تحریم و قیمت نفت

در مورد آینده قیمت نفت در ماه های آتی پیش بینی ها مختلفی مطرح شده، برخی روند نزولی قیمت را در هفته های اخیر آغاز یک روند بلندمدت برای کاهش بهای نفت می دانند و برخی نیز آن را صرفا یک اتفاق زودگذر ناشی از برخی رویدادهای سیاسی و اقتصادی موقت تلقی می کنند اما آنچه که نگرانی ها را نسبت به افت قیمت نفت تا حدودی کمتر کرده، کاهش وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی طی یک دو سال اخیر است.

اتفاقی که دلیلی ‌جز تحریم های غرب علیه تجارت نفت و سیستم بیمه و بانکی ایران نمی تواند داشته باشد.

فروش نفت ایران که روزگاری نه چندان دور در بازارهای جهانی به 2.5 میلیون بشکه در روز می رسید پس از فراز ونشیب های فراوان طی 2-3 سال اخیراکنون به حدود یک میلیون بشکه در روز رسیده است و طبیعتا به همین نسبت نیز از سهم نفت در تامین منابع دولت کاسته شده است.

از تغییر سازوکار حساب ذخیره به عنوان ضربه گیر کاهش قیمت نفت به صندوق ذخیره ارزی که بگذریم، مسلما اگر با فروش 2.5 میلیون بشکه ای در روز، قیمت نفت کاهشی حدود 20 درصد افت می کرد، زیان وارده به بودجه می توانست بسیار سنگین تر باشد.

رفتار خصمانه کشورهای غربی در تحریم فروش نفت ایران در دو سال گذشته عدم تعادل های شدیدی را در بخش های مختلف به اقتصاد ایران وارد کرد و هزینه های سنگینی به کشور تحمیل شد اما به هر زحمتی که بود روزهای سخت سپری شد و اقتصاد ایران در بودجه 93 خود را با فروش روزانه یک میلیون بشکه ای نفت تطبیق داد.

اکنون کشورهایی که بیشتر از قبل به درآمد فروش نفت وابسته شده اند در معرض آسیب افزون تری قرار دارند البته ایران از کمرنگ شدن حضورش در بازار جهانی نفت طبیعتا خرسند نیست و با استفاده از تمام اهرم های سیاسی و اقتصادی موجود در تلاش است تا بار دیگر حضوری درخشان در عرصه تصمیم گیری این حوزه داشته باشد.

احتمالا به همین دلیل هم هست که فعلا در این روزهای نسبتا بحرانی بازار نفت بیشتر از آن که به دنبال اصلاح قیمت آن باشد،‌ در پی رایزنی برای کسب سهم بیشتر از بازار بی انتهای نفت، حتی با وجود تحریم های موجود است و تخفیف های پی در پی ایران به مشتریان خود نیز در همین راستا قابل ارزیابی است اما به هر حال واقعیت های امروز بازار نفت یک بار دیگر این مثل معروف را در ذهن زنده کرد که عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد.

حمید اسدی - جام‌جم