مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در نشست هفتگی خود با خبرنگاران که احتمالا آخرین نشست مطبوعاتی وی در سال 92 خواهد بود در پاسخ به سئوالی درباره انتشار اخباری مبنی بر دعوت از رئیس جمهور کشورمان به عربستان و اینکه آیا مقامات ایرانی برای سفر به عربستان برنامه ای دارند، بیان کرد: درباره برنامه سفر آقای روحانی اخباری را بعضی از رسانه ها منتشر کردند که تایید نمی شود. آقای دکتر ظریف در سفری که به منطقه خلیج فارس و کشورهای سوریه، اردن و ... داشتند مراتب آمادگی ایران را اعلام کردند که در آن زمان آمادگی برای انجام این سفر وجود نداشت اما علاقه مندی برای ارتباط و روابط با کشورهای منطقه از جمله عربستان خواست و اراده جدی ماست و می خواهیم که دارای بهترین مناسبات باشیم.
وی در پاسخ به سئوال دیگری درباره ادعاهای رژیم صهیونیستی در مورد کشتی حامل سلاح ایران و همچنین تاکید مقامات آمریکایی بر نقض قوانین بین المللی در این باره اظهار داشت: رفتارهای رژیم صهیونیستی شناخته شده و تکراری است، این موضوع و ادعایی که مطرح شده یک سناریو پردازی و اقدامی است که همزمان با لابی اسرائیل در آمریکا مطرح شده است.
افخم گفت: نسبت به این موضوع مواضع خود را صراحتا اعلام کردیم، نقاط ابهام و تناقض حتی در گفته های مقامات رژیم صهیونیستی بدیهی است که چه اهدافی را دنبال می کنند و آنها از شرایط به وجود آمده برای جمهوری اسلامی ایران و جایگاه ما در منطقه و گفتگوها و تعاملات که در سطح سیاسی ایجاد شده نگران هستند و از تمام ابزارها برای مقابله با ایران استفاده می کنند.
وی همچنین درباره سفر رئیس جمهور کشورمان به عمان بیان کرد: با توجه به دعوت رسمی که پادشاه سلطنت عمان از روحانی به عمل آورد، ریاست جمهوری کشورمان چهارشنبه یک سفر دو روزه را به عمان خواهد داشت که در پاسخ به سفر سلطان قابوس به تهران در شهریور گذشته است.
افخم اظهار داشت: مناسبات ایران و عمان در منطقه خوب و ممتاز است. تلاش های ایران و عمان روشن و بدیهی است و در این سفر یک هیات اقتصادی و عالیرتبه رئیس جمهور را همراهی می کنند. ملاقات ها پیش بینی شده و موافقتنامه هایی امضا می شود. امیدواریم این سفر برای گسترده تر شدن روابط جمهوری اسلامی ایران نه تنها با عمان بلکه با سایر کشورهای منطقه موثر باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره بیانیه کاترین اشتون در پی سفر به ایران و اشاره وی به موضوع حقوق بشر و اینکه آیا اصرار بر این نکته انحراف به سوی مسائل حاشیه ای نیست، بیان کرد: روابط ایران و اتحادیه اروپا تحت تاثیر مواضع یکجانبه و فشارهای ناعادلانه با رکود مواجه بود.
وی با اشاره به اینکه شاهد شروع تماس های جدید هستیم، اظهار داشت: این اولین سفر دوجانبه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود، سفرهای قبلی عمدتا در خصوص مسائل هسته ای صورت گرفته و این سفر می تواند نگاه جدیدی به روابط ایران و اتحادیه اروپا داشته باشد. گفتگوها و ملاقات هایی که به درخواست خانم اشتون با مسئولین کشورمان انجام شد مواضع و دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران نسبت به روابط و تحریم ها به روشنی بیان شد، روابط ایران و اتحادیه اروپا می تواند روابط خوبی مبتنی بر اراده سیاسی باشد. اینکه از یک رابطه بهره برداری شود و بخشی از رابطه بزرگنمایی شود، گویای همه روابط نیست.
