مخاطره در یمن، مذاکره در لوزان

به گزارش جام جم آنلاین چند ساعت پس از سفر هیات مذاکره کننده ایرانی برای ادامه گفت‌وگوهای هسته‌ای در لوزان سوییس، حملات عربستان سعودی و 10 کشور همپیمان علیه یمن آغاز شد.

به عنوان شاهدی بر ارتباط بحران یمن با مذاکرات هسته‌ای ایران و 5+1نگاهی اجمالی به مواضع عربستان و آمریکا (آغازگر و حامی جنگ یمن) در چند روز گذشته کافی است.

اینکه کنفرانس مطبوعاتی فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس و همتای عربستانی او درباره دو موضوع بحران یمن و موضوع هسته‌ای ایران برگزار شد، معنی دار است و تصادفی نیست.

سعود الفیصل در یک مصاحبه هر دو موضوع را یکجا مطرح می کند و بعد از اتهام زنی به ایران درباره مداخله در یمن می گوید: ممکن نیست توافقاتی (هسته‌ای) با ایران انجام داد که شایستگی آن را ندارد.

اما می توان به جرات مدعی شد که ظرف چند ساعت گذشته آمریکایی ها نرمش های قابل ملاحظه‌ای را درباره مذاکرات هسته ای و اساس این پرونده نشان داده اند و این نرمش ها نمی‌تواند اتفاقی باشد.

در واقع واشنگتن تلاش می کند همزمان با تصاعد تنش در یمن رفتار ایران را مدیریت کند. سخنان اخیر جان کری وزیر خارجه آمریکا درباره فروپاشی رژیم تحریم ها در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای و همچنین تمایل واشنگتن برای رسیدن به توافق با ایران تا 31 مارس را می‌توان در این راستا دید.

رویترز امروز با تیتر «واشنگتن انعطاف نشان می دهد» در گزارشی به نقل از جان کری وزیر خارجه آمریکا نوشت: واشنگتن تمایل دارد به تفاهم سیاسی مفصلی با ایران پیش از 31 مارس (11 فروردین 1394) دست یابد.

اظهار بی سابقه دیگری که تاکنون تنها از زبان شخصیت های غیر رسمی و اتاق فکری آمریکا خارج می شد و این بار از زبان وزیر خارجه آمریکا شنیده می شود، فروپاشی رژیم تحریم های ضد ایرانی است.

وزیر امور خارجه آمریکا در آستانه آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران، خطاب به منتقدان این روند گفت: کنار کشیدن ما از گفتگوها موجب فروپاشی رژیم تحریم ها و باز شدن دست ایران می‌شود.

جان کری در واکنش به پیشنهاد منتقدان دولت اوباما برای خروج آمریکا از مذاکرات اتمی با ایران، گفت: در صورت دست نیافتن به توافقی با ایران، دست تهران برای گسترش فعالیت‌های هسته‌ای باز خواهد شد و رژیم تحریم ها دچار فروپاشی می‌شود.

وزیر امور خارجه آمریکا که شب گذشته (چند ساعت قبل از حمله عربستان و متحدان آن به یمن) در نشست سالانه سفیران ایالات متحده در سراسر جهان صحبت می‌کرد، گفت: «اگر آن گونه که منتقدان توصیه می‌کنند ما از مذاکرات هسته‌ای (با ایران) خارج شویم، - و این می‌تواند اتفاق بیفتد- چه روی خواهد داد؟ مذاکرات از هم می‌پاشد. ایران قادر خواهد بود دوباره سانتریفیوژهایش را به چرخش بیندازد و غنی سازی را در ظرفیت هایی که می‌خواهد انجام دهد. اگر چنین تصمیمی بگیرند.»

وی افزود: تحریم ها هم نمی‌تواند مانع آنها شود، به خاطر اینکه طرف های دیگر حاضر در مذاکرات که توافق احتمالی را معقول می‌دانند نیز از چنین رویکردی (تحریم) دست خواهند کشید و به ما می‌گویند: «شما کارهای مورد نظر خودتان را انجام بدهید، ما نیز کار خودمان را انجام می‌دهیم. شما تمایلی به منطقی بودن ندارید، ما هم کاری را که فکر می‌کنیم معقول و منطقی است انجام می‌دهیم».

موضع انگلیس نیز که دفتر وزارت خارجه انگلیس آن را منتشر کرده در ساعات پایانی روز پنجم فروردین ماه و ساعاتی پیش از آغاز مذاکرات تازه ایران و آمریکا در لوزان سوئیس مطرح شده قابل تأمل است.

فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس گفت: شکست احتمالی مذاکرات اتمی جاری با ایران، به معنای ایجاد خاورمیانه‌ای «به طور اساسی» بی ثبات‌تر و درگیر شدن کشورهای آن در رقابتی تسلیحاتی خواهد بود.

همچنین روز گذشته، چند ساعت پیش از آغاز دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و 5+1 و یک روز قبل از شروع ساعت صفر در یمن و حمله هماهنگ شورای همکاری‌های خلیج فارس در کنار عربستان و آمریکا علیه یمن، اظهارات ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا سؤال بزرگی را به اذهان متبادر کرد.

«ماری هارف» در خصوص نقش ایران در تحولات یمن گفت:هیچ گونه شواهدی بر کنترل ایران بر فعالیت‌های حوثی ها و امور جاری در یمن وجود ندارد.

برخی این اظهار را متناقض با سیاست های آمریکا تلقی کردند و این تردید را مطرح کردند که چگونه ممکن است دولت آمریکا که همواره ایران را متهم به تلاش برای بی ثباتی و مداخله در امور سایرین می‌کند، ایران را از نقش داشتن در تحولات جاری یمن تبرئه می‌کند؟

در کنار اذعان انگلیس به ابعاد پرهزینه شکست مذاکرات با ایران، علاوه بر اعتراف و نرمش های اخیر واشنگتن، (فروپاشی رژیم تحریم ها و بی اثر بودن آنها در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای) اینکه آمریکایی ها اعلام می‌کنند تاکنون مدرکی دال بر دخالت ایران در تحولات جاری یمن وجود ندارد یک پیام آشکار به ایران از سوی واشنگتن دارد و آن این است که اگر قرار باشد در یمن مداخله‌ای نظامی صورت گیرد – آن گونه که رخ داد- به معنای هدف قرار دادن منافع ایران نیست و تهران حساب یمن را از بقیه تحولات از جمله مذاکرات در چارچوب تلاش برای رسیدن به توافق هسته‌ای جدا کند.

جام جم آنلاین- جواد ارشادی