کیست که نداند کشورهایی که اکنون وارد ائتلاف ضد داعش مذکور شده اند، آشکارا از تروریست ها در طول سه سال گذشته حمایت می کردند؛ برخی مانند ترکیه، مامن و اردوگاه و مرکز آموزش داعش بودند و برخی دیگر مانند قطر، دلارهای نفت و گاز فروخته شده به غربی ها را به کیسه خلیفه داعش واریز می کردند.
حامیان دیروز و مخالفان امروز داعش
به گزارش جام جم آنلاین، همین امروز، شبکه اسکای نیوز عربی به نقل از روزنامه دیلی زمان ترکیه گزارش داد: کارشناسان نظامی آمریکا که به اربیل اعزام شده اند پس از درگیری میان نیروهای پیشمرگ با تروریست های مسلح گروه دولت اسلامی (داعش) در شمال عراق، مقادیر قابل توجهی مهمات ساخت ترکیه با آرم شرکت صنایع شیمیایی و مکانیکی ترکیه (MIKE) پیدا کرده اند.
رسانه های ترکیه اعلام کردند که کارشناسان نظامی آمریکایی از اینکه نیروهای مسلح داعش مهمات ساخت کشور ترکیه را در اختیار دارند بسیار تعجب کرده و غافلگیر شده اند چون این موضوع باعث یک رسوایی بین المللی برای ترکیه می شود.
چند هفته پیش نیز یکی از سرکردگان داعش در گفت و گو با خبرنگار واشنگتن پست در منطقه مرزی ریحانلی در مجاورت مرزهای ترکیه با سوریه گفت: اگر داعش توانسته بخش های از سوریه و عراق را تسخیر کند و به چنین قدرتی دست یابد، باید از ترکیه تشکر کرد.
روزنامه آیدینلیک مخالف دولت آنکارا فاش کرد: گروهک تروریستی داعش در آستانه اشغال موصل، تحت حمایت سازمان اطلاعات ترکیه، نشست محرمانه ای در استانبول برگزار کرده است.
گروه داعش همچنین طی چند هفته اخیر، مقادیر زیادی از نفت خام میدانهای نفتی که در دست دارد را از طریق واسطهها و با قیمت بسیار پایین به تجار ترکیه فروخته است.
کیست که ندیده باشد چگونه شبکه های العربیه عربستان و الجزیره قطر به گونه ای از اقدامات گروه «داعش» سخن می گفتند که گویا این اقدامات «قیام عشایر» و «انقلاب سنی ها» است؟
در جمع همین غربی هایی که حالا، قطر را عضو قابل اعتماد ائتلاف خود می دانند، گرد مولر، وزیر توسعه آلمان که از محافظه کاران نزدیک به آنگلا مرکل صدر اعظم این کشور است، در مصاحبه ای که در شبکه تلویزیونی زد دی اف (ZDF) پخش شد، آشکارا مقامات قطر را به حمایت مالی از تروریست های مسلح دولت اسلامی (داعش) در عراق متهم کرد.
ضرورت کمک گرفتن از ایران
امروز جمعه، مروان المعشر وزیر خارجه سابق اردن به صراحت آب پاکی را با وجود ورود دولت اردن به ائتلاف ضد داعش، روی دست آمریکایی ها ریخت و در مصاحبه با سی ان ان عربی گفت: سازمان داعش را نمی توان تنها از طریق نظامی نابود کرد.
وی افزود: اگر قرار است مبارزه با داعش چند سال طول بکشد باید همکاری منطقه ای در دستور کار قرار گیرد.
وزیر خارجه سابق اردن گفت: من بر این باورم که باید برای ایرانی ها نقشی در این مبارزه قائل شد... اگر به دنبال راه حل منطقه ای هستیم، باید همه کشورهای منطقه را در این راه سهیم کنیم.
اگر غرب صادق باشد
به هر تقدیر، این غرب و ائتلاف منطقه ای آن است که به ایران و کمک های کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای مانند روسیه و همچنین سوریه به عنوان کشوری که سال ها درگیر این بحران است، نیاز دارد.
البته این بدان معنا نیست که جمهوری اسلامی ایران حتی با تقاضای رسمی غرب برای کمک به حل بحران، باید وارد چنین بازی پیچیده ای شود، زیرا ایران اگر چه نشان داده است که یکی از موثرترین اضلاع حل این بحران است، اما اولا این غرب است که به حضور ایران نیاز دارد و باید این کمک را در چارچوب وسیعی از نشانه ها و عملکرد مبتنی بر حسن نیت در قبال ایرانیان ببیند و نکته دیگر اینکه تهران نیز قطعا برای چنین کمکی، شرط و شروطی دارد که بدون تحقق آن و اخذ تضمین های محکم از طرف غربی بحران، حرکت در چارچوب سیاست برد-برد تفسیر نخواهد شد.
حتی اگر فرض را بر این هم بگیریم که ترکیه، قطر و عربستان به این نتیجه رسیده باشند که دیگر باید حمایت خود را از تروریست های داعشی و غیر داعشی فعال در منطقه قطع کنند، اولا به عنوان متهم ردیف اول حمایت از این تروریست ها در جنایات متعدد رخ داده از سوی آنها شریکند و ثانیا، نوشتن یادگاری از سوی غرب روی دیوار طرف هایی که آرزوی خلافت و بازگشت به روزگاری مانند دوران عثمانی را با ایده های نوعثمانی گرایی و تکفیر دنبال می کنند، اساسا پاک کردن صورت مساله به جای حل آن است.
از سوی دیگر، غرب با غرور کاذب همیشگی خود با حذف مهمترین اضلاع ضد تروریستی منطقه، از تجربیاتی محروم می شود که می توانند به ریشه کردن هر چه زودتر تروریسم در منطقه منجر شوند.
مگر غیر از این است که برای آمریکا، سازمان های تروریستی همچنان تهدید شماره یک امنیت ملی آن به شمار می روند؟ چه چیزی باعث می شود که غرب به رهبری آمریکا حاضر نشود برای رفع بزرگترین دغدغه امنیت ملی خود وارد تعاملی سازنده با کشورهایی شود که دهه هاست به بهانه های واهی آنها را در فهرست دشمنان خود قرار داده است؟
به دلایلی که ذکر شد می توان به جرات گفت که اگر غرب در نابودی تروریسم و نه مدیریت موقت یا امتیازگیری از طریق آن، صادق و جدی می بود، نباید فرصت دوشادوشی با کشورهای تاثیر گذار منطقه را برای نابود کردن تروریسم از دست می داد و شاید این همکاری علاوه بر رفع دغدغه ادعایی غرب در مبارزه با تروریسم می توانست زمینه تفاهمات بیشتر در حوزه های دیگر را نیز به ویژه با دو کشور ایران و روسیه فراهم کند؛ این نکته ای است که در بحبوحه گمانه زنی ها طی ماه های گذشته درباره نحوه مداخله غرب علیه داعش، از زبان بسیاری از تحلیلگران و ناظران مطرح شد، اما غربی ها این نوع نگاه را نادیده گرفتند.
مبارزه برای توجیه حضور یا نابودی داعش؟
واقعیت این است که مبارزه گزینشی با تروریسمی که اساسا جزیره ای عمل نمی کند و آنگونه که فرانسوا اولاند رییس جمهور فرانسه گفته است؛ «هیچ مرزی را نمی شناسد»، تنها به یک روند فرسایشی طولانی در منطقه منجر خواهد شد؛ روندی که از یک سو امکان فعالیت های تروریستی را به نام مبارزه با اشغالگری فراهم خواهد کرد و از سوی دیگر، هژمونی غرب را بدون حصول نتیجه ای قطعی در منطقه بازخوانی و بازتعریف خواهد کرد.
اکنون باید منتظر بود و دید این کاروان ائتلافی به زعامت آمریکا که هر عضو آن به راهی می رود، تا کجا می تواند به شعار مبارزه با تروریسم جامه عمل بپوشاند.
جام جم آنلاین- جواد ارشادی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد