گرانفروشی بلیت هواپیما به بهانه متنوع‌سازی

به گزارش خبرنگار ما، تعدادی از آژانس‌های هواپیمایی این روزها با عرضه بلیت‌، خارج از آستانه قیمتی مصوب باعث نارضایتی مسافران شده‌اند.

با اجرای طرح متنوع‌سازی قیمت بلیت هواپیما که به عنوان مقدمه آزادسازی قیمت بلیت هواپیما از خردادماه امسال اجرا شد، سازمان هواپیمایی کشوری به شرکت‌های هواپیمایی اجازه داد با کنار گذاشتن قیمت‌های یکسان قبلی، قیمت‌های جدید برای هر مسیر را براساس مولفه‌هایی چون ایام کم‌تقاضا یا پرتقاضا و ساعت‌های پیک، با 30 درصد کاهش تا 30 درصد افزایش به نسبت نرخ‌های قبلی به فروش برسانند.

به عبارت دیگر شرکت‌ها مجاز شدند حداکثر 30 درصد قیمت بلیت را در ایام پرتقاضا افزایش دهند. به این ترتیب مثلا قیمت بلیت یکسره تهران ـ مشهد که قبلا حدود 130 هزار تومان بود در بهترین و پرتقاضاترین ایام باید به 170 هزار تومان افزایش یابد.

در همین حال قیمت بلیت هواپیما در این مسیر برای ایام کم‌تقاضا نباید از 90 هزار تومان کمتر شود تا تمام شرکت‌های هوایی بتوانند با یک نرخ تقریبی و با ارائه خدمات بهتر به مسافر، رقابت کنند.

با این حال بررسی‌های میدانی خبرنگار جام‌جم از چند دفتر آژانس هواپیمایی در سطح شهر تهران نشان می‌دهد که قاعده 30 درصدی تنظیم قیمت‌ها در چارچوب متنوع‌سازی در بیشتر موارد رعایت نمی‌شود و آژانس‌ها به هر قیمتی که می‌توانند بلیت‌ها را به فروش می‌رسانند.

به عبارت بهتر وقتی مشتری در ایام پیک و پرتقاضا به دفاتر فروش بلیت مراجعه می‌کند، آژانس بسته به موقعیت و مثلا فوریت کار شخص قیمت دلخواهی را روی بلیت گذاشته و آن را می‌فروشد.

همچنین برخی آژانس‌ها با چارتر کردن ظرفیت بلیت پروازها در ایام پرتقاضا و پیش‌پرداخت کردن وجه قانونی بلیت به شرکت‌های هواپیمایی، ظرفیت به دست آورده را به قیمت‌هایی بسیار بیشتر از 30 درصد مصوب می‌فروشند.

اینچنین است که قیمت بلیت یکسره تهران ـ مشهد تا 260 هزار تومان نیز در حوالی سالروز تولد امام رضا(ع) در شانزدهم شهریور و روزهای قبلی و بعدی آن به فروش رفته است.

همچنین قیمت بلیت یک پرواز در یک ساعت مشخص در چند آژانس یکسان نیست و با هم متفاوت است و بنابراین هر آژانس تلاش دارد هر قدر جیب مشتری یا فوریت کار و اشتیاق او به سفر جواب داد، بلیت را به او بفروشد.

در نتیجه اکنون خرید بلیت هواپیما به قیمت‌های مصوب، کمتر از طریق آژانس‌ها قابل انجام است و بیشتر باید به سراغ دفاتر فروش رسمی شرکت‌های هواپیمایی رفت که البته آنان در بیشتر موارد نیز انعطاف لازم برای تعیین زمان مناسب پرواز را ندارند بنابراین شخص مجددا مجبور است از طریق آژانس‌ها و قیمت‌هایی که آنان تعیین می‌کنند بلیت پرواز مورد نظر خود را تهیه کند.

بر این اساس، خبرنگار ما به یکی از دفاتر هواپیمایی که در خیابان مطهری قرار دارد، مراجعه می‌کند. در زمان ورود کارمند فروش بلیت پروازهای داخلی، از وی می‌خواهد که بگوید در کدام مسیر قصد تردد دارد تا بلیت برایش صادر کنند.

بعد از شنیدن قیمت، کارمند آژانس هواپیمایی در پاسخ به پرسش خبرنگار ما که گفت مگر قرار نیست قیمت بلیت تنها 30 درصد شناور باشد، اما قیمت‌هایی که شما اعلام می‌کنید بالاتر از نرخ مصوب است، پاسخ داد که در این مورد نمی‌توانم کمکتان کنم. اما اگر بلیت می‌خواهید در خدمتتان هستم.

بعد از آن به یکی دیگر از دفاتر آژانس هواپیمایی در خیابان شریعتی مراجعه کردیم. خبرنگار ما از کارمند فروش سوال می‌کند که قیمت بلیت تهران ـ مشهد در روز قبل از عید قربان چقدر است.

متصدی باجه پاسخ می‌دهد: در روز قبل از عید (دوازدهم مهر) قیمت بلیت یکسره 200 هزار تومان است، اما این قیمت در عصر روز عید قربان (سیزدهم مهر ـ یکشنبه) تا 170 هزار تومان کاهش می‌یابد.

خبرنگار ما پرسید: اما نه افزایش قیمت و نه کاهش آن در محدوده قانونی 30 درصد نیست. اما پاسخ این پرسش فقط یک لبخند و پذیرش مشتری بعدی بود!

مدیر آژانس دیگری که در خیابان پاسداران قرار دارد و خبرنگار ما به آنجا مراجعه کرد در خصوص قیمت بلیت‌ها گفت: اکنون آزادسازی قیمت بلیت هواپیما به طور واقعی انجام شده و متنوع‌سازی کنونی همان آزادسازی است.

سازمان هواپیمایی کشوری: صحیح است!

در همین حال علیرضا جهانگیریان، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در خصوص آزادسازی قیمت بلیت‌ هواپیما با تائید تخلفات قیمتی صورت گرفته در برخی آژانس‌های هواپیمایی به جام‌جم گفت: اکنون 2500 دفتر فروش بلیت در کشور وجود دارد که همه آنها دارای مجوز هستند البته در این میان دفاتری هم هستند که بدون مجوز بوده و بیشتر تخلفات از سوی این مراکز صورت می‌گیرد.

وی افزود: برای مقابله با تخلفات در این حوزه در ابتدای اجرای متنوع‌سازی قیمت بلیت هواپیما از همه شرکت‌های هواپیمایی خواستیم تا قیمت‌های مسیر خود را روی سایتشان قرار دهند تا مشاهده آن برای مردم آسان باشد.

وی اضافه کرد: نظارت روی فعالیت دفاتر فروش به صورت روزانه انجام می‌شود و هر روز هم بیشتر خواهد شد، زیرا اگر نظارت وجود نداشته باشد مردم متضرر می‌شوند.

معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص تخلف برخی آژانس‌ها گفت: آژانس‌ها باید تا سقف معینی که برایشان مشخص شده، قیمت‌های بلیت را شناور تعیین کنند. توجه دارید که هم‌اکنون فقط متنوع‌سازی قیمت بلیت اجرایی شده که در چارچوب آن بازی مثبت و منفی قیمت‌ها تا 30 درصد قانونی است؛ بنابراین فروش بلیت بیش از این رقم غیرقانونی و موکول به اجرای آزادسازی کامل قیمت بلیت است که بر این اساس به عنوان یک خبر جدید باید بگویم دولت آزادسازی قیمت بلیت را تا اطلاع ثانوی کنار گذاشته است، چون آمادگی لازم برای اجرای آن وجود ندارد. بنابراین فقط اجرای سقف 30 درصدی متنوع‌سازی قانونی است.

جهانگیریان تصریح کرد: در خصوص دفاتر غیرمجاز هم باید بگویم دفاتری که در زمینه فروش بلیت فعالیت دارند باید از سازمان هواپیمایی کشوری مجوز بگیرند و دفاتری که تور برگزار می‌کنند از سازمان گردشگری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت می‌کنند، اما وقتی دفاتر برگزاری تور، بلیت هم می‌فروشند مشکلات آغاز می‌شود. چون این شرکت‌ها برای برگزاری تور، بلیت برخی پروازها را چارتر کرده و بعد به هر دلیل از جمله پر نشدن ظرفیت تور، ظرفیت باقیمانده را به افراد عادی می‌فروشند. بر این اساس برخی از دفاتر بدون مجوز و متخلف شناسایی شدند و برای برخورد با آنها بزودی اقدام خواهیم کرد.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفت: یکی از مشکلات دیگری که اکنون در زمینه فروش بلیت هواپیما با آن روبه‌رو هستیم سایت‌هایی است که به صورت اینترنتی فعالیت دارند و بلیت عرضه می‌کنند.

این سایت‌ها نقش واسطه دوم را ایفا می‌کنند که برخی بلیت‌ها را از آژانس‌ها رزرو و بعد خودشان آن را با قیمت بالاتر عرضه می‌کنند که معمولا در همه مسیرها هم دارای صندلی خالی هستند.

معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید مجدد بر این نکته که قیمت بلیت در محدوده حداکثر 30 درصد و حداقل 30 درصد شناور است، تصریح کرد: آژانس‌هایی که زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری هستند و مجوز دارند در صورتی که تخلفی را انجام دهند، بر اساس آیین‌نامه ابتدا تذکر می‌گیرند، در صورت تکرار، مجوزشان تعلیق و در صورت مشاهده مجدد، مجوزشان باطل خواهد شد. اما اگر از ما مجوز نداشته باشند باید تخلف به سازمان‌های ذی‌ربط انتقال داده شود که ما این کار را انجام و این پرونده‌ها را به سازمان تعزیرات حکومتی اطلاع می‌دهیم تا با آنها برخوردهای لازم انجام شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا خرید هواپیمای جدید که باعث افزایش صندلی‌های مسافری می‌شود روی قیمت بلیت تاثیر دارد یا خیر، اظهار کرد: خرید هواپیما به صورت مستقیم روی قیمت بلیت تاثیر ندارد؛ به این دلیل که قیمت بلیت تابعی است از هزینه‌های تمام شده در بخش هوایی، اما می‌تواند عرضه بلیت را افزایش دهد و رقابتی را در بازار ایجاد کند که روی قیمت بلیت هم تاثیرگذار باشد.

جهانگیریان درخصوص زمان آزادسازی 100 درصدی بلیت هواپیما نیز به جام‌جم گفت: این یک قانون است و سازمان هواپیمایی کشوری هم قصد دارد آن را اجرایی کند، اما هنوز بستر لازم برای این اقدام فراهم نیست بنابراین در اولین فرصت این موضوع اجرایی خواهد شد و اجرای آن بستگی به شرایط بازار هواپیمایی کشور دارد.

محمدحسین علی‌اکبری - گروه اقتصاد