سفر به سرزمین چنگیز

مغولستان یکی از مقاصد گردشگری دست‌نخورده جهان است که با وجود وسعت زیاد ـ نوزدهمین کشور بزرگ دنیا ـ از تراکم جمعیت کمی برخوردار است. همین وسعت بر اسرارآمیز بودن آن افزوده است. مردم منطقه هنوز در دشت‌های پهناور، درون چادر زندگی می‌کنند و با شترهای مغولی مسیرهای ناهموار را طی می‌کنند. در این سرزمین هنوز عده‌ای به جادوگری اعتقاد دارند و شکار با عقاب جزو تفریحات روزمره‌شان است. در مغولستان فرهنگ، تاریخ و مناظر طبیعی به شکل زیبایی به هم آمیخته شده است؛ کشوری که گله‌داران کوچ‌نشین آن، همچنان به شیوه قرون گذشته و به یادگار مانده از دوران تموچین، در دشت‌ها پرسه می‌زنند اما برخلاف چنگیز، مهمان‌نوازان خوبی هستند. این منطقه تنوع چشمگیری از نظر طبیعی دارد. کوه‌های مرتفع و جنگل‌های انبوه در شمال، مراتع سرسبز در دشت‌های مرکزی و تپه‌های شنی و کویری مناطق جنوب، نمونه‌ای از این گوناگونی است.

از آنجا که تنها فرودگاه و خط راه‌آهن بین‌المللی مغولستان در پایتخت، اولان باتور، واقع شده لذا جهانگردان، تور گردشگری خود را از همین شهر آغاز می‌کنند. اولان باتور، مرکز اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور است که نزدیک به یک میلیون از جمعیت 8/2 میلیون نفری مغولستان در آن زندگی می‌کنند. شهر دارای مناطق گردشگری و سرگرمی زیادی است از جمله موزه تاریخ طبیعی، موزه تاریخ ملی، بنای یادبود سربازان کشته شده شوروی در جنگ جهانی دوم و همچنین معبد کویجین لاما که نمونه‌ای از معماری سنتی بودایی است. در موزه تاریخ طبیعی، بخش‌های مختلفی چون جغرافیا، زمین‌شناسی، گیاهان و جانوران و فسیل‌شناسی وجود دارد. حیوانات مومیایی شده مانند خرس گُبی نادر، شتر وحشی و پرندگان و ماهی‌ها به عنوان نمونه‌هایی از حیات وحش غنی مغولستان به نمایش درآمده‌اند. در نهایت، قابل‌توجه‌ترین قسمت موزه، بخش فسیل‌شناسی آن است که در آن استخوان‌ها و اسکلت کامل فسیلی دایناسورهایی که 60 تا 70 میلیون سال پیش در این منطقه زندگی می‌کرده‌اند، قرار گرفته‌اند. با وجود شگفتی‌های تاریخی این کشور که تنها گوشه‌ای از آن را می‌توان در موزه‌های پایتخت یافت، آنچه جهانگردان را به خود جذب می‌کند، طبیعت بکر مغولستان است.

یکی از این جذابیت‌ها، آبشار اورخون است. آب رودخانه اولان از صخره‌ای به ارتفاع 25 متر به پایین ریخته می‌شود که پس از آن در رود اورخون جریان می‌یابد. با وجود سرد بودن آب، گردشگران از شنا در آن لذت می‌برند. با این حال مردم محلی به این علت که معتقدند این آبشار بی‌پایان است و حوضچه آن ته ندارد از شنا در آن خودداری می‌کنند. عشایر خونگرم ایرانی، خود دلیلی برای ورود جهانگردان به ایران هستند، اما اگر می‌خواهید زندگی عشایری در کشوری دیگر با فرهنگی متفاوت را تجربه کنید، مغولستان، مقصد مناسبی خواهد بود. تماشای سوارکاران مغولی در فصل بهار، که گله اسب‌های وحشی را دوره می‌کنند، بسیار مهیج است. همچنین دیدن صحنه شکار با عقاب که از هنرهای باستانی قزاق‌ها در طول هزاران سال گذشته بوده، قابل توجه است. دره دارهاد در گوشه شمال غرب مغولستان، محل زندگی مردمانی است که زندگیشان به گوزن‌ها وابسته است. در این منطقه که دارای دریاچه‌های زلال، کاج‌های بلند و مراتع سرسبز است، تنها 60 خانوار عشایری زندگی می‌کنند که همراهی با این مردم ساده‌دل و مهمان‌نواز آرزوی بسیاری از گردشگران ماجراجوست.

چطور برویم؟

با وجود قول‌های رد و بدل شده میان مقامات سیاسی ایران و مغولستان، این کشور در ایران سفارتخانه‌ای ندارد. سال 2012 رئیس‌جمهور مغولستان از طرح لغو روادید میان ایران و این کشور استقبال کرد که تا این لحظه، عملی نشده است. در نهایت برای سفر به این کشور، باید خودتان مستقلا عمل کنید؛ زیرا در ایران تور مغولستان هنوز وجود ندارد.

نرگس انصاری / چمدان (ضمیمه آخر هفته روزنامه جام جم)