روابط آرژانتین و آمریکا در پایین‌ترین سطح

این سخنرانی انتقادی از دوجهت حائزاهمیت بود؛ نخست این‌که وی هجمه‌های انتقادی و سیاسی غرب را علیه نظام بشار اسد، حزب‌الله لبنان، غزه و... کاملا رد کرد. همچنین با طرح پرسش‌هایی نظیر چه کسی تجهیزات و کمک‌های مالی گروه تکفیری داعش را فراهم می‌کند، در راستای درستی نحوه قضاوت، دیدگاه و سیاست‌های راهبردی جمهوری اسلامی ایران حرکت کرد. دوم، کریستینا فرناندز با رد اتهام دخالت ایران در انفجارهای بوئنوس آیرس در سال ۱۹۹۴ میلادی، به نوعی از دولت و ملت ایران عذرخواهی کرد. این دفاع رئیس‌جمهور آرژانتین از ایران نشان داد حقانیت کشورمان برای تمام کشورها ثابت شده است و این آمریکا و دولتمردانش هستند که باید در سیاست‌های خود تجدید نظر کنند، زیرا آنها در تمام نقاط دنیا حتی در حیاط خلوت خود جایگاهی ندارند و این اظهارات تا حدودی پاسخ محکمی به گستاخی‌های آمریکا تلقی شد.

اهمیت اظهارات کریستینا فرناندز و بازتاب این سخنانش از آن جهت بود که وی برخلاف روسای جمهور قبل از خود که با گرایش‌های امپریالیستی تلاش می‌کردند برای جلب حمایت آمریکا و غرب مواضع ضد گروه‌های مقاومت اتخاذ کنند، با سنت‌شکنی و در معرض دیدگان عالی‌ترین مقامات سیاسی جهان، سیاست‌های آمریکا و شرکای غربی‌اش را به چالش کشید و باعث شد سخنان او وجهه‌ای تازه به این کشور آمریکای جنوبی بدهد.

در مورد سوابق گرایش‌های سیاسی فرناندز باید گفت؛ وی در هر دو دوره ریاست جمهوری‌اش با فاصله گرفتن از سیاست‌های آمریکا، توانست گروه‌های دارای گرایش ضدآمریکایی را خرسند کند. تلاش برای کسب حمایت‌های بین‌المللی برای متوقف کردن فعالیت شرکت‌های انگلیسی در جزایر مالویناس نیز از اقداماتی بود که با استقبال گسترده مردم آرژانتین مواجه شد. مواضع دولت آرژانتین درباره مسائل منطقه خاورمیانه به نفع مردم فلسطین و تسلیم نشدن به خواسته یهودیان برای اعلام بی‌طرفی در این قضایا از دیگر اقدامات فرناندز محسوب می‌شد.

وی همچنین در نخستین واکنش خود نسبت به انتشار خبر جاسوسی آمریکا از آرژانتین، خواهان اتحاد بیشتر کشورهای آمریکای لاتین در برابر این اقدام و فشارهای آمریکا شد و تاکید کرد دولت متبوعش بدقت و در سریع‌ترین زمان ممکن ابعاد مختلف این پرونده را بررسی خواهد کرد.

با این حال اتخاذ سیاست‌های ضدآمریکایی به‌صورت شفاف آن هم در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل توسط فرناندز به مشکلات این کشور با صندوق وام‌دهنده کرکس و نفوذ آمریکا بر این صندوق نیز بی‌ارتباط نبود. مدت زیادی است که آرژانتین و صندوق کرکس بر سر اختلافات خود در رابطه با پرونده بدهی این کشور درگیر هستند؛ آرژانتین علاوه بر تکرار کردن انجام تعهدش در پرداخت تمامی بدهی‌های خود همچنان به‌دنبال عادلانه و قانونی طی شدن روند این پرونده است. دولت این کشور مدت‌هاست که علت اصلی مشکلات اقتصادی به‌وجود آمده در کشورش را دخالت‌های آمریکا در امور اقتصادی خود و نفوذ آمریکا در صندوق کرکس می‌داند، گرچه بحران کرکس و بحث بازپرداخت بدهی‌های آرژانتین به این صندوق تا حدودی رفع شد اما کشور آرژانتین کینه خود را از آمریکا هنوز از دل بیرون نبرده است. بتازگی نیز شورای حقوق بشر سازمان ملل، قطعنامه‌ای را علیه سیاست‌های چپاولگرانه صندوق کرکس در برابر دولت آرژانتین، با ۳۳ رأی موافق، پنج رأی مخالف (ایالات متحده آمریکا، آلمان، جمهوری چک، ژاپن و انگلیس) و ۹ رأی ممتنع به تصویب رساند.

در هر صورت واضح است که آرژانتین در دوره فرناندز درست برخلاف جهت منافع آمریکا در خاورمیانه سخن می‌گوید و مسلما با این نحوه ایراد سخن در مجمع عمومی سازمان ملل دیدگاه‌های خود را شفاف‌تر از قبل بیان کرد و این بیانات به احتمال زیاد روابط دوجانبه آرژانتین و آمریکا را به پایین‌ترین حد خود طی سال‌های اخیر خواهد رسانید. همچنین باید گفت این کشور بویژه در دوره فرناندز مورد حمایت بیش از پیش از سوی ایران، روسیه و دیگر دولت‌هایی که به لحاظ راهبردی با سیاست‌های آمریکا در تقابل هستند، قرار خواهد گرفت.

محمودرضا امینی / جام‌جم