پس از آتش سوزی های پی در پی اتوبوس های اسکانیا، پلیس راهنمایی و رانندگی که خود را مسئول حفظ جان مردم میداند ابتدا مهلتی 3 ماهه به شرکت عقاب افشان داد تا نواقص موجود بر طرف شود اما پس از آن که این خودروساز در جهت رفع نواقص اقدامی نکرد، پلیس به ناچار در تاریخ دوم بهمن جلوی شماره گذاری این خودرو را گرفت.
با انتشار گزارش سازمان استاندارد در مورد اتوبوس اسکانیا مشخص شد که این خودرو بدون اینکه نمره استاندارد را در 19 بخش کسب کند، مجوز شمارهگذاری از این سازمان دریافت کرده است. سازمان استاندارد برای شماره گذاری یک خودرو 51 استاندارد را لحاظ کرده که خودروها برای کسب مجوز بایستی در این 51 مورد نمره قبولی دریافت کنند.
در جریان بررسیهای ابتدایی اتوبوس اسکانیا مشخص شد که این خودرو در 19 مورد سیستم برفک زدا و مه زدا، سیستم برف پاکن و شیشه شوی، میدان دید جلو، چراغ مه شکن جلو، حفاظت از راننده، پشت سری صندلیها، حفاظهای جانبی، برخورد از روبرو، برخورد جانبی، قفل و لولا، حمل کالاهای خطرناک، نصب تزئینات داخلی، برجستگیهای بیرونی، برجستگیهای بیرونی کابین، حفاظ چرخ، سیستمهای ممانعت از پاشش، جرم و ابعاد خودروهای نوع M1، وسایل کوبلینگ مکانیکی نتوانسته است نمره قبولی را کسب کند.
با نگاهی به این موارد متوجه خواهید شد که تعدادی از آنها از الزامات یک خودرو محسوب شده و دارای اهمیت فراوانی هستند. برای نمونه در حالی اتوبوس اسکانیا با عدم کسب نمره استاندارد برای چراغ مهشکن جلو اجازه شماره گذاری یافته است که راهنمایی و رانندگی تاکید زیادی بر سالم بودن چراغهای خودروها دارد و با خودروهایی که دارای نقص هستند قاطعانه برخورد میکند.
در نمونهای دیگر، اتوبوس اسکانیا که استفاده اصلی آن در حمل و نقل بین جادهای است و با توجه به این مطلب که کشور ما دارای آب و هوای متغییر در نقاط مختلف است، در زمینه سیستم برف پاکن نمره استاندارد را کسب نکرده اما مجوز شماره گذاری گرفته است. شخصی که مجوز شمارهگذاری یا دستور آن را صادر کرده است بطور حتم گمان میکرده که این خودرو جهت تردد در مناطق کویری کشور مورد استفاده قرار خواهد گرفت و نیازی به برف پاکن ندارد.
شخص صادر کننده مجوز شمارهگذاری بطور حتم گمان میکرده که این خودرو قرار است تنها در کویر و جایی که هیچ مانعی برای برخورد با آن وجود ندارد تردد کند، آنهم بدون سرنشین که به 2 مورد برخورد از روبرو و قفل و لولا اهمیت نداده و اجازه شماره گذاری را در شرایطی صادر کرده که اتوبوس اسکانیا نتوانسته استاندارد را برای این 2 مورد کسب کند.
این در شرایطی است که هر کدام از 19 موردی که اتوبوس اسکانیا نتوانسته در مورد آنها نمره استاندارد را کسب کند حائز اهمیتی فراوان هستند و نقص هر یک از این موارد میتواند جان عده زیادی را به خطر بیاندازد.
با وجود تمام این نقایص اما اتوبوس اسکانیا مجوز لازم جهت شماره گذاری را کسب کرد و به جادههای ایران راه یافت، جادههایی که خود نیز استانداردهای لازم را ندارد. اما سوال اینجاست که چه کسی مجوز شمارهگذاری اتوبوس اسکانیا را صادر کرد؟
بدون شک مدیرعامل شرکت عقاب افشان که به عنوان متهم اصلی سوانح این اتوبوس تحت تعقیب قضایی است و با قرار وثیقه 8 میلیاردی هم اکنون آزاد است، به تنهایی در این ماجرا مقصر نیست.
دادستان کل کشور در شماری از نشستهای خبری خود به بررسی سوانح اسکانیا توسط تیم ویژهای خبر داده و به مردم قول داده تا علت دقیق حوادث مشخص شود، اما مشخص است که اکنون با توجه به گزارشهای تیم ویژه و اثبات نقص فنی در اتوبوسهای اسکانیا، نباید دستگاه قضا تنها مدیرعامل شرکت را مقصر بداند. بلکه در این ماجرا دستهای پشت پرده بسیاری به میان آمدهاند تا اسکانیا بدون داشتن استانداردهای لازم اجازه شماره گذاری را پیدا کند.
بنظر میرسد که رئیس سابق سازمان استاندارد باید به مردم و خانواده قربانیان توضیح دهد که چرا و به چه منظور اجازه شمارهگذاری اتوبوس اسکانیا آنهم با وجود اینکه این خودرو در 19 مورد نتوانسته است نمره قابل قبول را کسب کند، صادر کرده است.
رئیس سابق سازمان استاندارد میتواند دستهای پشت پرده در ماجرای شمارهگذاری این خودرو را برملا کند و به مردم بگوید این خودرو با نفوذ چه کسی و یا چه کسانی توانست مجوز قتل مردم را بگیرد.
بدون شک کسانی که به عنوان دستهای پشت پرده سبب صدور مجوز شمارهگذاری اسکانیا شدهاند، حکم قتل تعداد بیشماری از هموطنان را صادر کرده و دستشان به خون این افراد آغشته است.
از دستگاه قضایی نیز انتظار است که در این ماجرا بطور جد ورود پیدا کرده و این دستان پشت پرده را مشخص کند تا دیگر کسی جرأت نکند مجوزهایی اینچنینی صادر و با جان مردم بیگناه بازی کند.(فارس)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد