیص جدیدی وجود ندارد، اما در برخی سرشاخه ها که هنوز امکان استفاده از آب رودخانه وجود دارد به متقاضیان با نظر کارشناسی آب تخصیص می یابد.

قائم مقام وزیر نیرو اظهارداشت: در سایر مناطق نیز آب کیفیت مناسب ندارد و یا متقاضی برای مصرف وجود ندارد. 22 میلیون مشترک آب در کشور وجود دارد و خدمات وزارت نیرو جزو خدمات گسترده مردمی است و بسیاری از خانوارهای ایرانی دو تا سه خدمت را از وزارت نیرو دریافت می کنند.

محمودی افزود: در حال حاضر 98.6 درصد از جمعیت شهری کشور زیر پوشش آب آشامیدنی سالم و بهداشتی هستند که شاخص خوبی در مقایسه با شاخص جهانی است و در دنیا نیز به ندرت این شاخص به 100 درصد می رسد.

وی با بیان اینکه در حوزه آب روستایی 77 درصد زیر پوشش آب روستایی هستند گفت: در این حوزه در مقایسه با میانگین جهانی عقب و در قیاس با کشورهای در حال توسعه دارای وضعیت بهتر هستیم.

این مقام مسئول در وزارت نیرو ادامه داد: 39 درصد از جمعیت کشور زیرپوشش فاضلاب شهری هستند که در مقایسه با کشورهای همسایه دارای وضعیت مناسبی هستیم. قائم مقام وزیر نیرو با بیان اینکه در زمان کنونی در زمینه آب های زیرزمینی در کشور با مشکلاتی مواجه هستیم گفت: ایران کشوری خشک و نیمه خشک است و 85 درصد مساحت آن جزو مناطق خشک و تنها 15 درصد کشور جزو مناطق مرطوب و نیمه مرطوب محسوب می شود.

قائم مقام وزیر نیرو گفت: وقتی تقاضا زیاد و منابع کم می شود، باید اعتدال به کار برد و منابع را به نیازهای اصلی تخصیص داد. محمودی با بیان اینکه در حال حاضر عمق چاه ها در برخی از دشت های کشور از 70 تا 80 متر به 170 تا 180 متر رسیده است گفت: حفر چاه در بسیاری از مناطق کشور به دلیل پایین آمدن عمق آب دیگر به صرفه نیست.

وی کاهش بارش ها در 46 سال گذشته، گرم شدن زمین، کاهش رواناب ها، تغییرهای آب و هوایی و عملکرد نادرست انسان ها در مصارف شرب، کشاورزی و صنعت را از دلایل مهم کاهش منابع آبی کشور عنوان کرد و ادامه داد: حدود 40 درصد از دشت های کشور امکان پذیرش مشترک جدید را ندارد و 60 درصد باقیمانده نیز معمولا مناطقی است که یا آب کیفیت لازم را ندارد و یا مناطقی است که متقاضی وجود ندارد.

محمودی در ادامه با تشریح آخرین وضعیت انتقال آب دریای خزر به مناطق کویر مرکزی اظهار داشت: با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص ایران، عمده منابع آب کشور در حوضه دریا یا ارتفاع ها و بخش جمعیتی در دشت ها و مناطق مرکزی است.

وی افزود: در کویر و مناطق مرکزی منایع آب زیرزمینی فقیر است و وقتی جمعیت در منطقه ای زیاد می شود، چاره ای جز انتقال آب از حوضه ای دیگر وجود ندارد و باید تحت شرایط خاص انتقال آب صورت گیرد.

این مقام مسئول در وزارت نیرو با بیان اینکه باید شیوه انتقال، حوضه مبدا و حوضه مقصد و اقتصادی بودن طرح مطالعه و بررسی شود گفت: در حال حاضر مطالعات طرح انتقال آب دریای خزر به کویر مرکزی آغاز شده و فاز نخست آن در حال اتمام است.

محمودی افزود: مراوده های بین وزارت نیرو و سازمان محیط زیست گام به گام در حال انجام است و به محض تصویب، موارد جدید اطلاع رسانی خواهد شد. وی با بیان اینکه حفظ محیط زیست از مسائل مهم و خط قرمز دولت و وزارت نیرو است گفت: تا مسائل زیست محیطی طرحی لحاظ نشود، هیچ انتقالی صورت نمی گیرد.

قائم مقام وزیر نیرو تاکید کرد: در کشور ما تجربیات گوناگونی برای انتقال آب وجود دارد که یکی از این موارد بررسی انتقال آب دریای خزر به کویر مرکزی و به صورت مشخص سمنان است. در ابتدا قرار بود آب دریای خزر برای مصارف کشاورزی، صنعت و شرب به این استان و سایر استان ها منتقل شود.

وی بیان داشت: در بررسی های اولیه به این نتیجه رسیدیم که اهداف طرح بسیار بزرگ است، بنابراین اهداف آن را تغییر و به کمتر از یک پنجم کاهش دادیم و هم اکنون مطالعات فاز اول آن در دست انجام است.

این مقام مسئول در وزارت نیرو با اشاره به اینکه با تغییر اهداف طرح، بهره برداری از آب دریای خزر به یک پنجم کاهش یافته است گفت: یکی از خط قرمزها در وزارت نیرو رعایت مسائل محیط زیست است.(مهر)