21 خرداد، درگذشت دکتر محمد خزائلی

هجری شمسی

21 خرداد 1353

دکتر محمد خزائلی بنیانگذار انجمن حمایت از نابینایان درگذشت. این دانشمند و محقق نابینای معاصر، در سال 1293 ش در اراک تولد یافت. وی در چهار سالگی، به علت ابتلا به بیماری آبله، بینایی‏اش را از دست داد و با وجود نابینایی مطلق، از پنج سالگی در مدرسه مخصوص نابینایان به تحصیل پرداخت. او به کمک حافظه نیرومندش در امور درسی به سرعت پیشرفت کرد و موفق به اخذ دو درجه لیسانس و دکترا در رشته‏های حقوق و حکمت و فلسفه از دانشگاه تهران شد. دکتر خزائلی چندی آموزگار بود و زمانی پیشه دبیری داشت تا سرانجام خود به تأسیس یک واحد بزرگ فرهنگی مبادرت نمود و کلیه دروس متوسطه و دانشگاه توسط استادان نُخبه و دانشمندان در آن مؤسسه تدریس می‏شد. اقدام خزائلی در تأسیس چنین مؤسسه فرهنگی عظیم و غنی، خدمت با ارزشی به فرهنگ کشور نمود و هزاران نفر از جوانان، تحصیلات خود را در آن مؤسسه به پایان بردند. وی همچنین مدتی به نمایندگی مجلس شورای ملی رسید ولی پس از آن از فعالیت‏های سیاسی کناره گرفت و به امور فرهنگی پرداخت. خزائلی مردی محقق و دانشمند بود و گرچه از نابینایی رنج می‏برد ولی حافظه و هوشِ سرشار او غوغا می‏کرد به طوری که هر مطلب را که یک بار برای او می‏خواندند، فرامی‏گرفت. دکتر خزائلی به زبان‏های عربی، فرانسه و انگلیسی تسلط کامل داشت و علاوه بر ترجمه چندین اثر، کتاب‏های متعددی را به رشته تحریر درآورد، که از جمله آنها، فلسفه اسلام، تحقیق در اعلام قرآن، شرح بوستان و گلستان سعدی و نهج‏الادب است. دکتر محمد خزائلی در جهت رفاه نابینایان در سطح جهان نیز فعالیت‏های چشمگیری داشت و از اعضای کمیته اجرایی خاورمیانه در شورای ملی رفاه نابینایان و اتحادیه بین‏المللی نابینایان بود. وی سرانجام در 21 خرداد 1353 ش در شصت سالگی در تهران درگذشت.

21 خرداد 1360

عملیات فرمانده کل قوا در منطقه دارخوین در شرق رود کارون توسط سپاه انجام شد. این عملیات، در حالی انجام گرفت که تا روز قبل، اسم دقیقی برای آن مشخص نشده بود و هنگامی که خبر عزل بنی‏صدر از فرماندهی کل قوا توسط حضرت امام منتشر گردید، این عملیات به نام حضرت امام، نامگذاری شد. به دلیل واکنش سریع رزمندگان اسلام در عملیات غیر کلاسیک و چریکی، مناطق مختلفی از جبهه‏ها برای این منظور شناسایی و در نظر گرفته شدند. تا اینکه این عملیات در قسمت شرق کارون در جنوب دارخوین به اجرا درآمد. در عملیات فرمانده کل قوا، خمینی روح خدا، هماهنگی اصولی و کامل از ابتدای طرح‏ریزی تا پایان عملیات بین یگان سپاه پاسدارانِ عمل کننده رعایت گردید. رزمندگان اسلام پاتک دشمن را خنثی کرده و ارتش بعثی را در 21 خرداد 1360 به عقب راندند. در نهایت، رزمندگان اسلام پس از پیشروی و تصرف مواضع از پیش تعیین شده، به هدف نهایی عملیات که عقب راندن نیروهای دشمن به غرب کارون بود دست یافتند.

21 خرداد 1372

انتخابات ششمین دوره ریاست جمهوری در ایران برگزار شد. در نتیجه این انتخابات اکبر هاشمی رفسنجانی برای 4 سال دیگر به ریاست جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد.

هجری قمری

13 شعبان 1379

ابوالحسن فروغی نویسنده ایرانی درگذشت. ابوالحسن فروغی فرزند محمدحسین اصفهانی (معروف به ذکاءُ الملک اول) در سال 1301 قمری در تهران به دنیا آمد. تحصیلات خود را در زادگاهش تهران در علوم جدید و معارف اسلامی به پایان رسانید و به تدریس تاریخ و جغرافیا روی آورد. فروغی مدتی ریاست مدرسه‏ی علوم سیاسی را برعهده گرفت و مجله‏ی تربیت را نیز منتشر ساخت. او سفرهای متعددی به اروپا کرد و در کنگره‏های علمی و ادبی شرکت نمود. این شخصیت علمی، مدتی نمایندگی ایران را در سوئیس و در جامعه‏ی ملل به عهده داشت و فعالیت سیاسی می‏کرد. ابوالحسن فروغی در سال 1316 ش، به استادی دانشگاه تهران در دانشکده‏ی معقول و منقول رسید و به عضویت فرهنگستانِ ایران درآمد. وی دارای مؤلفاتی ارزنده است که تاریخ ادبیات ایران، اوراق مَشوَّش، سرمایه‏ی سعادت و کتابی با نام تمدن و ترکیب به زبان فرانسه از آن جمله‏اند. ابوالحسن فروغی در سال 1338 ش در 79 سالگی بدرود حیات گفت.

میلادی

11 ژوئن 1970

نیروهای امریکایی و انگلیسی از لیبی اخراج شدند. جنبش افسران آزاد و متحد به رهبری سرهنگ معمّر قذافی در اولین روز سپتامبر 1969م موفق به سرنگونی نظام پادشاهی در این کشور شدند و توانستند قدرت را در لیبی به دست بگیرند. این گروه سپس آزادی، سوسیالیسم و اتحاد عربی را به عنوان اصول سه گانه جمهوری نوین اعلام کردند. از نظر آن‏ها آزادی عبارت است از امحای آثار استعمار، که شورای انقلاب در این زمینه به سرعت عمل کرده و به نتایجی دست می‏یابد. در 18 سپتامبر همان سال نخست‏وزیر حکومت انقلابی اعلام می‏کند که قراردادهای موجود در زمینه پایگاه‏های نظامی بیگانه در خاک لیبی، تمدید نخواهد شد. از این‏رو، قرارداد پایگاه هوایی‏موسوم به "ویلوس" پایگاه هوایی انگلستان تحت عنوانِ "الادهم" به ترتیب طی سال‏های 1970 و 1971م منقضی می‏شد. در نهایت در یازدهم ژوئن 1970م تخلیه این دو پایگاه انجام گرفت و 9 هزار نیروی امریکایی و 12 هزار نیروی انگلیسی خاک لیبی را ترک نمودند. بدین ترتیب این کشور از نیروهای بیگانه پاکسازی شد و این آغازی است بر رویارویی با امریکا و انگلستان که حدود سه دهه به طول انجامید.