کمتر از 24 ساعت پس از آنکه رئیس جمهور اوکراین و ائتلاف مخالفان حکومت کییف توافقنامه اشتی ملی را امضا کردند انتشار خبری به نقل از منابع غربی همه کسانی که در داخل و خارج از اوکراین تحولات این کشور را دنبال میکردند بهت زده کرد: «ویکتور یانکویچ» رئیس جمهور قانونی اوکراین از کییف و کاخ ریاست جمهوری گریخت.
این اما برای نخستین بار نیست که رهبران، روسای جمهور و مقامات عالی رتبه کشورهای مختلف جهان در پی اعتراضات گسترده مردمی و انقلاب از کشور، پایتخت و یا کاخ خود می گریزند؛ شخصیتهایی که اغلب پس از یک دوره طولانی مدت مقابله خونین با با اعتراضات گسترده ضد حکومتی کرسی قدرت ترک میکنند.
5 شخصیتی که حکومت را رها کرده و گریختند
گریختن از کشور، پایتخت و یا کاخ حکومت اما اغلب از سوی اطرافیان و یا مقام فراری رد میشود، اما گذشت زمان اغلب این حقیقت را آشکار میسازد که برخی از آنان در پی استیصال از ادامه رویایی و مقاومت در قبال اعتراضات راهی جز نجات جان خود نداشته و دست از کشتار و مقابله با مردم برمی دارند. فراری که برای برخی موفقیت آمیز و برای برخی دیگر از رهبران جز مسیری به سوی سرنگونی نبوده است.
در این بین برخی مواقع و در بحبوحه جنگ و درگیری های داخلی و اعتراضات گسترده مردمی شایعاتی در خصوص خروج مقامات حاکم از کشور و یا کاخ حکومت مطرح می شود که اغلب بخشی از پروپاگاندای رسانه ای و با هدف تضعیف جبهه معترضان است .
زینالعابدین بن علی
«زینالعابدین بن علی» رئیسجمهور پیشین کشور تونس است که از ۱۹۸۷ تا ۲۰۱۱ میلادی به مدت ۲۳ سال قدرت را در تونس در اختیار داشت. بن علی در 14 ژانویه سال 2011 میلادی پس از یک دوره کوتاه ناآرامی و اعتراضات گسترده مردمی در این کشور قدرت و کشور را ترک و به همراه خانوادهاش به عربستان گریخت.
از زمان آغاز اعتراضات و ناآرامی ها در تونس تا فرار بن علی بیش از دهها نفر کشته و زخمی شدند؛ بن علی نخست دولت و پارلمان را منحل سپس از قدرت کنار رفت و جای خود را موقتاً به «محمد الغنوشی» نخستوزیر سپرد و پس از آن کشور را ترک کرد.
در تاریخ ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی، دولت جدید تونس که برآمده از انقلاب این کشور بود حکم بازداشت بینالمللی «زینالعابدین بن علی» و برخی از اعضای خانواده وی از جمله همسرش، «لیلا ترابلسی» را صادر کرد.
معمر قذافی
«معمر قذافی» صاحب یکی از طولانی ترین دورههای زمامداری در تاریخ از سال 1969 میلادی تا سال 2011 بر لیبی حکومت کرد. وی پس از یک دوره گسترده و خونین اعتراضات مردمی در نتیجه انقلاب های منطقه ای در سال 2011 از کاخش گریخت و به محل تولدش در شهر سرت لیبی رفت و پس از آن از سوی انقلابیون بازداشت و در نخستین ساعات پس از دستگیری با شلیک چندگلوله کشته شد.
از سوی دیگر دادستان دادگاه جنایی بینالمللی اعلام کردهاست، شواهدی در دست دارد که ثابت میکند، نیروهای معمر قذافی از ابتدای جنگ داخلی لیبی (۲۰۱۱) در این کشور، علیه مردم لیبی جنایات گستردهای را مرتکب شدهاند. بر اساس گزارش دادگاه جنایی بینالمللی، از جمله جنایتهای دولت قذافی آتش گشودن برروی مردمیاست که در اعتراضات مسالمتآمیز شرکت کردهاند.
صدام حسین
«صدام حسین عبدالمجید تکریتی» از سال ۱۳۵۸-۱۳۸۲ رئیسجمهور کشور عراق بود. صدام پس از حمله آمریکا و متحدانش به عراق در سال ۲۰۰۳ و سقوط بغداد کاخ ریاست جمهوری را ترک و در حفرهای در حومه بغداد پنهان و مدتی پس از آن طی عملیات نیروهای آمریکایی و انگلیسی بازداشت و سال 2006 به دار آویخته شد.
دولت و ارتش عراق در طول سه هفته پس از حمله آمریکا و همپیمانانش در تاریخ ۲۹ اسفند ۱۳۸۱ (۲۰ مارس ۲۰۰۳) نابود شدند. هنگامی که بغداد در تاریخ ۲۰ فروردین (۹ آوریل) به دست نیروهای ائتلاف افتاد دیگر از صدام خبری نبود. مکان صدام حسین تا هفتهها پس از سقوط بغداد و پایان درگیریهای اصلی نامعلوم بود. وی در عملیاتی به نام «سپیدهدم سرخ» و در یک چاله در خانهای در روستای الدور در نزدیکی تکریت (محل تولدش) دستگیر شد.
محمدرضا پهلوی
«محمدرضا پهلوی» دومین شاه سلسله پهلوی و آخرین پادشاه ایران بود که در تاریخ ۲۶ دی ۱۳۵۷ و در پی اعتراضهای گسترده مخالفان حکومت وی به رهبری «امام خمینی»به بهانه مداوا و مسافرت از ایران برای همیشه گریخت. محمدرضا پهلوی در تاریخ ۵ مرداد ۱۳۵۹ در سن ۶۱ سالگی و در اثر سرطان غدد لنفاوی، در مصر درگذشت.
فرار محمدرضا پهلوی در اثر سلسله نارضایتیهای مردم به دلیل به وجود آمدن تمایلات ضد خارجی بخاطر وابستگی رژیم شاه به آمریکا و حضور وسیع نیروهای آمریکایی و اروپایی در ساختار اقتصاد و ارتش ایران بود
محمدرضا پهلوی پس از خروج از کشور در ۲۶ دی ۱۳۵۷ به مصر رفت، سپس از ۲ بهمن مدتی را در مراکش مهمان ملک حسن دوم پادشاه این کشور بود. با فشار دولت انقلابی ایران و ملاحظات سیاسی دولت مراکش، او نیز مجبور به ترک مراکش شد و در ۱۰ فروردین ۱۳۵۸ به باهاما رفت که برای مدت موقتی به او ویزای گردشگری داده بود. تلاشهای او برای گرفتن پناهندگی سیاسی از انگلستان بی نتیجه ماند. با پایان یافتن ویزا او توانست در ۲۰ خرداد به مکزیک برود. بیماری او در مکزیک هر روز شدت مییافت اما او بیماری واقعی خود را از پزشکان مکزیکی پنهان میکرد.
وی در ۳ فروردین ۱۳۵۹ (۲۳ مارس ۱۹۸۰) به مصر رفت و در نهایت انور سادات به او پناهندگی داد و شاه مخلوع و فراری در نهایت در سن 61 سالگی در مصر درگذشت.
ویکتور یانوکویچ
«ویکتور یانوکویچ» رئیس جمهور اسبق اوکراین و رهبر «حزب مناطق» این کشور است که دو دوره سمت نخست وزیری را در این کشور برعهده داشت و در نهایت با تشددی درگیریهای داخلی در این کشور و گسترش اعتراضات ضد دولتی کییف را ترک و به خارج از پایتخت گریخت.
یانکویچ 2 روز پیش و در تاریخ ٢٢ فوریه ٢٠١۴ در پی وخیم شدن اوضاع داخلی اوکراین با رای پارلمان این کشور از سمت ریاست جمهوری برکنار شد. ساعاتی پیش از آن که از سمتش برکنار شود رسانه های غربی از فرار یانکویچ به شرق این کشور و به سمت مرزهای روسیه خبر دادند.
گفته می شود که وی قادر به ترک این کشور و عبور از مرز را نداشته است، محل استقرار رئیس جمهور برکنار شده اوکراین همچنان نامعلوم است.(نامه نیوز)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد