تولید سلول های لوزالمعده از سلول های پوست

بیماران مبتلا به دیابت نوع یک از کمبود سلول های بتا در لوزالمعده رنج می برند؛ این سلول ها مسئول اصلی تولید انسولین در خون هستند.

اگرچه با نظارت مداوم بر قند خون و تزریق انسولین می توان این اختلال را مدیریت کرد ولی استفاده از یک روش دایمی که سلول های بتا را فعال کند تا این فرآیند به صورت طبیعی انجام شود، بسیار با ارزش است.

محققان آزمایشگاه «گلدستون» سانفرانسیسکو با استفاده از فناوری سلول های بنیادی، موفق به تغییراتی در سلول های پوست شده اند که این سلول ها به سلول های بتای تولیدکننده انسولین تبدیل می شوند.

یکی از مشکلاتی که در این راه وجود دارد این است که توانایی احیای مجدد سلول های بتا بسیار کم است؛ بنابراین مدت زمان زیادی طول می کشد تا حجم وسیعی از این سلول ها تولید شود.

این گروه آزمایشگاهی تحقیقات خود را با سلول های پوستی که مسئول چارچوب ساختار بافت حیونات هستند و فیبروپلاست نام دارند، آغاز کرده اند. این سلول ها از موش های آزمایشگاهی جمع آوری شده اند.

با ترکیب این سلول ها با چند مولکول دیگر و برنامه ریزی مجدد فاکتورهای آن، این سلول ها به سلول های دیگری به نام آندودرم شباهت پیدا می کنند.

سلول های آندودرم در جنین تازه تشکیل شده وجود دارد و پس از بلوغ به ارگان های بزرگ بدن تبدیل می شود که پانکراس نیز جز این اندام های بزرگ است.

در نهایت با استفاده از یک ترکیب شیمیایی، سلول های آندودرم قادر به تقلید از سلول های پانکراس می شوند و تمام فعالیت های آن را دنبال می کنند. این سلول های تولید شده «PPLC’s» نام دارند.

این سلول ها به بدن موش های مبتلا به دیابت پیوند زده شده است و پس از یک هفته، میزان قند خون آنان به حد کاملا طبیعی رسیده است. به محض برداشتن این سلول ها از بدن موش، میزان گلوکز خون آنان مجددا دچار افت و خیز شده است.

از طرفی پس از دو هفته مشاهده شد که سلول های بتا در موش هایی که به آنان سلول PPLC’s تزریق شده است، کاملا فعال بود و به طور طبیعی انسولین ترشح می کرد.

استفاده از این روش نه تنها در درمان دیابت موثر است، بلکه دید وسیعی در زمینه رفع نقص ذاتی در سلول های بتا در اختیار محققان قرار داده است.

این طرح به صورت تئوری چند ماه پیش مطرح شد و اکنون به صورت تجربی مورد بررسی قرار گرفته و اثرات آن کاملا رضایت بخش است.

نتایج کامل این تحقیقات در شماره اخیر نشریه «Cell Stem Cell» منتشر شده است.(ایرنا)