به گزارش جامجم، روزنامه وال استریت ژورنال در حالی مدعی شده است که باراک اوباما برای مقابله با داعش «نامهای محرمانه» به رهبر عالی ایران نوشته که پیش از این مقامات واشنگتن صراحتا دعوت از ایران برای پیوستن به اتحادی علیه تروریستهای بعثی ـ تکفیری را رد کرده بودند.
خبرگزاری مهر به نقل از والاستریت ژورنال نوشته که باراک اوباما این نامه را اواسط ماه گذشته نوشته و در این نامه به منافع مشترک ایران و آمریکا در جهت مقابله با داعش در کشورهای عراق و سوریه پرداخته است.
این روزنامه هدف از این نامهنگاری را جلوگیری از گسترش داعش و جلب رضایت رهبر عالی ایران در مذاکرات هستهای عنوان کرده است.
چهارمین نامه اوباما
رهبر معظم انقلاب بیست و چهارم شهریور امسال در گفتوگویی با واحد مرکزی خبر، به دروغگویی آمریکا در رابطه با دعوت از ایران برای پیوستن به ائتلاف علیه داعش اشاره کرده و فرموده بودند: «در همان روزهای سخت حمله داعش به عراق، سفیر آمریکا در عراق طی درخواستی از سفیر ما در عراق میخواهد که ایران و آمریکا جلسهای برای مذاکره و هماهنگی در خصوص داعش داشته باشند. سفیر ما در عراق، این موضوع را به داخل کشور منعکس کرد... همین وزیر امور خارجه آمریکا، شخصاً به آقای دکتر ظریف درخواست داده بود که بیایید در قضیه داعش با ما همکاری کنید اما دکتر ظریف درخواست او را رد کرده بود... حتی معاون وزیر امور خارجه آمریکا هم در مذاکرات با آقای عراقچی، بار دیگر این درخواست را تکرار کرد اما آقای عراقچی نیز درخواست وی را رد کرد.»
به این ترتیب انتشار خبر نامه اوباما به رهبر انقلاب، بار دیگر اثباتکننده این واقعیت است که واشنگتن خود را ناتوان از سامان دادن به منطقه بیثبات خاورمیانه یافته و با وجود انکار همکاری با ایران برای مبارزه با تروریسم در منطقه، عملا برای جلب مشارکت تهران تلاش میکند.
روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال هم در این راستا تصریح کرده است که ارسال این نامه نشان از آن دارد که از دید رئیسجمهور آمریکا، ایران در مبارزه با داعش عاملی مهم است و میتواند نقش سازنده یا منفی ایفا کند.
وال استریت ژورنال در ادامه مطلب خود آورده است که این برای چهارمین مرتبه است که اوباما به عنوان رئیسجمهور آمریکا به رهبر عالی ایران نامه مینویسد و در این نامه اوباما بر اهمیت ایران برای مقابله نظامی و سیاسی با داعش تاکید کرده است.
براساس گزارش والاستریتژورنال، اوباما متحدان منطقهای خود چون عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی را از ارسال این نامه مطلع نکرده است.
روزنامه صهیونیستی هاآرتص در این رابطه نوشته است: «اگر اسرائیل واقعا از این نامه به ایران آگاه نشده باشد و فقط پس از انتشار آن در نشریه وال استریت ژورنال از آن اطلاع پیدا کرده باشد، بیاعتمادی بین اورشلیم و واشنگتن بر سر ایران افزایش پیدا خواهد کرد.»
با وجود اینکه تهران تاکنون بارها تاکید کرده که گفتوگوهای هستهای بیارتباط با چالشهای منطقه است، اما رسانههای غربی و لابی صهیونیستی میکوشند تا اعلام نیاز اوباما به همکاری ایران بهمنظور برونرفت از این مشکلات را به توافق هستهای میان ایران و 1+5 مرتبط کنند.
در راستای همین راهبرد سیاسی ـ رسانهای است که لیبرمن، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی در نشست خبری مشترکی با فدریکا موگرینی، مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا به مساله هستهای ایران پرداخته و همزمان همکاری با ایران برای مبارزه با گروه تروریستی «داعش» را یک «اشتباه» خوانده است.
او هر چند گفته که اسرائیل با این کار مخالف است، اما یادآور شده «ما در جایگاهی نیستیم که به رئیسجمهور ایالات متحده توصیهای کنیم، اما ما در این مساله دچار اختلافنظر هستیم. ما مخالف راهبرد ایجاد ارتباط بین برنامه هستهای ایران و مبارزه با داعش هستیم.»
دور تازه تلاشهای صهیونیستها برای به بنبست کشاندن مذاکرات هستهای در حالی صورت میگیرد که نشست مدیران سیاسی کشورهای گروه 1+5 دیروز در هتل کوبورگ وین آغاز شد. از فردا نیز گفتوگوهای سهجانبه میان کاترین اشتون و وزیران خارجه ایران و آمریکا در عمان آغاز میشود.
اوباما: کنگره را متقاعد میکنیم
باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا روز پنجشنبه در نشستی خبری در مورد تسلط جمهوریخواهان بر کنگره و تأثیر آن بر مذاکرات هستهای با ایران گفت که «اگر بتوانیم با ایران به توافقی خوب برسیم که بتواند جهان را متقاعد کند که ایران توانایی تولید سلاح اتمی را نخواهد داشت، آن وقت با کنگره وارد مذاکره میشویم و آنها را هم متقاعد میکنیم اما این نیازمند یک توافق خوب است.»
بی.بی.سی گزارش داد که او در ادامه سخنان خود تصریح کرد که آمریکا و متحدانش میتوانند چارچوبی به ایران پیشنهاد کنند که در آن بتواند نیازهای صلحآمیز انرژی خود را تأمین کند، اما در عین حال گفت که مذاکرات هستهای یک راه دشوار دیپلماتیک است، زیرا «دو طرف به هم بیاعتماد هستند.»
رئیسجمهور آمریکا در پاسخ به این پرسش که در صورت همراهی نکردن کنگره، آیا او توانایی این را خواهد داشت که به صورت یکجانبه تحریمهای ایران را کاهش دهد، گفت که تحریمها چند دسته است و با هم فرق دارد، اما فعلا مایل نیست در این زمینه اظهار نظر کند.
تاکید دیپلماتهای اروپایی بر تسریع در توافق
در عین حال نگرانی از طولانی شدن روند گفتوگوها باعث شده تا جامعه جهانی از واشنگتن بخواهد برای دستیابی به توافق با تهران شتاب بیشتری داشته باشد.
در چارچوب همین تلاشها، چند نفر از مقامات سابق اتحادیه اروپا در یادداشتی که در روزنامه انگلیسی گاردین به چاپ رسید با تشریح تبعات مثبت و منفی موفقیت و شکست مذاکرات کنونی برای طرفین، خواستار دستیابی به توافق جامع هستهای با ایران تا مهلت تعیین شده (سوم آذر) شدند.
در این نامه که خاویر سولانا مسئول سابق سیاست خارجی و مذاکرهکننده هستهای سابق اروپا و دبیرکل سابق ناتو، آنا پلاشیو وزیر خارجه سابق اسپانیا و نایب رئیس سابق بانک جهانی، کارل بیلت وزیر خارجه سابق سوئد، اما بونینو وزیر خارجه سابق ایتالیا، ژان ماری گوئنو رئیس و مدیر اجرایی گروه بینالمللی بحران و فرستاده مشترک سابق سازمان ملل در اتحادیه عرب و سوریه، نوربرت روتگن وزیر سابق محیط زیست، حفاظت از محیط زیست و امنیت هستهای آلمان و رابرت کوپر دیپلمات سابق انگلیس آن را امضا کردهاند، آمده است: «هر قدر دستیابی به توافق هستهای بیشتر طول بکشد، کسانی که با روند دیپلماتیک مخالفند فرصت بیشتری برای تخریب این روند در اختیار خواهند داشت.»
