محمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران در گفتگو با خبرگزاری «اشپیگل» درباره آخرین تحولات در مذاکرات هسته ای ایران با ۱+۵ مصاحبه کرد و گفت رسیدن به یک توافق جامع امکان پذیر و محتمل است، مشروط به اینکه طرف های مذاکره با ایران در این خصوص جدیت لازم را داشته باشند.
آقای ظریف در پاسخ به سؤال خبرنگار اشپیگل مبنی بر چرایی عدم ارائه فکت شیت مشترک از سوی کشورهای حاضر در نشست لوزان، گفت: آنچه در لوزان اتفاق افتاد یک نقطه عطف مهم بود اما حکم توافق را نداشت. در آن مرحله ما به درک مفهومی درباره تعدادی از پارامترها دست یافتیم و الان زمانی است که باید آنها را در قالب یک توافق به شکل مکتوب ارایه دهیم و این دقیقا همان کاری است که همکاران من در حال حاضر در وین مشغول به انجام آن هستند.
وی در پاسخ به خونسردی ایران در برابر اقدام واشنگتن مبنی بر ارایه فکت شیتی که هدف از آن تلقین عدم واگذاری امتیاز بزرگ به ایران بود، گفت: فکر نمی کنم که ارایه فکت شیت اقدام چندان مفیدی باشد. جهان تغییر زیادی کرده است. در گذشته، این امکان وجود داشت که تعریف و روایت خودتان را از یک واقعیت به خورد مخاطب بدهید و طرف مقابل هم می توانست روایت خودش را ارایه بدهد اما امروزه در عصر اینترنت و شبکه های اجتماعی، روایت ها جنبه جهانی پیدا می کنند و مشکل از همین جا ناشی می شود و به همین دلیل است که باید قادر به ارایه یک بسته کامل و نهایی به مخاطب خود باشید.
ظریف در پاسخ به مهمترین مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد، گفت: در واقع همه چیز مشکل است چراکه شما باید همه توافق ها را به گونه ای بنویسید که مورد قبول هر هشت عضو دخیل در مذاکرات اعم از ایران و کشورهای ۱+۵ و علاوه بر این اتحادیه اروپا باشد بنابراین ما ۷ عضو را در یک سو و ایران را در سوی دیگر میز مذاکره داریم اما، حتی این ۷ عضو هم لزوما بر روی همه موارد با یکدیگر توافق ندارند و بیشتر وقت ما به مذاکره بین آنها می گذرد تا به یک تصمیم واحد برسند و هنوز برخی مسائل هست که انها در باره اش اختلاف نظر دارند.
اشپیگل به خلاصه گویی آمریکا درباره نحوه برداشتن تحریم های ایران و در عین حال ابهامات در خصوص چگونگی کاهش برنامه هسته ای ایران اشاره کرد.
ظریف در پاسخ گفت: خیر، در واقع ما درباره تعداد سانتریفیوژ هایی که در سایت های نطنز و فردو باقی خواهد ماند و همچنین درباره سرنوشت راکتور آب سنگین اراک بسیار صریح بوده ایم. کاملا واضح است که همه تحریم های اقتصادی و مالی که از سوی تحادیه اروپا و آمریکا اعمال شده است برداشته خواهند شد.
وی در پاسخ به چگونگی برنامه زمانی رفع تحریم ها گفت: روند رفع تحریم ها از محلی به محل دیگر متغیر است. اتحادیه اروپا رویه قانونی خود را دارد و در خصوص ایالات متحده آمریکا هم وضع به همین منوال است. ما به عنوان یک نهاد خارجی هنگامی که با یک نهاد دیگر سر و کار داریم قرار نیست خود را درگیر مشکلات داخلی که هر یک از این کشورها دارد کنیم. شما باید با نتیجه واقعی سر و کار داشته باشید و این امر نسبتا مشخصی است.
ظریف در توضیح موضع ایران نسبت به عدم دسترسی آژانس بین المللی انرژی هسته ای به سایت های نظامی کشور گفت: ما گفته ایم که در صورت حصول توافق هسته ای آمادگی این را داریم که در حوزه سیستم قضایی خودمان یک پروتکل منع اشاعه سلاح های هسته ای (ان.پی.تی) را هم اجرا کنیم. این واضح است که هیچ کشوری اجازه دسترسی آزادانه به تاسیسات مخفی خود را نمی دهد و همه معاهده های بین المللی هم به این نکته که چگونه از اسرار دولتی خود محافظت می کنید توجه داشته اند. من گمان نمی کنم که ایران هیچگونه مشکلی با پذیرش استانداردهای شفاف سازی در سطح بین الملل داشته باشد. در عین حال، گمان می کنم که برخی سعی به پافشاری بر روی یک موضع خاص دارند که واکنش مقامات تهران را در بر دارد.
وی در پاسخ به نگرانی برخاسته از جانب محافظه کاران ایران که ممکن است مانع حصول توافق شود، گفت: آرزو می کردم این مشکل کاملا رفع می شد تا مجبور نبودم بار تلاش برای متقاعد کردن آنها را به دوش بکشم.
ظریف در پاسخ به اینکه آیا ایران آمادگی آن را دارد تا در صورت حصول توافق در روابط خود با آمریکا تجدید نظر کند، گفت: این توافق آزمونی است تا ببینیم آمریکا تا چه حد توهم براندازی دولت ایران و توهم دشمنی و خصومت با ملت و انقلاب ایران را فراموش کرده است.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به تمایل به امکان آمادگی ایران برای برقراری روابط حسنه با آمریکا گفت: ما درباره روابط حسنه با آمریکا سخن نمی گوییم. ما اختلاف هایی با آمریکا داریم. ایران و آمریکا دیدگاه های متفاوتی را درباره مسائل جهانی دارند و قرار نیست که ما دیدگاه های خودمان را رها کنیم. این بخشی از هویت ما است اما کشمکش و مناقشه لازمه حفظ این هویت نیست. ما در حال حاضر درباره یک موضوع – مسئله هسته ای- با آمریکا مذاکره می کنیم. موفقیت در این حوزه می تواند مبنایی برای امکان تعامل در مسائل دیگر هم باشد.
اشپیگل درباره نقش ایران در منطقه به عنوان یکی از موارد اختلاف با آمریکا سؤال کرده و به عنوان شاهدی بر ادعای خود مثال حمایت ایران از حوثی های یمن را مطرح کرد حال آنکه آمریکا از ائتلاف ضد یمن حمایت می کند. ظریف در پاسخ به این مورد، گفت: نمی دانم آیا آمریکا مایل به حمایت از بمباران هر روزه مردم مظلوم یمن هست یا خیر. اما، ایران از کسی حمایت ویژه نمی کند.
ظریف اتهام حضور سپاه قدس ایران را در یمن رد کرده و تصریح کرد مشکلات منطقه با توسل به زور حل نمی شود و اینکه خلاء قدرت در یمن به نفع هیچکس مگر القاعده نبود.
وی در پاسخ به اتهام جان کری مبنی بر تلاش ایران به برهم زدن ثبات منطقه گفت: منبع بی ثباتی در منطقه تلاش غیرواقع گرایانه برخی به تامین مالی و تسلیحاتی گروه های افراط گرایی نظیر داعش، جبهه النصره و القاعده بوده است. همه آنهایی که از افراط گرایی در منطقه سود بردند در نهایت خودشان قربانی شدند. غرب هم بخشی از این مشکل است.
وزیر امور خارجه ایران، در پاسخ به آمادگی ایران برای همکاری با آمریکا در زمینه مهار داعش، گفت: آمریکا جدیدتی برای مهار داعش از خود نشان نمی دهد اما این یک مشکل منطقه ای و در عین حال جهانی است و ما حاضریم برای حل آن با همه کشورهای منطقه وارد تعامل شویم.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد