دکتر امیرحسین توکلی روانپزشک و استاد دانشگاه تهران مواد مخدر را به سه گروه، مخدرها، محرکها و توهمزا تقسیم کرده و در تبیین آن میگوید: گروه مخدرها شامل تریاک و شیره تریاک و هروئین در گذشته متداولتر بود. گروه محرکها مثل شیشه و کریستال از ترکیبات خاصی ساخته شده و برعکس مواد مخدر که باعث رخوت و سستی و سرخوشی است، باعث افزایش انرژی، ولع زیاد به نوشیدن آب و تحریک روحی - روانی فرد مصرفکننده میشود.
این نوع از مواد باعث افزایش انرژی شده و میل جنسی افراد را فعالتر میکند، نیاز به خواب در مصرفکنندگان این نوع مواد کم و دچار هذیانگویی و در مراحل بعدی کاهش شدید وزن و اختلال در سیستمهای تفکر و توهمهای شنیداری و دیداری میشوند. گروه سوم مثل حشیش باعث تغییر در حالت هوشیاری شده و فرد مصرفکننده با واکنشهایی غیرطبیعی مثل حس پرواز یا پریدن از بلندی و پیاده شدن از خودروی در حال حرکت روبهرو میشود.
تفاوت تاثیر مواد مخدر صنعتی و سنتی بر مصرفکنندگان
این روانپزشک ادامه میدهد: مواد مخدر صنعتی مانند کراک، شیشه و... برخلاف هروئین، تریاک و حشیش و...، بدون بو و دود هستند و مصرف آن بسیار آسان است. آنچنان که یک یا دو دقیقه پس از مصرف آن در یک محیط در بسته و کوچک نیز کسی متوجه نخواهد شد و علاوه بر آن به دلیل ایجاد کمترین تغییر در ظاهر افراد در مراحل اولیه اعتیاد، با اقبال زیادی مواجه شده است. از اینرو میزان مصرف کراک، شیشه و قرصهای روانگردان بشدت در بین نسل جوان رو به افزایش است و این امر بهطور حتم، میزان مرگ و میر ناشی از مصرف مخدرهای صنعتی را افزایش میدهد.
استفاده از شیشه در ترکیبات قرصهای چاقی و لاغری
وی در ادامه با اظهار تاسف در مورد داروهای چاقی و لاغری موجود در کشور اظهار میدارد: متاسفانه بعضی داروهای غیراستاندار چاقی و لاغری نیز ترکیبات شیشه دارد که باعث وابستگی شدید و افسردگی در فرد مصرفکننده میشود.
دکتر توکلی در مورد عوارض استفاده از مواد مخدر صنعتی میگوید: علاوه بر ناراحتیهای روحی و روانی که گریبان مصرفکنندگان این مواد را میگیرد، سرطان غدد و پروستات از رایجترین بیماریهایی است که این افراد با آن دست و پنجه نرم میکنند.
اکنون خانوادههای زیادی هستند که درگیر این بلای ویرانگر شدهاند. بازپروری و بازسازی افراد آسیبدیده از مواد صنعتی بشدت دشوارتر از مواد مخدر سنتی است؛ هم هزینه ترک آن بالاست و هم اثرات شیمیایی آن بر متابولیسم بدن فرد آسیبدیده شدید است. حتی به گفته پزشکان متخصص برخی از آنها قربانی خود را در زمانی کمتر از شش ماه از پا درمیآورند.
این روانپزشک در تشریح ریشهیابی مصرف اینگونه از مواد هم میگوید: ریشهیابی کار بسیار سختی است، چراکه فاکتورهای بسیاری ازجمله ویژگیهای سرشتی و شخصیتی، محیط اجتماعی، نوع تربیت، برخوردهای خانوادگی، شرایط اجتماعی و بیکاری عوامل مهم در گرایش افراد به مواد مخدر است. هرچند بسیاری از مصرفکنندگان افرادی هستند که در آغاز به صورت تفننی آلوده شدهاند، اما بعد از گذشت زمان خود را گرفتار این بلای خانمانسوز دیدهاند.
بسیاری از کارشناسان حوزه جرمشناسی بر این باورند که مساله مواد مخدر ریشه اصلی بسیاری از جرایم در کشور است. گواه این مدعا آمار زندانیانی است که هماکنون در پشت میلههای زندان مدت ندامت خود را طی میکنند که براساس آمار حدود 40 درصد زندانیان کشور مرتبط با مواد مخدر هستند. در این میان اعتیاد به مواد مخدر نیز علاوه بر اینکه خسارات فراوانی را به خود شخص و خانوادهاش تحمیل میکند، خسارات جبرانناپذیری را بر پیکره جامعه وارد میسازد.
اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهمترین و شاخصترین عوامل طلاق و از هم پاشیدگی خانوادهها به شمار میرود. این معضل زمانی چالشبرانگیزتر شده است که شاهد تغییر رویه مصرف معتادان از سنتی به سمت صنعتی هستیم به طوری که شیشه و کراک جای تریاک و حشیش را گرفته و این یعنی زنگ خطری برای خانواده و جامعه. اکنون باید با عزمی راسخ در برابر جغد شوم مواد مخدر ایستاد و با یک تاکتیک کارشناسانه بستر جامعه را برای پیشگیری از اعتیاد و ترک معتادان فراهم کرد تا شاهد خانوادهای سالمتر و در نتیجه جامعهای پویاتر باشیم. قطعا این تاکتیک زمانی باعث پیروزی بر این جغد شوم میشود که تعامل و هماهنگی بین دستگاههای متولی امر و خانوادهها سرلوحه امور قرار گیرد.
علی جزایری / تپش (ضمیمه چهارشنبه روزنامه جام جم)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد