جای جای کشور ما از ظرفیتهای منحصربهفردی در زمینههای مختلف انواع تولیدات زراعی و باغی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی برخوردار است که میتوان با استفاده از این ظرفیتها، معرفی آن و ایجاد شرایط جذب گردشگر، زمینه رشد و توسعه آن منطقه را فراهم کرد. خوشبختانه در یک دهه اخیر توجه مردم و مسئولان به این مهم جلب شده، به طوری که اکنون شاهد برگزاری جشنوارههای متعددی در راستای معرفی این ظرفیتها در اقصا نقاط کشور در فصول مختلف هستیم که برخی از آنها همچون آئین گلابگیری در کاشان از دیرباز وجود داشته و اخیرا بهصورت رسمی و همراه برنامههای خاص اجرا میشود، اما برخی همچون انواع جشنوارههای زراعی و باغی نظیر جشنواره آلو، توت فرنگی، انار و جشنواره گل و گیاه محلات تقریبا در یک دهه اخیر باب شده و توانسته توجه بسیاری را به سوی خود جلب کرده و تاثیر بسزایی در توسعه گردشگری و اقتصادی آن مناطق داشته باشد.
جشنواره گل و گیاه محلات با توجه به ظرفیت بالای این شهرستان در تولید گل و گیاه، از سال 79 و با همت و ایده ابراهیمی، فرماندار سابق و مرحوم محلات در این شهرستان کلید خورد و تا سال 90 در یازده دوره متوالی برگزار شد و به گفته کارشناسان و مسئولان محلی در همین بازه کوتاه توانست این شهرستان را از انزوا خارج کرده و تاثیر زیادی در معرفی محلات، جذب گردشگری، درآمدزایی و رشد اقتصادی فرهنگی و اجتماعی این شهرستان کوچک داشته باشد.
البته این جشنواره در سالهای 91 و 92 برگزار نشد که به گفته عضو هیات مدیره تعاونی گل و گیاه محلات، خلأ نبود جشنواره در این 2 سال آنچنان برای مردم و مسئولان محلات چشمگیر بود که از سال گذشته اجرای آن دوباره از سرگرفته شد.
بابک لریجانی بیتفاوتی برخی نهادهای اجرایی محلات برای ادامه برگزاری جشنواره و نبود حمایت جدی از سوی آنان را دلیل برگزار نشدن آن در 2 سال مذکور عنوان میکند و در گفتوگو با جامجم میافزاید: جای خالی جشنواره از یکسو برای مردمی که از این راه برای آنان اشتغالزایی شده بود همچون رستوراندارها و مجتمعهای توریستی و از سوی دیگر برای مسئولان محلی به دلیل کاهش ورود گردشگر و کاهش درآمدزایی و رونق اقتصادی از این طریق به حدی روشن شد که از سال گذشته، اجرای آن را دوباره و به طور جد در دستور کار قرار دادند.
وی با اینکه این جشنواره امسال نیز همچون سالهای گذشته در نیمه شهریور برگزار میشود، به نشست ستاد اجرایی جشنواره در فرمانداری محلات در روز گذشته اشاره و تصریح میکند: در این نشست که با حضور فرماندار، شهردار و مسئولان میراث فرهنگی، اداره صنعت، معدن، تجارت، جهاد کشاورزی و اتحادیه و تعاونی گل و گیاه محلات به عنوان اعضای ستاد برگزار شد، تصمیمات خوبی درباره نحوه اجرای جشنواره اتخاذ شد که مهمترین آن درگیر کردن تمام شهر در روزهای برگزاری جشنواره است.
به گفته لریجانی بر این اساس امسال دیگر محل اجرای جشنواره یک نقطه نخواهد بود، بلکه در چند سایت در سطح شهر برگزار میشود و در مجموع جشنواره شادی خواهد بود که با اجرای جشنوارهها و جشنهای متعدد گل و گیاه همراه و سعی خواهد شد که طی چند روز برگزاری جشنواره، آثار گل و گیاه در گوشه گوشه شهر هویدا و به نوعی شهر جشنوارهای و درگیر جشنواره شود.
خروج محلات از بنبست
این کارشناس و تولیدکننده گل و گیاه درخصوص دستاوردهای برگزاری دورههای قبلی جشنواره و میزان تاثیرگذاری آن بر اقتصاد و گردشگری این شهرستان یادآور میشود: محلات یک شهر کاملا بنبست است که تا یک دهه قبل و پیش از برگزاری جشنواره، در انزوا بود، اما این جشنواره سکوی پرتاب این شهر شد بهطوری که اکنون با 50 هزار نفر جمعیت، به لحاظ تولید گل و گیاه و توسعه صنعت گردشگری در رقابت تنگاتنگ با بسیاری از استانهای بزرگ کشور است.لریجانی با بیان اینکه معرفی ظرفیت گل و گیاه محلات از طریق اجرای جشنواره، پای مشتریان خارجی همچون عراق، تاجیکستان، ازبکستان، کشورهای حوزه خلیجفارس و برخی کشورهای اروپایی نظیر هلند را به این منطقه باز کرده است، میگوید: افزایش واحدهای تولیدی و افزایش چندصد درصدی تولید گل و گیاه و مکانیزه شدن فرایند تولید از دیگر دستاوردهای اجرای جشنواره و توجه همه بخشها به بخش گل و گیاه بوده، به طوری که پیش از شروع اولین دوره جشنواره، واحدهای تولیدی گل و گیاه محلات که تعدادشان هم فقط حدود 20 تا 30 واحد بود، سیستم حرارتی و برودتی خود را با سوخت فسیلی راهاندازی میکردند، اما اکنون این واحدها نهتنها به 300 مورد افزایش یافته، بلکه از حالت سنتی درآمده است و شاید فقط 10 درصد آن همچنان به روش قدیم فعالیت میکند.
عضو هیات مدیره تعاونی گل و گیاه محلات، توسعه فرهنگی و اجتماعی این شهرستان را به دلیل از بنبست و انزوا درآمدن آن و همچنین توریستی شدن آن را از دیگر رهاوردهای جشنواره برای محلات عنوان کرده و میگوید: اکنون این منطقه به لحاظ فرهنگی و شهرسازی به شهرهای سرآمد کشور پهلو میزند، به طوری که با ورود به آن شاهد یک شهر مدرن خواهید بود که زندگی در آن جاری است، دارای بیش از 100 رستوران شده و یکی از بهترین رستورانهای استان مرکزی در این شهر احداث شده است و گرچه این شهرستان جاذبههای گردشگری دیگری هم دارد و از آب و هوای بسیار مطبوعی برخوردار است، اما نمایشگاه گل و گیاه، ویترین همه این زیباییها شده است.معاون فرماندار محلات نیز با اشاره به تفاوت زیاد جشنواره امسال با سالهای قبل و گسترش آن به نقاط مختلف شهر، در گفتوگو با جامجم تاکید میکند که به طور قطع اجرای متفاوت و باشکوه جشنواره، مستلزم تامین اعتبار، همکاری همهجانبه بخش خصوصی، همه نهادهای اجرایی شهرستان و شهروندان محلاتی است.
علیاکبر محمدامینی با اشاره به توسعه کمی و کیفی جشنواره طی سالهای برگزاری میافزاید: به طور مثال اولین جشنواره محلات در مساحتی به وسعت 400 متر در پارک سرچشمه برگزار شد، در حالی که سال گذشته در فضایی 3 هکتاری در پایانه گل و گیاه محلات به اجرا درآمد و امسال نیز قرار شده که در چند نقطه متفاوت شهر به اجرا درآید.
رونق اقتصادی محلات
وی نیز با اشاره به تاثیرات مهم اجرای جشنواره در ارتقای صنعت گردشگری و رونق اقتصادی محلات خاطرنشان میکند: در بازه 4 روز اجرای جشنواره، شاهد اوج بازدیدها از محلات هستیم، به طوری که هرساله در این ایام به طور میانگین حدود 300 هزار نفر وارد محلات میشوند که تاثیر بسزایی در رونق اقتصادی شهرستان دارند، ضمن اینکه این افراد که به بهانه جشنواره وارد محلات میشوند، از دیگر جاذبههای محلات که در بدو ورود به آنها اطلاعرسانی میشود؛ همچون چشمه طبیعی و چشمه آب گرم و آثار تاریخی و باستانی شهر بازدید میکنند که البته این بازدیدها دیگر فقط به دوره برگزاری جشنواره محدود نمیشود.به گفته این مسئول، ایجاد چنین شرایطی درمجموع باعث رشد اصناف مختلف، افزایش واحدهای تولید و فروش گل و گیاه و تقویت فرهنگ استفاده از گل و گیاه در منازل محلاتیها و اماکن عمومی شهر شده است.
محمدامینی با بیان اینکه از سال آینده اجرای جشنواره به اردیبهشت موکول خواهد شد، یادآور میشود: از آنجا که اردیبهشت فصل گل و گیاه بوده و محلات نیز در این ایام آب و هوای مطبوعی دارد، بهترین زمان برای برگزاری جشنواره است، اما به دلیل اینکه از ابتدا بنابر تصمیم مسئولان گذشته، جشنواره شهریور اجرا میشده، این رویه تاکنون ادامه پیدا کرده، هرچند مصمم به تغییر آن برای سال آینده هستیم.
وی سطح زیرکشت گل و گیاه در محلات را 900 هکتار معادل 18 درصد کل مساحت زیرکشت گل و گیاه کشور اعلام کرده و میگوید: انواع گل و گیاه شاخه بریده همچون رز، گلایل، اطلسی، بنفشه، میخک، مریم و داوودی، گلهای فصلی همچون زنبق و کوکب، انواع گیاهان آپارتمانی و درختان غیرمثمر همچون اقاقیا، نارون و سرو از جمله تولیدات این سطوح زیرکشت است که در بیش از 700 واحد گلخانهای به عمل میآید.
این مسئول با اشاره به اینکه 40 درصد جمعیت فعال محلات در این بخش کار و فعالیت میکنند، میافزاید: علاوه بر سطوح زیرکشت مذکور، یک دهکده گل و گیاه به وسعت 150 هکتار نیز در محلات وجود دارد که قرار است صد هکتار آن به منظور اشتغالزایی به متقاضیان واگذار شود که از این صد هکتار، 55 درصد آن طبق مصوبه باید به فارغالتحصیلان کشاورزی اعطا شود که تاکنون 80 قطعه یک هکتاری به متقاضیان بخش کشاورزی و آزاد واگذار شده و بقیه نیز در حال واگذاری است.
فاطمه مراد زاده/ گروه ایران
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد