مراقب سلامت سالمندان در نوروز باشید

با در نظر گرفتن شرایط روحی و جسمی خاص سالمندان، برنامه‌ریزی برای تعطیلات نوروزی در کنار عضو سالمند خانواده نیز مقوله دشواری است. البته نکته مهم اینجاست که در این برنامه‌ریزی باید شرایط سنی سالمند در نظر گرفته شود؛ زیرا خانواده‌ای که سالمند دارد براحتی نمی‌تواند برای تعطیلات خود برنامه‌ریزی کند و سختی‌های خاص خود را دارد. به بیان دیگر، از آنجا که سالمندان از نظر جسمی و روحی بسیار ضعیف‌تر از اعضای جوان خانواده هستند و ممکن است نتوانند تمام ایام تعطیلی را به همراه خانواده به سفر بروند یا حتی ممکن است در برخی سفرها اصلا نتوانند همراه آنها باشند. در چنین شرایطی، اعضای خانواده با صمیمیت و مهربانی باید تدبیری بیندیشند و تعداد و نوع سفر خود را نیز متناسب با شرایط سالمند تنظیم کنند که سالمند هم احساس رضایت و شادی و لذت داشته باشد.

پریسا عزیزی خرشکی، کارشناس ارشد مشاوره در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: نوع برنامه ریزی برای تعطیلات نوروزی باید با توجه به توان سالمند باشد. یعنی آستانه تحمل سالمند، تغذیه و میزان علاقه و مشارکت وی برای حضور در تفریحات در نظر گرفته شود.

سالمندان را تنها نگذارید

روان‌شناسان توصیه می‌کنند نباید سالمند را طی تعطیلات نوروزی تنها گذاشت چون یکی از احساسات مهمی که در این دوران حس می‌شود تنهایی است و تنهایی مهم‌ترین عامل برای افسرده‌شدن سالمند است.

عزیزی به خانواده‌ها توصیه می‌کند: سالمندان را با فراهم‌کردن شرایط با خودتان به سفر ببرید. اگر سالمند ناتوانی جسمی داشته باشد ممکن است در حرکت و سفر دچار مشکل شود، بنابراین تمهیدات لازم باید در نظر گرفته شود. همچنین سفر نباید برای سالمند طولانی باشد. وسایل ضروری سالمند از قبیل عینک، دندان مصنوعی، داروها، عصا را فراموش نکنید تا امنیت خاطر داشته باشد. از شرایط آب و هوایی محلی که قصد سفر دارید مطلع شوید و خود را نیز برای آن آماده سازید.

با سالمندان درست رفتار کنید

یکی از احساساتی که سالمندان را آزار می‌دهد این است که آدم‌های مفیدی نیستند و کسی آنها را در نظر نمی‌گیرد و به شکل خاص با آنها رفتار می‌شود. در حالی که به گفته عزیزی بهتر است به سالمندان آزادی عمل داده شود و با آنها مثل بچه‌ها رفتار نشود و اگر خودشان خسته شدند و دوست داشتند که استراحت کنند، نباید مانع آنها شد.

این روانشناس می‌افزاید: ممکن است شلوغی و ازدحام سالمندان را کلافه و به واکنش وادار کند که در این صورت باید رعایت حال آنها را کرد. لازم است رفتار بالغانه‌ای با آنها صورت بگیرد، حتی توصیه‌های مربوط به سلامتی آنها نیز نباید حالت اجبار و بی‌احترامی داشته باشد.

به سالمندان عیدی بدهید

روان‌شناسان تاکید می‌کنند: دادن عیدی، احساس خوشایندی را به سالمند می‌دهد. نیاز به توجه و دوست داشته‌شدن و نیاز به محبت جزو نیازهای مهم و ضروری است که در دوران سالمندی بیشتر احساس می‌شود. به این علت‌دادن هدیه و عیدی می‌تواند به سالمند نشان دهد که مورد توجه دیگر اعضای خانواده است و احساس زیبایی برای او ایجاد می‌شود.

عزیزی در ارتباط با خرید لباس‌های نو برای سالمندان خانواده به بهانه نوروز می‌گوید: سالمندان هم از اعضای خانواده هستند و فرقی با سایر اعضای خانواده ندارند. آنها هم نیازهایی دارند که نیازهای مادی را نیز در بر می‌گیرد. نیاز به خرید، نیاز به پوشیدن رنگ‌های متنوع و لباس‌های نو جزو نیازهای آنان است و لازم است تا به این نوع از نیازهایشان نیز توجه شود. خریدکردن برای سالمند نشان می‌دهد که وی مورد توجه دیگر اعضای خانواده است و امید به زندگی را در او ارتقا می‌دهد.

طبیعت‌گردی همراه با سالمندان خانواده

احساس تنهایی و انزوای خاص دوران سالمندی است. سالمند اگر نادیده گرفته شود این احساس در او بیشتر می‌شود. اگر سالمندی در جمعی باشد و نادیده گرفته نشود احساس تنهایی او کاهش می‌یابد به همین علت روان‌شناسان معتقدند که بهتر است وقتی به طبیعت و گردش می‌رویم با در نظر گرفتن شرایط سالمند او را نیز با خود همراه کنیم. البته میل خود سالمند را نیز باید در نظر بگیریم و او را به زور وادار به همراهی نکنیم بلکه با کلام دلنشین او را با خود همراه کنیم. حتی اگر بتوانیم در جمع‌هایی که تعداد سالمندان بیشتر است آنها را شرکت دهیم نیز برایشان بسیار موثر و مفید خواهد بود و لذت بیشتری خواهند برد.

رعایت الگوی تغذیه‌ای برای سالمند

به گفته این روانشناس، در مورد تغذیه سالمندان در تعطیلات باید رعایت زیادی صورت بگیرد که این مساله کاملا وابسته به شرایط جسمانی سالمند است. یعنی اگر وی بیماری خاص یا خطرسازی دارد باید الگوی تغذیه‌ای خاص برایش رعایت شود و البته نباید با زبان تلخ با آنها برای رعایت رژیم خاص غذایی برخورد کرد و تذکرات در این زمینه نباید به شیوه‌ای باشد که وی حس پیرشدن و از کارافتادگی کند.

پونه شیرازی/گروه سلامت