این در حالی است که سال 93 هم مانند سال قبل از آن، ایران تحت شدیدترین تحریمهای مالی و بازرگانی بینالمللی و یکجانبه آمریکا و اروپا قرار داشت.
در این شرایط، اما واردات خودرو به ایران نه تنها کاهش پیدا نکرده بلکه هر سال نیز بیشتر از سال قبل شده است.
بر همین اساس واردات خودرو به کشور سال گذشته با وجود ممنوعیت واردات خودروهای بالای 2500 سیسی، 40 درصد بیشتر از سال 92 بوده است البته این مقوله فقط به خودرو محدود نمیشود. نگاهی به آمار بسیاری از کالاهای وارداتی نشان میدهد که تحریم کمترین اثری در تغییر حجم ورود آنها به کشور نداشته است.
اگر باز هم جامعتر و کلیتر به این مقوله نگاه کنیم، ملاحظه خواهیم کرد که روند تجارت خارجی ایران در این چند سال هر چند با مشکلاتی مواجه شد، اما هیچگاه مختل نشد. مجموع کل تجارت خارجی ایران منهای نفت در سال گذشته از صد میلیارد دلار عبور کرده است و این ادعا که گفته میشود تحریمها به اهداف تعیین شده خود دست پیدا نکرد، به واقع شعار نیست.
فارغ از اینکه اساسا در شرایط تحریم آیا ورود این حجم از کالایی که دستکم در وضعیت فعلی آن را باید لوکس دانست منطقی هست یا نه و اینکه چرا واردکنندگان به این راحتی اجازه مییابند بیش از دو میلیارد دلار بابت واردات خودرو از کشور ارز خارج کنند، آمار گفته شده بوضوح نشان میدهد که وقتی پای منافع شخصی در میان باشد، سختترین موانع بینالمللی هم براحتی قابل دور زدن است. کسانی که در دوران تنگنای ارزی کشور بیش از 50 میلیارد دلار کالا اعم از ضروری و لوکس وارد کشور کردند، در این راه سختیهای زیادی متحمل شدند، اما این سختیها در مقابل منافعی که از این محل عایدشان شد و میشود کاملا قابل تحمل بوده و هست.
منفعتطلبی شخصی فعالان بازار البته خصوصیت مذمومی نیست چه اگر این انگیزه نبود، کشور در دوران تحریم در واردات بسیاری از کالاهای ضروری نیز با مشکل مواجه شده بود. اما آنچه اهمیت دارد هدایت این انگیزه قدرتمند به سمت مسیرها و مجاری بااهمیتتر است تا در روزهای سخت تحریم، منابع ارزی کشور به بهترین شکل آن مورد استفاده قرار گیرد. اگر میخواهیم آسیبپذیری کشور در مقابل تحریمهای اقتصادی همچنان در سطح پایینی باقی بماند باید با احتیاط بیشتری نسبت به هزینه کردن منابع کشور عمل کنیم.
حمید اسدی - جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد