سفر تبلیغاتی اردوغان به اروپا

بر پایه گزارش رسانه‌ها رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه قصد دارد چند سخنرانی در آلمان و دیگر کشورهای اروپای غربی ترتیب دهد.

در ماه می اولین سخنرانی وی در شهر کلن انجام خواهد شد؛ یعنی در همان شهری که زمانی در سال 2008 آن هشدار «شبیه‌سازی» ترک‌ها در آلمان جنجالی به پا کرد البته برنامه‌های انتخاباتی اردوغان در خارج از ترکیه به دلیل حضور نخست‌وزیر شصت ساله این کشور در انتخابات ریاست جمهوری آینده انجام می‌شود، زیرا گرچه اردوغان نامزدی خود را رسما اعلام نکرده است، اما از چند سال پیش این امر قطعی به نظر می‌رسد.

در همین حال عبدالله گل، رییس‌جمهور فعلی ترکیه بشدت از تصمیم‌های اردوغان برای ریاست‌ جمهوری آینده خشمگین است.

این انتخابات که قرار است تابستان امسال برگزار شود از بسیاری جهات تجربه‌ای کاملا جدید برای ترک‌ها به شمار می‌رود. زیرا برای نخستین بار 50 میلیون رای‌دهنده ترک به صورت مستقیم رییس‌جمهور خود را انتخاب می‌کنند؛ امری که تا پیش از این بر عهده پارلمان ترکیه بود.

همچنین برای نخستین بار نزدیک به 2.5 میلیون رای‌دهنده ترک مقیم خارج از کشور نیز این امکان را خواهند داشت که از همان کشورهای محل زندگی خود رای بدهند.

تا پیش از این ترک‌های مقیم خارج از کشور برای رای دادن باید به ترکیه سفر می‌کردند. به همین دلیل معمولا در انتخابات‌ ترکیه فقط 5 درصد از آرا به ترک‌های مقیم خارج از کشور اختصاص می‌یافت.

اما امسال بر خلاف گذشته، کنسولگری‌ها و سفارتخانه‌های ترکیه که از آنها به عنوان حوزه‌های رای‌گیری استفاده خواهد شد با موج رای‌دهندگان روبه‌رو خواهند بود.

برای پیشگیری از ازدحام جمعیت قرار است رای‌گیری از ترک‌های مقیم خارج طی چهار روز انجام شود.

در واقع انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در خارج ازکشور سه روز زودتر از داخل آغاز می‌شود و چنانچه هیچ کاندیدایی نتواند حداقل 50 درصد از آرا را در دور اول انتخابات به خود اختصاص دهد آن‌گاه انتخابات به دوردوم کشیده خواهد شد.

در این میان اما کشور آلمان با تقریبا 1.5 میلیون مهاجر ترک مهم‌ترین حوزه انتخاباتی ریاست جمهوری ترکیه در خارج برای اردوغان و دیگر کاندیداها به شمار می‌آید البته اردوغان برنامه‌هایی برای سخنرانی در کشورهای فرانسه و هلند نیز دارد و به گزارش یک روزنامه نزدیک به دولت قرار است سخنرانی‌های خود را در استادیوم‌های فوتبال انجام دهد تا به این صورت بتواند با تعداد بیشتری از رای‌دهندگان صحبت کند.

این در حالی است که اپوزیسیون ترکیه تا به این لحظه ظاهرا هیچ برنامه‌ای برای گردهمایی‌های انتخاباتی در غرب اروپا ندارد و به عبارت بهتر از قرار معلوم مخالفان اردوغان هنوز هم در مورد این که چه کسی را وارد میدان مبارزه کنند، تصمیمی نگرفته‌اند.

بی‌تردید نامزدی اردوغان از زمان پیروزی حزب وی در انتخابات محلی اخیر که در پایان ماه مارس برگزار شد، کاملا قطعی به نظر می‌رسید.

نخست‌وزیر ترکیه بتازگی گفته بود چنانچه به ریاست جمهوری کشورش برسد از تمام اختیارات این مقام به طور کامل استفاده خواهد کرد. لازم به یادآوری است که اردوغان بنا دارد با اعمال تغییراتی در قانون اساسی ترکیه، مدیریت کابینه دولت را نیز به‌رئیس‌جمهور واگذار کند.

در صورت احراز مقام ریاست جمهوری از سوی اردوغان، مقام نخست‌وزیری به یک عامل اجرایی تنزل پیدا خواهد کرد.

به همین دلیل عبدالله گل، رییس‌جمهور شصت و سه ساله ترکیه آشکارا اعلام کرده است که در شرایط فعلی به هیچ عنوان برنامه‌ای برای بازگشت به صحنه سیاست را ندارد. این اظهارات عبدالله گل را می‌توان نشانه‌ای آشکار از اختلاف‌های فزاینده میان وی و اردوغان تلقی کرد.

گل در اظهارات خود تاکید کرده است که هیچ کس نمی‌تواند از آستین خود رییس‌جمهور درآورد و این گفته پاسخی قاطع به تلاش‌های هواداران اردوغان است که پیشاپیش ریاست جمهوری وی را قطعی اعلام می‌کنند.

با این حال نظرسنجی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که ظاهرا رجب طیب اردوغان در همان دور اول انتخابات بیش از 50 درصد آرا را به خود اختصاص خواهد داد.

در این صورت عبدالله گل نیز متحد اردوغان باقی می‌ماند، اما مخالفان اردوغان او را متهم می‌کنند که گرچه قانون اساسی ترکیه این کشور را یک دموکراسی پارلمانی می‌داند، اما اردوغان قصد دارد با تغییر قانون اساسی یک سیستم ریاستی و بدون ابزارهای کارآمد نظارتی را در این کشور ایجاد کند.

اما در داخل حزب حاکم عدالت و توسعه یعنی حزب متبوع اردوغان و گل از مدتی پیش بحث و جدل‌ها بر سر جانشین اردوغان در صورت به ریاست جمهوری رسیدن وی آغاز شده است.

محمت علی شاهین، معاون دبیرکل این حزب روز دوشنبه گذشته اعلام کرد که به احتمال قوی یکی از چهار معاون فعلی نخست‌وزیر به عنوان کاندیدای پست نخست‌وزیری در نظر گرفته خواهد شد. در این میان بیش از همه احتمال کاندیداتوری احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه فعلی ترکیه به عنوان جانشین اردوغان در پست نخست‌وزیری مطرح است.

بر اساس گزارش‌های موجود در روزهای اخیر بحث و جدل‌های داغی میان عبدالله گل و رجب طیب اردوغان بر سر نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری در جریان بوده است.

در روزهای آینده رییس‌جمهور آلمان یعنی یوآخیم گاوک نیز دیداری سه روزه از ترکیه خواهد داشت و می‌تواند طی ملاقات‌های خود با اردوغان و گل اخبار تازه‌ای در مورد آنچه که در مورد ریاست جمهوری آینده ترکیه مطرح است، به دست آورد.

به احتمال قوی رییس‌جمهور آلمان در همین سفر پی خواهد برد که در آینده چه کسی همتای او در جمهوری ترکیه خواهد بود.

منبع: تاگس اشپیگل
مترجم: محمدعلی فیروزآبادی