آموزش و پرورش، دریایی مواج

در این سال‌ها کلاس ششم به مقطع ابتدایی اضافه شد، بعد هم دبیرستان به دو دوره سه ساله تقسیم شد و مقطعی به نام راهنمایی حذف شد. این تغییرنام‌ها البته با یک انقلاب درونی نیز همراه بود که بزرگ‌ترین مشکلش کمبود کلاس درس و معلم بود که برای جبران این کمبودها، حتی انباری‌ها و کانکس‌ها به عنوان کلاس درس استفاده شدند و بسیاری از دبیران بدون این که تجربه‌ای در دوره ابتدایی داشته باشند به اجبار راهی دبستان‌ها شدند.

در این سال‌ها پنجشنبه مدارس هم تعطیل اعلام شد که دلیلی شد برای فشرده شدن زمان آموزش و برخی نواقص ناشی ازاین فشردگی. آموزش و پرورش در سال 93 بار این مسائل آمده از گذشته را به دوش کشید و سراسر این سال برایش همراه شد با مشکل کمبود نیرو، کمبود معلمان متخصص، کمبود کلاس درس و فشردگی زمان آموزش. البته امسال 2000 مدرسه کشور روزهای پنجشنبه دایر شدند تا پایلوتی باشند برای بازگشایی احتمالی پنجشنبه مدارس از سال تحصیلی 95 ـ 94.

سالی که درحال اتمام است در حوزه آموزش و پرورش با چند طرح پیشنهادی سپری شد که یکی از آنها به تغییر در رشته‌های دبیرستانی مربوط می‌شد. خلاصه طرح این بود: رشته‌های دبیرستانی به دو دسته علوم انسانی و علوم پایه تقسیم شود، دانش‌آموزان در مقطع متوسطه دوم رشته عمومی بخوانند یا این که تا سال یازدهم رشته عمومی بخوانند و برای سال دوازدهم انتخاب رشته کنند. این تصمیم هنوز در شورای عالی آموزش و پرورش است که اگر هر کدام از این سه پیشنهاد رای بیاورد به احتمال زیاد سال 94 سال پرخبر و پرحاشیه‌ای خواهد بود.

سال 93 نیز البته به واسطه یک تصمیم، سالی پرحاشیه شد؛ تصمیم برای واگذاری مدارس دولتی به موسسان مدارس غیردولتی. 900 مدرسه امسال با همه تجهیزات و امکانات و دانش آموز به بخش خصوصی داده شد که تبعات ناخوشایندی داشت ازجمله این که معلمان کم‌تجربه و بی‌تجربه در مدارس به کار گرفته شدند و برخی از واگذاری‌ها نیز بر اساس رابطه انجام شد. درست است که این تصمیم به سود آموزش و پرورش بود و از هزینه‌های جاری و پرسنلی‌اش می‌کاست، ولی این سیاست، چیزی نبود که مورد پسند نمایندگان مجلس قراربگیرد. سرانجام نیزحرف مجلسی‌ها به کرسی نشست و نمایندگان ملت اوایل اسفند در جریان بررسی لایحه بودجه سال 94 هرگونه واگذاری مدارس دولتی به بخش غیردولتی را تا پایان برنامه پنجم توسعه یعنی تاپایان سال آینده ممنوع کردند. به این ترتیب، سیاست واگذاری مدارس دولتی به بخش غیردولتی را می‌توان عقیم‌ترین برنامه آموزش و پرورش در سال 93 معرفی کرد.

سال 93 برای خانواده آموزش و پرورش با مسائل دیگری نیز همراه بود که رنگ و بوی دلخوری داشت. اسفند امسال فرهنگیان سراسر کشور در حرکتی هماهنگ نسبت به وضع معیشت‌شان اعتراض کردند و در نقاط مختلف کشور دست به تحصن آرام زدند. این معلمان مدت‌هاست دلخوش‌اند به طرح رتبه‌بندی معلمان که قراراست دریافتی فرهنگیان را به بقیه کارکنان دولت نزدیک کند، اما این طرح امسال نیز به نتیجه نرسید چون معطل نظر رئیس‌جمهور است و بعد هم تصویب در مجلس.

اما در کنار همه این کاستی‌ها سالی که روبه پایان است با چند اتفاق خوب نیز همراه شد، اول این که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که در سال‌های قبل برداشت‌‌های مختلفی از آن می‌شد صاحب راهبردهای مشخص شد تا مجریان سیستم آموزشی بدانند چه کاری در راستای تحول است و چه اقدامی خلاف خواسته‌های سند. سال 93 طرح ملی انسداد بی‌سوادی نیز کلید خورد تا افراد لازم‌التعلیمی که به دلایل اقتصادی یا فرهنگی از تحصیل بازمی‌مانند به کمک دولت و خیرین به مدرسه بازگردند.

اینها مهم‌ترین اخبار روی داده در آموزش و پرورش نود و سومین سال از قرن چهاردهم خورشیدی است که امید است سال نود و چهارم این قرن برای نظام آموزشی کشور بی‌حاشیه‌تر و کیفی تر باشد.