افخم گفت: ایران کشور مهمی است و نقش مهمی در منطقه دارد. این از بدیهیات است و در همه ملاقات ها همگی مقامات اروپایی و ... به این نقش اذعان داشتند. علاقه مندی برای تماس ها ابراز شده، روابط ایران و اتحادیه اروپا باید مبتنی بر ظرفیت ها شکل بگیرد. اروپا برای ایران یک شریک تجاری بوده و زمینه کار هم وجود دارد. بزرگنمایی بخشی از روابط و تاکید بر یک بعد گویای تمام ظرفیت های همکاری نیست.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما معتقدیم با توجه به این ملاقات ها و ایده هایی که بین ایران و اروپا مطرح شده ظرفیت ها فراوان است. موضوع حقوق بشر از دغدغه های ما نیز هست و ما آمادگی خودمان را برای گفتگو درباره حقوق بشر اعلام کرده ایم. اکنون نیز گفتگوهای حقوق بشری با کشورهای مختلف از جمله ژاپن داریم. طی سفر آقای ظریف به اندونزی نیز یک کمیته حقوق بشری تشکیل شده و بسته همکاری ایران و اتحادیه اروپا باید یک بسته با تمام ابعاد باشد.
وی درباره آخرین پیگیری ها از وضعیت دیپلمات ایرانی ربوده شده در یمن و مرزبانان ایرانی به گروگان گرفته شده در پاکستان بیان کرد: در مورد مرزبانان ایرانی تلاش های دیپلماتیک ادامه دارد، گفتگوهای نهادهای مختلف کشور با همکاران پاکستانی جاری است. موضوع مرزبانان را با حساسیت دنبال می کنیم، مقامات کشورمان در حال گفتگو با همتایان خود هستند و سفارت و سرکنسولگری ایران در پاکستان نیز ارتباط با مقامات پاکستانی برای روشن شدن سرنوشت مرزبانان را در دستور کار دارد. البته اطلاعات و جزئیاتی در این روند مبادله می شود که صحت و سقم اطلاعات مورد بررسی قرار می گیرد و کار ادامه دارد.
وی همچنین ادامه داد: درباره دیپلمات ربوده شده ایرانی در یمن نیز کمیته پیگیری تشکیل شده به طور مرتب با مسئولین یمنی در گفتگو است. دو سفر کاری انجام شده و گفتگوها صورت گرفته است. از محل های مختلف نیز بازدید شده و همکاری و پیگیری در این زمینه جاری است. هر از گاهی و به صورت پراکنده شاهد برخی اطلاعات رسانه ای بودیم که تایید نمی شود کما اینکه مقامات یمنی نیز تاکید کردند که اخبار رسانه ها در مورد سرنوشت دیپلمات مورد تایید نیست.
افخم در پاسخ به سئوال دیگری در این باره که در مذاکرات صورت گرفته با اشتون در مورد بحث هسته ای محور مذاکرات چه بوده و تاثیر این گفتگوها در مذاکرات دور بعدی ایران و 1+5 چیست، بیان کرد: در هر حال محور برجسته این سفر ابعاد دوجانبه روابط ایران و اتحادیه اروپا بود. به طور طبیعی به دلیل اینکه بحث هسته ای یکی از موضوعاتی است که خانم اشتون به عنوان نماینده مذاکره کننده 1+5 درباره آن گفتگو می کنند. در همین چارچوب نیز درباره جلسه آینده در وین نکاتی مورد گفتگو قرار گرفت البته بحث ها بیشتر دوجانبه بود و بحث ویژه خاصی که در موضوع هسته ای قابل ذکر باشد، مطرح نبوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات روز گذشته رئیس جمهور مبنی بر نقش امارات در جنگ تحمیلی و اینکه آیا قرار نیست بر این اساس ایران درخواست شکایت و غرامت از امارات داشته باشد، گفت: بحث همکاری های طیف وسیعی از کشورهای عربی با رژیم صدام حسین روشن است، در مورد موضوع مطرح شده بخش حقوقی وزارت امور خارجه اخبار و مستنداتی را دارند که باید اطلاعات در این زمینه را دریافت کنند تا معلوم شود در گذشته اقدامی در این زمینه صورت گرفته یا در آینده انجام خواهد شد.
وی همچنین درباره نشست ژنو 2 و اینکه این نشست تاکنون به نتیجه ای نرسیده است، اظهار داشت: یکی از محورهای اساسی بحران سوریه دخالت خارجی در این کشور است و هم اینکه مسیر تحلیل ها و نگرش های پایان دادن به این بحران غیرواقعی است. نشست ژنو 2 مسیری بود که خیلی از کشورها آن را مورد توجه قرار دادند، باید تلاش ها برای حل بحران سوریه ادامه یابد اما راه حل سیاسی باید خروج تروریست ها را از این کشور مد نظر قرار دهد و هم اینکه نقش مردم سوریه در حل بحران باید مورد توجه باشد. این عناصر از نظر ما تعیین کننده است و چنانچه نباشد بحران سوریه به راه حل نمی رسد.
افخم درباره اظهارات معاون وزیر امور خارجه مبنی بر ارائه پیشنهاد چهارمحوری از سوی ایران بیان کرد: ایران از ابتدای بحران سوریه نقش فعالی برای کمک به حل بحران داشته است و راهکارهای متعددی نیز داشتیم. با توجه به دسترسی به معارضین داخلی سوریه و تماس ها، راه حل هایی ارائه دادیم و این مجموعه جدید نیز در چارچوب پیشنهاداتی بوده که همواره ایران داشته است و فکر می کنم گفتگوهای گروه معارض در چارچوب مشترکات انجام شود. بحث آقای امیرعبداللهیان نیز در همین رابطه است و اگر شرایط فراهم شود ایران جزئیات بیشتری را اعلام خواهد کرد.
وی درباره اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا مبنی بر باقی ماندن تحریم های شورای امنیت حتی در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات، گفت: بحث مذاکرات یک موضوع هسته ای است و اینکه مذاکرات را به موضوعات دیگر پیوند دهیم کاملا غیرواقعی است. ما اعلام کرده ایم که با زیاده خواهی های طرف مقابل و ادعاهایی که درباره ایران مطرح می شود به ویژه در مورد بحث اینکه ایران کشوری حامی تروریسم است را رد می کنیم. ما همواره تروریسم را با همه ابعاد آن رد کرده ایم و خواهان حل و فصل ریشه ای این بحران بوده ایم.
افخم گفت: معتقدیم تا زمانی که تروریسم بخواهد با معیار دوگانه بررسی شود هر کشوری می تواند چنین تعبیری داشته باشد و این مسئله به حل موضوع تروریسم کمک نمی کند. تروریسم باید به صورت ریشه ای با همکاری همه کشورها و با رویکرد واحد مورد توجه باشد. ادعای مقامات آمریکایی بر اساس زیاده خواهی خودشان است.
وی تاکید کرد: ما بارها اعلام کرده ایم در مذاکرات هسته ای هیچ بحث دیگری مطرح نمی شود، نگرانی های ایران نسبت به عملکرد غرب قابل توجه است و ما هم معتقدیم که گام اساسی برای جلب اعتماد مردم ایران باید برداشته شود.
افخم در بخش دیگری از سخنان خود درباره دعوت از الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به ایران گفت: متناسب با جدول زمانبندی و برنامه کاری این سفر انجام خواهد شد.
وی همچنین افزود: نشست سه جانبه ایران، ترکیه و آذربایجان پایان هفته جاری در سطح وزرا در شهر مرزی وان انجام خواهد شد و ایران و آذربایجان همکاری خوبی دارند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره نقش بحران اوکراین در رابطه ایران و سوریه گفت: مواضع خود را در رابطه با اوکراین قبلا اعلام کرده ایم. با دقت تحولات را دنبال می کنیم. طرف های خارجی بحران اوکراین نسبت به محدودیت ها مطلع هستند و امیدواریم به دور از لفاظی و بقیه اقدامات و از طریق مسالمت آمیز و گفتگو مسئله حل شود.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در پاسخ به سئوالی درباره مفقود شدن هواپیمای مالزی و ادعای حضور دو مسافر ایرانی غیرقانونی در این هواپیما گفت: در ابتدا مراتب همدردی خود را با خانواده مسافران و خدمه این هواپیما که از کشورهای مختلف هستند اعلام می کنیم. چند روزی است که بسیاری از کشورها نگران هستند و ما نیز به سهم خود با این کشورها ابراز همدردی می کنیم.
وی افزود: اخبار مربوط به اینکه تعدادی از ایرانی ها در این هواپیما باشند را دریافت کردیم، در حال پیگیری موضوع هستیم و مراتب همکاری و پیگیری را به سفارت خود در مالزی ابلاغ کردیم تا از مقامات مالزی کسب اطلاع کنند و همچنین برای همکاری برای کسب اطلاعات بیشتر اعلام آمادگی کرده ایم.
افخم گفت: در این مسئله بحث گذرنامه های جعلی نیز مطرح شده که ما هم این دغدغه را داریم، بحث قاچاق انسان مطرح است که این امر نیز از دغدغه های جدی ماست و ابعاد مختلفی درگیر شدند.
وی تاکید کرد: به هر حال در این موضوع مراتب همدردی را اعلام کردیم و به محض اینکه اطلاعات بیشتری درباره ایرانی ها و شرایط آنها کسب کنیم، اعلام خواهیم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سئوالی درباره سفر کاترین اشتون به ایران و مطرح شدن تشکیل دفتر اتحادیه اروپایی در تهران، گفت: این موضوع در هیچ گونه بحثی مطرح نشده و اخبار منتشر شده در این زمینه تایید نمی شود.
وی همچنین درباره اظهارات سخنگوی کاترین اشتون که دیدار با زنان فعال حقوق بشر ایرانی با هماهنگی مقامات دولتی ایران بوده است، گفت: در این باره دیروز نیز توضیح دادیم و همان طور که می دانید هماهنگی در این زمینه به عمل نیامده بود، مراتب ناخرسندی به این اقدام غیردیپلماتیک به سفیر اتریش منعکس شد و سفیر اتریش نیز ابراز تاسف کردند.
افخم گفت: انتظار می رود که بعد از مدتها ارتباط میان ایران و اتحادیه اروپا که وقفه آن تحت تاثیر مواضع یک جانبه و فشارهای ناعادلانه تحریم به ایران تحمیل شده بود با رعایت موازین مورد توجه قرار گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: اظهاراتی در این زمینه منتشر شده و اگر لازم بدانند منعکس می کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درپاسخ به سئوال خبرنگاری در این باره در برنامه 90 شب گذشته مطرح شده است که با یک میلیون امضا از سوی ایرانی ها 5 مرزبان کشورمان در پاکستان آزاد خواهند شد، گفت : مبنای این خبر را بفرمایید. در رسانه ملی ارائه پیشنهادات آزاد است. در عین حال ابراز همدردی و اعلام نگرانی و اینکه همه ملت ایران نسبت به سرنوشت 5 مرزبان نگران هستند، بدیهی است. ما روزانه در وزارت امور خارجه هم از طریق ایمیل و هم حضوری و شفاهی با نگرانی شهروندان مواجهیم که نظرات و راه حل هایی را مطرح می کنند. در حوزه شبکه های مجازی هم کمپین هایی ایجاد شده است . اینکه علاوه بر حوزه های سیاسی و مسئولین نهادهای غیردولتی و مردمی هم مشارکت داشته باشند پسندیده و پشتوانه ای برای دستگاه سیاست خارجی است اما اینکه یک راه حل باشد بنده اطلاعی ندارم.
افخم در پاسخ به سئوالی درباره رویارویی عراق با تروریست های داخلی و تأثیر آن در کشورهای منطقه بیان کرد: طی چند ماه گذشته بخشی از انرژی و تلاش برنامه های دولت عراق معطوف به مبارزه با تروریست ها و گروه های تکفیری در آن کشور شده است. آثار تروریست و اقدامات تروریستی ممکن است فراتر از بحث سوریه باشد و از یک کشور به کشورهای منطقه تسری یابد. عراق نیز یکی از این کشورهاست که از این موضوع آسیب دیده است. آقای مالکی نیز دیروز اظهار نظری را داشتند و کشورهای منطقه را دعوت کردند به اینکه نسبت به فعال کردن گروه های تروریستی رعایت موضوع را بکنند و بحث ها مورد سوءاستفاده سیاسی قرار نگیرد و ما امیدوار هستیم توجه همه کشورهای جهان و منطقه نسبت به خطر تروریسم بیش از گذشته مطرح شود.
خبرنگار الجزیره انگلیسی نیز درباره واکنش ایران به طرح ادعاهای جدید درباره دخالت ایران در مسئله لاکربی اظهار داشت: ما پیش از این نیز چنین ادعایی را رد کرده بودیم و نه تنها در این بحث بلکه در مجموعه بحث های تروریستی مواضع ایران کاملا روشن است. ایران هرگونه فعالیت تروریستی را صریحا رد کرده و در بحث لاکربی نیز این موضوع را رد کرده ایم و طرح مجدد این موضوع هم ابهام برانگیز است و تهیه برخی مستندها به عنوان افشاگری و مصاحبه با عوامل مجموعه ای است که باعث ابهام نسبت به طرح موضوعی می شود که بحث ایران در این باره کاملا روشن است. در هر حال ما مجددا هرگونه دخالت ایران در این موضوع را رد می کنیم .(مهر)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد