دندان در آوردن‌ کودک

نوزادی که به دنیا می‌آید در دهان خود دندان ندارد، ولی در موارد نادری ممکن است دندانی با چسبندگی ضعیف به بافت‌های زیرش وجود داشته باشد. در صورت وجود این دندان‌ها برداشت آنها با مراجعه به دندانپزشک پیشنهاد می‌شود.

دندان‌های شیری معمولا در سن شش تا هفت ماهگی خارج می‌شوند. معمولا دندان‌های پیشین پایین در ابتدا خارج می‌شود.

پس از آن دندان‌های پیشین بالا و سپس دیگر دندان‌ها درمی‌‌آیند. در صورتی که خروج دندان‌ها به تعویق بیفتد بیماری‌هایی مانند کم‌کاری تیروئید و کم‌کاری غده هیپوفیز و اختلالات تکاملی در تولید و رشد استخوان‌های سروصورت و کمبود ویتامینD دیده می‌شود.

در کودکانی که سندرم داون دارند نیز اختلال در درآوردن دندان‌ها و سیستم عضلانی اسکلتی کودک دیده می‌شود، این کودکان دچار عفونت‌های مکرر تنفسی می‌شوند و قد کوتاهی دارند. دندان‌های شیری معمولا تا انتهای دو سالگی کامل می‌شوند. بعضی از بیماری‌ها و مشکلات در سنین پایین باعث اشکال در رشد دندان‌های دائمی که در زیر لثه پنهان است، می‌شود.

این موارد شامل افزایش بیلی روبین در نوزادی، مصرف تتراسیکلین از سوی مادر درسنین جنینی، ابتلا به عفونت‌های مادرزادی مانند سفلیس مادرزادی، ابتلا به اشکال در تکامل استخوان‌ها و دندان و اشکالات شکل فک و دهان و شکاف کام است.

بعضی از عوارض مصرف فلوراید زیاد به دلیل وجود آن در آب آَشامیدنی، رفلاکس معده، نارسایی کلیه، کم شدن میزان بزاق به هر علتی، رعایت نکردن بهداشت مصرف داروهایی که باعث رشد بیش از حد لثه می‌شود، مانند داروهای ضد تشنج باعث تخریب مینا و خرابی زودرس دندان‌ها می‌شود.

شیرخواران، معمولا دو ماه قبل از خروج دندان شان دچار آبریزش از دهان می‌شوند. به خاطر داشته باشیم که ابتلا به تب و اسهال از نشانه‌های خروج دندان نیست، ولی چون شیرخواران در هنگام دندان درآوردن بی‌تاب می‌شوند، در صورتی که در همین محدوده زمانی بیمار شوند، شدت و مدت بیماری بیشتر می‌شود.

در این زمان، شیرخوار دچار التهاب در محل لثه‌ها می‌شود. بهتر است دندان‌گیرهای نرم و کمی سرد در اختیار کودک گذاشته شود یا لثه‌های کودک به آرامی ماساژ داده شود. مصرف دارو در این زمان پیشنهاد نمی‌شود، ولی بعضی از پزشکان مصرف کوتاه‌مدت استامینوفن را طی این زمان توصیه می‌کنند.

وقتی کودک یاد گرفت که خمیردندان را از دهانش خارج کند، یعنی در محدوده دو سالگی آموزش مسواک زدن به کودک تحت نظارت والدین پیشنهاد می‌شود.

انجام معاینه اولیه دندانپزشکی نیز در دو سالگی، در کودکان سالم پیشنهاد می‌گردد. لازم است بدانید دندان‌های شیری طی ده الی دوازده سالگی در دهان کودک باقی می‌مانند، پس مراقبت از آنها ضروری است.

دکتر فریبا شیروانی - متخصص اطفال و فوق‌تخصص عفونی اطفال