خانه امیری نیشابور از ثبت ملی خارج و ویران شد

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، چندی پیش دیوان عدالت اداری به خروج این خانه تاریخی از فهرست آثار ملی تحت حفاظت و نظارت میراث فرهنگی رای داد و مالک اثر با بهره‌گیری از این رای و بی‌آن‌که موافقت مراجع ذی‌صلاح در شهرداری و میراث فرهنگی را کسب کند، این اثر تاریخی را ویران کرد. پیشتر نیز چهار خانه تاریخی در سبزوار از فهرست آثار ملی خارج شد، که دو تا از مالکان با صدور این رای، نسبت به تخریب ملک خود اقدام ولی دو مالک دیگر از تخریب خانه‌های خود صرف نظر کردند. ریحانه نصرآبادی، پژوهشگر میراث فرهنگی در باره خانه امیری گفت: خانه محمد امیری، که پیشینه آن به دوره پهلوی می‌رسد، در ضلع شرقی باغ امین اسلامی در خیابان امام خمینی شهر نیشابور قرار گرفته است. خانه امیری دارای باغ و ساختمان است که در نمای ساختمان، تزئینات آجری ویژه و زیبایی دیده می‌شود.

وی افزود: خانه محمد امیری که روبه‌روی باغ ملی خیابان امام خمینی شهر نیشابور جای گرفته، سال 1332 هـ.‌ش (دوره‌ پهلوی اول) ساخته شده است. این ملک، متعلق به خانم پری قوامی بوده سال 1340 بناهای جدیدتری به بنای اصلی و محوطه‌ الحاق شده است. این تخریب در حالی صورت گرفته که رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیشابور پیشتر اعلام کرده بود که تعداد کل خانه‌های تاریخی شناسایی شده در نیشابور ده مورد است که از این تعداد پنج خانه، در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

محمد اسماعیل اعتمادی عنوان کرد: در نیشابور سازمان‌ها و نهادهایی را داریم که به ارزش بافت تاریخی اعتقادی ندارند و این بزرگ‌ترین مشکل ماست.

اکنون تنها چهار خانه ثبت آثار ملی ایران در نیشابور برجای مانده که احتمال به خطر افتادن آنها نیز در صورت اجرا نشدن طرح مشارکتی با سازمان‌های متولی اجرای کاربری این بناها و بهره‌گیری از توان بخش خصوصی با استفاده از طرح‌های عملیاتی اقتصادی وجود دارد.

گفته می‌شود، عناصر تزئینی بنای خانه امیری، در زمره تزئینات دوره‌ پهلوی اول است. قسمت بالای دیوار ضلع غربی در محوطه به صورت زنجیره‌ای ساخته شده است. در قسمت جنوبی، بعد از در ورودی، حوضی ساخته شده که در زمان خود کارایی ویژه‌ای داشته است. در داخل بنا، چند کمد دیواری و تاقچه‌هایی (با عمق کم و ارتفاع کوتاه) به‌عنوان دکور فضاهای نشیمن بهره‌برداری می‌شده است.

تزئینات بنا، بیشتر در نمای بیرونی آن دیده می‌شود. نمای بیرونی ساختمان دارای تزئینات آجری برجسته است که در بالای پنجره‌ها و همچنین لچکی رخ بام در سراسر ساختمان اجرا شده است. پنجره‌های قسمت قدیمی از چوب ساخته شده که در ضلع‌های شرق، شمال و ضلع جنوبی به شکل مستطیل و قسمت بالای آن به صورت قوس‌های تزئینی است.