استراو: ایران حق دارد بیاعتماد باشد
این نامه دیپلماتهای اروپایی، بازتابی از سخنان مطرح شده در نشست سه ساعته پارلمان انگلیس با موضوع ایران است؛ نشستی که جک استراو، وزیر پیشین خارجه انگلیس در آن گفت: تحریمها در متوقف کردن برنامه هستهای ایران ناکارآمد بود. او افزود: ایرانیها حق دارند به ما بیاعتماد باشند.
او سپس در پاسخ به این پرسش سر نیکولاس سومز، نماینده منطقه «ساسکس» که آیا ایران به تعهدات خود پایبند میماند یا نه، با اشاره به پایبندی تهران به توافق موقت ژنو، هشدار داد: «اگر توافقی صورت نگیرد و مذاکرات به دلیل خط قرمزهای غیرقابل قبولی که از سوی برخی اعلام شده، شکست بخورد، شش کشور دخیل در مذاکرات از هم جدا شده و به مرور اجماع بینالمللی هم از میان میرود.»
جان بارون، نماینده محافظهکار هم در این نشست با اشاره به اقدامات ایران برای بهبود روابط با غرب گفت: تهران پس از حوادث یازده سپتامبر، تلاش کرد تا به مبارزه با تروریسم کمک کند و «حقیقتا این کار را هم کرد، اما آنها بهعنوان نمونه، در پاسخ، با سخنرانی «محور شرارت» رئیسجمهور (جورج) بوش مواجه شدند.»
به گزارش فارس، سر «ریچادر اوتاوی» دیگر نماینده محافظهکار نیز در این باره گفت: «ایرانیها پیچیده و مفتخر هستند و نمیخواهند تحقیر شوند» ریچارد بیکن، دیگر سخنران این نشست با بیان اینکه غرب فرصتهایی را برای عادیسازی روابط با ایران از دست داده است، به اهمیت مذاکرات جاری پرداخت و گفت: «اگر به توافق نرسیم، ما فقط به وضع قبلی باز نمیگردیم... 9 سال تحریمها موجب شد تا 200 سانتریفیوژ ایران به 18000 دستگاه افزایش یابد. بصراحت بگویم، تحریمها به هدف اصلی خود نرسیده است.»
توافق نهایی، تنها راه پیشروی واشنگتن
در آستانه مذاکرات عمان، استراتژیستهای غربی بخوبی میدانند که توافق هستهای با تهران، تنها گزینه پیشروی واشنگتن بوده و حتی تنها امید دموکراتها برای دفاع از راهبردهای دیپلماتیک خود در برابر حملات رقبای جمهوریخواه بهشمار میآید.
اظهارات اخیر ژنرال دمپسی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا که در نشستی با موضوع صلح بینالملل در موسسه کارنگی گفته است «ما توان مقابله با توانایی هستهای ایران را داریم، البته اگر چنین کاری از ما خواسته شود. اما... اگر لازم باشد برای مقابله با موضوع هستهای ایران استفاده از ابزار نظامی را بررسی کنیم، این گزینه صرفا برنامه هستهای این کشور را به تاخیر میاندازد و آن را از بین نخواهد برد... این سانتریفیوژها یا موشکهای ایران نیست که مانع از نابودی برنامه هستهای این کشور میشود، بلکه سرمایه انسانی که تخصص لازم برای احیای این برنامه را دارد، مانع از بین رفتن برنامه هستهای ایران است...» بخوبی نشان میدهد آمریکا بجز توافق راهی برای برونرفت از چالشهای کنونی نداشته و اکنون باید دید دولت اوباما چگونه میتواند با مهار بحرانهای داخلی خود زمینه امضای توافق نهایی را مهیا سازد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد