حج، نماد وحدت مسلمانان علیه افراط​گری

بنیانگذار انقلاب اسلامی درخصوص قابلیت‌های مهم و اساسی حج می‌فرمایند: «یک همچون مجلس‌هایی که اسلام درست کرد مثل حج هیچ قدرتی نمی‏تواند درست کند؛ هیچ قدرتی، همه ممالک اسلامی و سران ممالک اسلامی جمع بشوند که نیم میلیون جمعیت را یک جایی ببرند نخواهند موفق شد. در حج باید بررسی از اوضاع مسلمین در هر سال بشود که مسلمین در چه حال هستند. این سفر حج برای این مسائل بوده است، برای این بوده است که مسلمین مشکلات مسلمین را درک کنند و در رفعش کوشش کنند.»

رهبر معظم انقلاب نیز همواره بر برگزاری هرچه باشکوه‌تر فریضه حج تاکید می‌کنند و این فریضه را در قله اهتمام شارع مقدس می‌دانند. ایشان درخصوص اهمیت داخلی و خارجی فریضه حج در مقطع فعلی می‌فرمایند: «می‌بینید که حج از همیشه مهم‌تر است، لازم‌تر است و بیشتر مورد احتیاج است. از هر دو نظر، حج مهم است؛ هم برای درون خود ما، درون امت اسلامی، و هم از لحاظ بین‌المللی. امت اسلامی را در طول قرن‌ها، در طول سال‌های متمادی زمین‌گیر کردند، ذلیل کردند، بی‌همت کردند، ناامید کردند و با ابزارهای جدید خواستند معنویت را، توجه و تضرع را در او تضعیف کنند. حج همه این گرفتاری‌ها را ترمیم می‌کند، به آحاد امت اسلامی عزت می‌دهد، احساس اقتدار می‌دهد، امید می‌بخشد؛ حج درست این‌جور است. اولین تاثیر حج در درون امت اسلامی است، در دل‌های خود ماست. از آن طرف تاثیر بین‌المللی هم دارد؛ دشمن را تضعیف می‌کند، روحیه دشمن را در هم می‌شکند، عظمت اسلام را به رخ دشمن می‌کشد و وحدت امت اسلامی را در مقابل دشمن آشکار می‌سازد.»

حضرت آیت‌ا‌لله خامنه‌ای، یکشنبه گذشته نیز در دیدار دست‌اندرکاران حج امسال ،حج را یک فرصت بزرگ برای بهره‌مندی امت اسلامی از الطاف معنوی سرزمین وحی و استحکام ارتباط خود با خدا و همچنین بحث و تبادل‌نظر با یکدیگر برای برطرف کردن مشکلات دنیای اسلام برشمردند و تأکید کردند: امروز یکی از مهم‌ترین مسائل جهان اسلام، تلاش گسترده قدرت‌های بزرگ و عوامل آنها برای ایجاد اختلاف میان امت اسلامی است که باید با بهره‌گیری از فرصت کم‌نظیر حج، در جهت ایجاد اتحاد و تفاهم و برطرف کردن عوامل اختلاف و سوءظن‌ها اقدام کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین سال گذشته در پیام خود به کنگره عظیم حج با تاکید بر این‌که تقویت روح اخوت و همدلی، درس بزرگ حج است، تصریح کردند: «در اینجا حتی جدال و درشت‌گویی با دیگران ممنوع است. پوشش یکسان و اعمال یکسان و حرکات یکسان و رفتار مهربان در اینجا به معنی برابری و برادری همه ‌آن کسانی است که به این کانون توحید معتقد و دلبسته‌اند. این رد صریح اسلام بر هر فکر و عقیده و دعوتی است که گروهی از مسلمانان و معتقدان به کعبه و توحید را از دائره اسلام بیرون بداند. عناصر تکفیری که امروز بازیچه ‌سیاست صهیونیست‌های غدار و حامیان غربی آنان شده و دست به جنایتی سهمگین می‌زنند و خون مسلمانان و بی‌گناهان را می‌ریزند، و کسانی از مدعیان دینداری و ملبسین به لباس روحانیت که در آتش اختلافات شیعه و سنی و امثال آن می‌دمند، بدانند که نفس مراسم حج، باطل‌کننده ‌مدعای آنان است.»

ایشان در دیدار کارگزاران حج نیز مسلمانان را به هوشیاری در قبال نقشه ‌بدخواهان برای ایجاد اختلاف‌ها و درگیری‌های مذهبی فراخواندند و تاکید کردند: «دشمنان امت اسلامی بخوبی متوجه شده‌اند که درگیری مذاهب اسلامی به نفع رژیم غاصب صهیونیستی است و بر همین اساس، با راه‌اندازی گروه‌های تکفیری از یک طرف و با ایجاد رسانه‌های بظاهر اسلامی برای دامن‌ زدن به اختلافات از طرف دیگر، به دنبال درگیر کردن مسلمانان با یکدیگر هستند.»

این روزها که به موسم حج نزدیک می‌شویم، برخی رسانه‌های منطقه‌ای از نقشه گروه‌های تروریستی ـ تکفیری و در راس آنها داعش برای تحت تاثیر قرار دادن مراسم حج امسال خبر داده‌اند. همچنین روزنامه البلاد الجزایر اعلام کرده است: کشورهای غربی به کشورهای عربی درباره دستیابی داعش به گذرنامه‌های حجاج این کشور هشدار دادند و تاکید کردند این گروه می‌تواند برگزاری مناسک حج امسال را تهدید کند. بنا بر این گزارش، صدها عضو گروهک تروریستی داعش از تابعیت‌های مختلف قصد دارند در خلال ده روز تحت پوشش حج وارد عربستان سعودی شوند.

روزنامه البناء هم نوشت که این احتمال باعث نگرانی مقامات عربستان شده است. مقامات عربستان سعودی احساس خطر کرده و علیه داعش موضع‌گیری کرده‌اند.

در همین حال قاضی عسکر، نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت با بیان این‌که هدف گروه‌های تکفیری اختلاف‌افکنی بین مسلمانان است، تاکید کرد: اتحاد بین شیعه و سنی در حج امسال، بهترین راه مبارزه با گروه‌های تکفیری است. وی در ادامه اضافه کرد که شرایط بین‌المللی و منطقه‌ای، حج امسال را بسیار حساس کرده و گروه‌های تکفیری و داعش با اقدامات وحشیانه خود واقعا آبرویی برای مسلمانان در دنیا باقی نگذاشته‌اند.

سرپرست حجاج ایرانی تاکید کرد: حجاج ایرانی وارد اختلافات طایفه‌ای و فرقه‌ای نمی‌شوند و باید طوری در حج امسال رفتار کنیم که باعث افتخار مکتب ائمه معصومین (ع) باشیم. وی با بیان این‌که در حال حاضر جهان اسلام دچار تفرقه است، گفت: جریان تکفیری داعش لکه ننگی در دامن مسلمانان است و باید بدانیم خطر بسیار بالاست و این جریان، توطئه مذهبی و فرقه‌ای استعمار است که می‌خواهند جهان اسلام را به این مساله مشغول کرده و در سایه آن منابع جهان اسلام را غارت و نابود کند.

وی با بیان این که مساله دیگری که حجاج باید آن را بدانند، جدا کردن وهابیت از اهل سنت و فرق اسلامی است، یادآور شد: در دیدارهایی که با مقامات مختلف و شخصیت‌ها در موسم حج داشتم اکثر قریب به اتفاق آنان نسبت به تندروی‌های وهابیت که دین اسلام را وارونه جلوه می‌دهند، بشدت اظهار نگرانی می‌کردند.

با این حال کم نیستند کسانی که معتقدند راهکار چیره شدن بر این نگرانی‌ها، مقابله فرهنگی با تروریسم و افراط‌گرایی است که در کنار مقابله نظامی می‌تواند مفید باشد و مناسک حج، خود نماد مبارزه با تندروی مذهبی است که باید محور وحدت برای مبارزه با خشونت در جهان اسلام باشد.

عبدالله احمدی ‌/‌ جام‌جم