روز خاطره گویی های عکاسان و خبرنگاران دفاع مقدس

شنبه 19 شهریور ماه همزمان با آغاز هقته دفاع مقدس، جمعیت کثیری از خبرنگاران و عکاسان دیروز که اینک در جایگاه استاد و ریش سفید این حرفه نشسته بودند، خود را به ایوان شمس رساندند. آنان تا پیش از شروع مراسم، جمع های کوچک و بزرگ برای خود تشکیل دادند و به گپ و گفت های دوستانه پرداختند. آنان خاطرات سال های دوران دفاع مقدس را برای همدیگر تعریف می کردند و از حسرت آن روزها می گفتند.

کمال خرازی رییس شورای راهبردی سیاست خارجی و مدیر عامل ایرنا در دوران دفاع مقدس، محمد رضا صادق مشاور رسانه ای رییس جمهوری، محمد هادی ایاذی قائم مقام وزیر بهداشت، ابراهیم عزیزی رییس کمیسیون اجتماعی مجلس، بیژن نوباوه عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، کیوان خسروی معاون رسانه ای شورای عالی امنیت ملی، مرتضی طلایی نایب رییس شورای شهر تهران، سردار بهمن کارگر رییس بنیاد حفظ آثار دفاع مقدس، علی محمد نایینی قائم مقام معاونت اجتماعی شهرداری تهران، محمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات، احمد پورنجاتی قائم مقام پیشین صدا و سیما، مجید رجبی معمار مدیر شبکه بازار و سید نظام الدین موسوی مدیرعامل خبرگزاری فارس، از جمله میهمانان این مراسم بودند.

سرود جمهوری اسلامی در مراسم تجلیل از حماسه نگاران دوران دفاع مقدس پس از قرائت آیاتی از کلام الله مجید به صورت زنده برگزار شد. سپس درستکار یکی از مجریان شبکه 4 سیمای جمهوری اسلامی ایران، اجرای برنامه را برعهده گرفت. ابتدا کلیپی از عکس های حضور خبرنگاران و عکاسان ایرنا در جبهه های جنگ برای حاضران به نمایش درآمد. در این کلیپ تصاویری از کمال خرازی، محمدرضا صادق، محمد خدادی، حسین نصیری، بیژن نوباوه، احمد خادم المله و برخی دیگر نمایش داده شد.

آن گاه درستکار یکی از مجریان شبکه 4 سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان مجری مراسم پشت تریبون قرار گرفت و از مدیرعامل ایرنا این گونه دعوت کرد: ما از آقای خدادی دعوت می کنیم، ببینیم حرف حساب ایشان برای برای برگزاری این چیست؟ مدیر عامل ایرنا هم بعد از شروع سخنان خود با نام خدا، بلافاصله گفت که حرف حساب من شما هستید. شما که غیرت، ایمان، مجاهدت و تاریخ ما را در این 8 سال دفاع مقدس به ثبت رساندید. رهبر معظم انقلاب امسال را سال مدیریت جهادی اعلام کردند. رزمندگان دیروز، مدیران جهادی امروز هستند. او یک خبر هم اعلام کرد: مجمع پیشکسوتان را امروز در ایرنا پایه ریزی کردیم. در هر تدارکی اگر نقصی هست برای این است که ما از بین برگزار کردن و برگزار نکردن مراسم حماسه نگاران دوران دفاع مقدس با توجه به تگنای زمان، اصل برگزاری را بر حواشی ترجیح دادیم. لذا اگر نامی و یا عکسی از خبرنگاران و عکاسان در جبهه های جنگ از قلم افتاده به خاطر این است.

آن گاه مجری مراسم، برخی از خط شکنان خبرهای جنگ را دعوت کرد تا خاطره ای کوتاه از حضور خود در جبهه ها را تعریف کنند. اولین نفر «هانی زاده» بود. او را امروز به عنوان یک کارشناس خاورمیانه می شناسند، اما دیروز خبرنگاری بوده است که به گفته خودش در مدت 10 روز 30 هزارعراقی را کشته است. او خود می گوید: ماجرا از این قرار است که هر وقت یک یا دو نفر از نیروهای عراقی در جبهه کشته می شدند، ما برای مخابره خبر آن یک یا دو صفر جلوی آن می گذاشتیم و خبر را منتشر می کردیم. یک روز یکی از فرماندهان سپاه مرا احضار کرد و گفت که این خبرهای کشته های عراقی را شما می دهید؟ او پاسخ می دهد: بله. فرمانده مسئول هم به او می گوید آقا شما ظرف 10 روز 30 هزار عراقی را کشته اید. من شما را بازداشت می کنم و می گویم 30 هزار گردو را به شما تحویل دهند تا ببینم این گردوها را ظرف چند روز می توانید خرد کنید. بعدها با راهنمایی دکتر خرازی در ستاد تبلیغات جبهه و جنگ، خبرها دقیق مخابره می شد.

نفر دوم احمد خادم المله مدیر عامل سابق ایرنا بود. همزمان با سخنرانی سخنرانان، عکس های حضور آنان در جبهه نیز به نمایش درمی آمد. خادم با مشاهده تصویر خود که یک چفیه بر گردن داشت، گفت: بی انصاف ها عکسی بهتر از این نداشتید. من عکس های خیلی بهتری در جبهه داشتم. طولی نکشید که اتاق فرمان عکسی دیگر را روی صفحه مونیتور قرار داد و خادم در باره آن عکس خاطره ای را تعریف کرد. ماحصل این خاطره این بود که وقتی به خبرنگاران اجازه نمی دادند بلافاصله بعد از اسارت با آنان مصاحبه کنند، خود خبرنگاران دست به کار گرفتن اسیر در جبهه شدند و با این کار مشکل آنان حل شد.

خادم یادی از عکاس شهید ایرنا داریوش گودرزی کیا کرد و گفت که یک روز به او گفتند که چرا با بلیزر نمی روی و با موتور می روی عکاسی ؟ او پاسخ داد که اگر با بلیزر بروم حس رزمنده به من دست نمی دهد و آن موقع دیگر نمی توانم عکاسی کنم. کار خبری و عکاسی حس می خواهد. اینطور نیست که خبرنگار در اتاق خبر بنشیند و از درد محرومان بنویسد.

حمید هوشنگی نفر بعدی بود که سخنان خود را آغاز کرد. سخنانی که از وقت معمول گذشت و ناچار شد دو دقیقه از مجری وقت بگیرد. او بیش از دو دقیقه به سخنان خود ادامه داد و بار دیگر تقاضای 2 دقیقه وقت اضافه کرد که مجری به او گفت شما 2 دقیقه – 2 دقیقه وقت می گیرید. وقت شما تمام است. هوشنگی پیش از پایان وقت خود به ذکر خاطره ای از استوار علیپور پرداخت که از وی خواسته تا با یک خلبان اسیر عراقی عکس بگیرد و بلافاصله این عکس به رسانه ها مخابره و با این عنوان که استوار ایرانی خلبان عراقی را به اسارت گرفت، منتشر شد.

بعد از سخنان هوشنگی، نوبت به حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود دعایی رسید. دعایی گفت: من سعی می کنم سخنان خود را خیلی کوتاه کنم و مثل آقای هوشنگی آن قدر طولانی نشود که دو بطری آب خالی کنم. اشاره دعایی به آب خوردن اقای هوشنگی بعد از پایان دومین وقت اضافه اش بود که قصد داشت باز هم به سخنرانی ادامه دهد. دعایی گفت: حاشیه ای بر گزارش انتشار عکس استوار علیپور می زنم. عکسی که آقای هوشنگی می گوید از آقای علیپور گرفته شد، با دمپایی بود و همین عکس باعث توبیخ استوار علیپور شد.

دعایی حاشیه ای هم بر سخنان مجری مراسم زد و گفت که وی برخلاف اینکه می گوید نه جبهه بوده و نه ایثارگر است، این را یادآوری کنم که او اسیر بوده است. حاشیه ای که بعد از خداحافظی آقای دعایی، درستکار بار دیگر تاکید کرد که اطلاعات صحیح به حاج اقا منتقل نشده و من ایثارگر نیستم.

دعایی یادی از شهید خرازی کرد و گفت که یک روز آن شهید بزرگوار در سخنان خود به خبرنگاران گفت که «شما اخبار جنگ را درشت می نویسید، درست نمی نویسید» و همین دیدگاه پایه ستاد تبلیغات جنگ شد.

سپس نوبت به بیژن نوباره رسید. او هم مانند دوست خود احمد خادم المله یادی از شهید داریوش گودرزی نیا کرد و گفت که تحقیقا در این جمع همه رزمنده و ایثارگر هستند و بهترین دوران آنان هم همان دوران دفاع مقدس بوده است. از جمله علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که مشعشع ترین دوران وی در زمان مسئولیت بر صدا و سیمای مرکز اهواز بوده است.

نوباوه هم مانند تمامی سخنرانان قبل از خود، از ابتکار ایرنا برای برپایی چنین مراسمی قدردانی کرد، اما گفت که چرا این قدر دیر و بعد از 25 سال؟

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی هم مانند مدیر عامل ایرنا یک خبر به حاضران داد و گفت که با تلاش های وی فراکسیون رسانه در مجلس شکل گرفته است تا مشکلات مربوط به خبرنگاران را پیگیری کند. او از یکی از رزمندگان ایرنا نام برد که پیش از شروع مراسم به وی گفته است هیچ سابقه ای از حضور در جبهه ندارد. نوباوه گفت: این خیلی بد است . اگر بچه های رسانه ها در جبهه نبودند، جنگ در چنین جایگاهی قرار نداشت. نداشتن سابقه جنگ برای بچه های ایرنا را احمد خادم المله در سخنان خود متوجه دکتر کمال خرازی دانست که چون وی همزمان با ریاست ستاد تبلیغات جبهه و جنگ، مدیرعاملی ایرنا را هم برعهده داشته و اعزام افراد با ابلاغ اداری ایرنا صادر می شده ، سابقه ای برای آنان در جبهه و جنگ باقی نمانده است.

نوباوه با مزاح به حاضران گفت که این خدادی مدیر عامل ایرنا یک عکس از ما روی صفحه مونیتور نگذاشت. پیش از این ماجرا، مدیر عامل ایرنا توضیح داده بود که کاستی ها به دلیل تنگنای زمان بوده و اصل برگزاری بر حواشی آن ترجیح داده شده است.

بعد از سخنان نوباوه، کلیپی از تصویر حضور خبرنگاران در دوران دفاع مقدس در کنار شغل کنونی آنان به نمایش درآمد که بسیار مورد توجه حاضران قرار گرفت. این کلیپ نشان می داد که برخی از خبرنگاران بازنشسته شده و به شغل آزاد روی آورده اند و برخی دیگر در مسئولیت های حساسی از جمله وزارت یا مشاور رییس جمهوری قرار گرفتند.

سردار کارگر رییس بنیاد حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس هم یکی از سخنرانان این مراسم بود. او نیز از ابتکار مدیر عامل ایرنا در برپایی آیین تجلیل از حماسه نگاران دفاع مقدس تجلیل کرد.

محمدرضا صادق مشاور رسانه ای رییس جمهوری سخنران بعدی بود. بعد از حاج آقا دعایی باید از او به عنوان دومین فردی یاد کرد که در میان میهمانان به وقت خود قناعت کرد و این نکته را به اصحاب رسانه ای گوشزد کرد که در دوران دفاع مقدس با وجود آن که تنها یک خبرگزاری در کشور وجود داشت و رسانه ها این قدر گسترده نبودند، صحت، دقت و سرعت انتقال اخبار مطلوب تر از الان بود. سر آن را باید پیدا کرد.

دکتر کمال خرازی سخنران بعدی مراسم بود. او در سخنان خود تصریح کرد که خبرها در زمان جنگ بر پایه علمی تهیه و تولید می شد و حتی واژه ها برای اثرگذاری عمیق تر بر مبنای اصول علمی انتخاب می شد. او «دفاع مقدس» را از جمله عبارت هایی دانست که در ستاد تبلیغات جبهه و جنگ انتخاب شد و یا «خونین شهر».

خرازی در سخنان خود نام خبرنگاران شهید ایرنا را در دوران دفاع مقدس و پس از آن در صحنه های داخلی و خارجی ذکر کرد و گفت که خبرنگار می تواند به جامعه بینش بدهد. بینشی که صرف مبارزه با دشمن و نه امور حاشیه ای شود.

آخرین سخنران مراسم تجلیل از حماسه نگاران، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. او هم خاطره ای از نقش رسانه در دوران دفاع مقدس تعریف کرد و گفت که زمانی زاغه مهمات اهواز منفجر شد و دود غلیظ ناشی از این انفجار به گونه ای بود که مردم نمی توانستند نفس بکشند و در آستانه خفگی قرار داشتند. همه مردم سعی در خروج از شهر داشتند، اما یک گوینده رادیو و یک نفر دیگر ماندند تا به مردم اطمینان بدهند که این دود غلیظ ناشی از انفجار زاغه مهمات است. چون اغلب تصور می کردند که عراقی ها در حال بمباران شهر هستند و همان یک گوینده اثر خود را گذاشت و اطمینان لازم را به مردم داد.

او گریزی به وضعیت امروز جامعه زد و گفت که در کلیپی که پخش شد، دیدیم بعضی ریش ها سفید شده و بعضی ریش ها کوتاه شده، اما اصالت ها مانده است و باید این اصالت ها را حفظ کرد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تقدیر از مدیرعامل ایرنا گفت که کار بسیار خوبی انجام شد. امیدواریم در سال های آینده کامل تر برگزار شود. (ایرنا)