اما نکته قابل تاکید و تامل شعاری برخوذرد نکردن با این ابلاغیه مهم از سوی مجریان ومسئولان است،اصل 44 قانون اساسی از جمه قوانینی است که آنگونه که باید از سوی دولتها اجرا نشده است. حتی چشم انداز 20 ساله کشور هم مغفول واقع شد و دستاوردهای آن بر اسا برآورد اولیه محقق نشده است.
تکیه بر توان داخلی و کاهش وابستگی به نفت ،اتکا برمنابع غنی کشور و توسعه صادرات از نکات محوری و کلیدی است که در سایه ایجاد اشتغال می تواند کشور را از هرگونه وابستگی رهایی بخشد و از آنجایی که دولت مجری اصلی اجرای اقتصاد مقاومتی است این اهمیت ایجاب میکند که با مدیریت مناسب در راستای تحقق سیاستهای تبیین شده مبارزه با فساد و توانمند کردن بخش خصوصی در صدر کار قرار گیرد و با مقابله با زمینه های فساد، در حوزه های پولی، تجاری، ارزی، بستری مناسب برای شکوفایی اقتصاد داخلی فراهم شود.
توسعه راهبردی و گسترش همکاری و مشارکت با کشورهای منطقه و جهان که موجبات افزایش قدرت مقاومت و کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشور را فراهم میکند می تواند بر تلاش برای رفع تحریم ها بیفزاید ودر کنار آن ،سازوکاری مؤوثر در راستای کاهش وابستگی ها و خودکفایی کامل باشد.
ایجاد امنیت و ثبات در اقتصاد و عدم تزلزل در برابر شوک های اقتصادی از دیگر شاخصه های بارز اقتصاد مقاومتی است که این امر مختص زمان تحریم و جنگ نبوده، بلکه چشم اندازی بلندمدت پیش روی اقتصاد ایران قرار می دهد.
بر مبنای نظرات کارشناسان ،اقتصاد مقاومتی به معنای ریاضت اقتصادی نیست، بلکه به معنای شکوفایی اقتصاد و رفع مشکلات موجود در زیر بخش های اقتصاد برای جلوگیری از امتیازدهی به دشمنان و بهبود سطح رفاه عموم مردم است که این مسیر از کنار توانمند سازی آحاد جامعه و سرمایه گذاری در بخش نیروی انسانی امکان پذیر است.
کاهش وابستگی به نفت از موارد مهمی است که در اقتصاد مقاومتی می تواند وابستگی به درآمدهای حاصل از اقتصاد تک محصولی و صادرات نفت خام، شکاف طبقاتی و فقر، فساد اقتصادی را از بین برده ومنبع تحولات مهمی در کشور باشد.
با نگاه به سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی به وضوح می توان همپوشانی آن، با سایر ابلاغیه های رهبری مانند اصل ۴۴ قانون اساسی را مشاهد کرد براین مبنا تأمین نیازهای داخلی، کشور حتی با وجود تحریم های ظالمانه و غیر قانونی غرب میتواند در مسیر پیشرفت و چشم انداز ۱۴۰۴ ،پیشرفتی مهم را در همه عرصه ها و نه صرفا در حوزه اقتصادی به همراه داشته باشد.
کاهش وابستگی های تهدید زا مفهوم واقعی اقتصاد مقاومتی است
دکتر محمد خوش چهره استاد دانشگاه و کترشناس اقتصادی با تاکید براینکه از اقتصاد مقاومتی درک صحیح و مفهومی وجود نداشت گفت: با توضیحات مقام معظم رهبری و سیاست های ابلاغی، دیگر عذری برای عدم درک آن از سوی افراد پذیرفتنی نیست.
وی با اشاره به اینکه واژه اقتصاد مقاومتی از سوی برخی تا اندازه اقتصاد ریاضتی و جنگی پایین آورده میشود افزود: اقتصاد مقاومتی یک تاکتیک نیست که مقطعی انجام شود بلکه نگرش و تلقی کلانی است که مبنای تصمیم گیری ها و سیاست گذاریها محسوب میشود و میتواند الگوی رفتاری در بین آحاد مردم و مسئولان باشد.
این اقتصاددان تاکید کرد:درفضای تقابلی میان دنیای سلطه برخی تصمیم گیری ها و سیاست گذاریها با نوعی غفلت همراه شد و ما فرصتهایی را از دست دادیم .اما نکته این است که در بحث اقتصاد مقاومتی قصد داریم درعرصه جهانی بخصوص اقتصاد فعال باشیم .
وی گفت:ما نمی خواهیم الگو انزوای کشورهایی مثل کره شمالی را اتخاذ کنیم بلکه عقیده داریم به دلیل قابلیت های اقتصادی کشور که دنیا به آن نیازمند است، باید مسایلی را مد نظر قرارداد.
خوش چهره با تأکید براینکه دنیای سلطه در تلاش است از ظرفیت های موجود کشور بهره ببرد اما در عین حال قصد دارد اجازه شکوفا شدن اقتصاد کشور را ندهد گفت:با این شناخت متأسفانه برخی دولتمردان در نوع ،عمل،رفتار و سیاست خود نشان دادند که درک صحیح و مفهومی از این موضوع ندارند که این نظریه به بزرگترین چالش کشور می تواند تبدیل شد.
وی با تأکید براینکه مقام معظم رهبری در جایگاه استراتژیست نظام، نکات کلیدی را بیان کردند افزود:البته نباید این جهت گیریها با شعاری برخورد کردن توسط دستگاهها ناکارا باقی بماند.
این استاد دانشگاه تأکید کرد:اقتصاد مقاومتی تاکتیک مقطعی نیست بلکه نگرش و بینش است و در حقیقت مبنای کار برای الگو سازی در نظام تصمیم گیری در رفتار اقتصادی در سطح مردم و در عین حال فعالان اقتصادی است.
وی گفت:حرف اقتصاد مقاومتی این است که می خواهیم بصورت پویا در اقتصاد جهانی باقی بمانیم منتها به شدت وابستگی های تشدید زای خود را تشخیص دهیم ،پس اقتصاد مقاومتی یعنی وابستگیهای تهدیدزا چه در حوزه درآمدهای ملی از جمله نفت که متاسفانه بخش عمده ای از درآمد کشور است را کاهش دهیم.
افسار اقتصاد کشور را به غرب نمیدهیم
مسعود محمدی کارشناس ارشد و پژوهشگر اقتصادی نیز با اشاره به اینکه باید تعریف اقتصاد مقاومتی در جامعه نهادینه شود به جام جم آنلاین گفت: دلایل زیادی درون این ابلاغیه نهفته است و صرف یک بخشنامه و دستور اقتصادی نیست بلکه می توان در بخشی اینگونه ارزیابی کرد که این سیاستها حتی هشداری برای دنیای غرب است که بگوید درست است که ما تعامل با دنیا را در عرصه دیپلماسی دنبال میکنیم اما دلیل نمی شود که به مذاکرات دل خوش کنیم و افسار اقتصاد را به غرب بدهیم.
وی با بیان اینکه ایران در عین مذاکره با غرب به دنبال بیمه کردن اقتصاد کشور است افزود:این سیاستها نه تنها کار برد داخلی دارد بلکه هشداری برای دنیای غرب محسوب میشود.
وی به بندهای 24 گانه ابلاغیه اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و گفت: کشور ما به لحاظ اقتصادی در شرایط سختی قراردارد و برای اولین بار نیست که این شرایط سخت را تحمل میکند، ما در زمان جنگ با شرایط بحران اقتصادی مواجه بودیم اما با داشتن رویکردهایی توانستیم اقتصاد کشور را پیش ببریم .
این پژوهشگر اقتصاد خاطر نشان کرد:خارج شدن از اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت از اولویتهایی است که باید در این مسیر بازنگری شود و به جای سرمایه فروشی به محصول فروشی سوق پیدا کند.
وی با تأکید براینکه نباید با این سیاستها بصورت شعاری برخورد شود گفت:باید آستانه تحمل اقتصاد کشور را بالا ببد و با ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی در 24 بند نباید با آن شعاری برخورد کرد چون تنها منجر به پاک شدن صورت مسأله میشود.
این کارشناس، بهره مندی از ظرفیت صندوق توسعه ملی، برای تبدیل شدن به سرمایه های مولد را یکی از راهکارهای رسیدن به سیاستهای اقتصاد مقاومتی دانست و گفت:با بهرهمندی از این بخش می توان ذخیره منابع ارزی را تبدیل به سرمایه های مولد کرد و در بحث تولید و اشتغال از آن بهره برد.
وی افزود:از طرف دیگر باید سرمایه گذاری خارجی تقویت شود و در تعریف تعامل با بازارهای جهانی هوشمند عمل شود.
محمدی، رشد صادرات را منجر به افزایش اشتغال دانست و تأکید کرد:باید از ظرفیت همسایگان خود نیز استفاده کنیم و با مدیریت واردات،نظام تعرفه ها از واردات بی رویه جلوگیری کنیم و در جهت تقویت تولید داخلی قدم برداریم.
این کارشناس افزود:هرگاه کشور ذخایر اقتصادی نداشته ،دشمن چشم طمع خود را به روی ما باز کرده و خواسته با تحریم، فشار مضاعفی را بر اقتصاد وارد کند اما اگر کشور از پشتوانه قوی برخوردار باشد نا امیدی در دشمن ایجاد میشود و راهبرد فشار به راهبرد همکاری تبدیل میشود.
وی تأکید کرد:در شرایطی بنیه های اقتصادی کشور و تولید، که در سالهای گذشته به شدت آسیب دیده تقویت می شود که ما در جبران این اتفاق سیاستهای حمایتی را اعمال کنیم.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: اقتصاد مقاومتی را نباید با اقتضاد ریاضتی اشتباه گرفت چون اقتصاد مقاومتی اقتصاد مردمی است که با افزایش مشارکت مردم در بخش اقتصاد پیروز می شود.
فاطمه امیری خبرنگار جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد