یکی از عرصههای بهیادماندنی ایثار خانوادههای ارمنی در راه میهن خود به دوران دفاع مقدس و حضور رزمندگان ارمنی در کنار دیگر هموطنانشان برای محافظت از کیان ایران بازمیگردد.
در این دوره دهها نفر از ارمنیان ایرانی در نبرد با دشمن بعثی به شهادت رسیدند، تعدادی به خیل جانبازان و عدهای دیگر نیز به جمع آزادگان جنگ تحمیلی پیوستند و نشان دادند آمادهاند در یک همبستگی ریشهدار با دیگر هموطنان مسلمان، زرتشتی و کلیمی خود، مانع تجاوز دشمنان به ایران شوند.
با توجه به این سابقه تاریخی، همزمان با آغاز سال نوی میلادی موسسه فرهنگی ـ هنری اکسیر پژوهش مستندی به نام «سرباز واهیک» تولید کرده که به روایت زندگی خانواده یکی از شهدای ارمنی میپردازد.
در بخشی از این مستند، به حضور رهبر معظم انقلاب در منزل پدر و مادر این شهید که در دیماه 1384 صورت گرفته پرداخته شده و روایتی کمنظیر از صمیمیت پدر شهید واهیک با رهبر انقلاب ارائه میشود؛ صمیمیتی که حکایت از پیوند ریشهدار میان این خانواده با ارزشهای انقلابی دارد.
این مستند همچنین خاطراتی را از زبان پدر این شهید نیز روایت کرده و اهمیت خون شهدا در حفظ امنیت، آزادی، استقلال و قدرت امروز ایران را یادآور میشود.
برادر این شهید نیز در بخشی از مستند «سرباز واهیک» به باور ارامنه به شهادت اشاره داشته و «ناهاتاک» را معادلی برای شهید در ادبیات ارمنی میداند؛ واژهای که گفته شده که از دو جزء «ناه» به معنی پیش و نخست و «تاک» به معنی دو و تک ترکیب شده و با رابط الف به هم پیوسته است. بنابراین، ناهاتاک در لغت به معنی پیشتاز و پیشآهنگ است.
برادر این شهید در بخشی از این مستند ده دقیقهای، بر این نکته که قدرت ایران برخاسته از خون شهیدان است تاکید و این سوال را مطرح میکند که دلیل مذاکره آمریکا و قدرتهای غربی با ایران آن هم در حالی که با بسیاری دیگر از کشورها حاضر به مذاکره نشدند و به عنوان مثال بسرعت به کشوری همچون عراق حمله کردند، موضوعی بجز وجود شهداست؟ او نتیجهگیری میکند که در مذاکرات کنونی نیز آنچه طرف غربی را وادار به مذاکره کرده، پیامدهای خون شهداست.
روحالله عبادی، کارگردان این مستند کوشش کرده تا با ارائه روایتی صمیمانه از زندگی و دیدگاههای یک خانواده ارمنی، همبستگی ملی ایرانیان را به نمایش گذاشته و پیوند عاطفی ارامنه با انقلاب را بازنمایی کند؛ رابطهای که با گذشت بیش از ربعقرن از پایان دفاع مقدس، عمق بیشتری یافته است.
محمود هرندی - جامجم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد