بهروز کمالوندی در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما گفت: البته در پروتکل الحاقی اشاره به بازرسی از سایت های نظامی نشده است و طبق ماده 5 این سند این مراکز شامل دو دسته اند سایت هایی که هر کشوری ممکن است به آژانس اعلام کند و سایت هایی که اعلام نمی شوند اما می تواند مد نظر آژانس باشند.
وی افزود: البته بازرسی از سایت های دسته اول هم تعریف خاص خود را دارد و اینگونه نیست که از هر سایت هر زمان و به هر شکلی بازرسی شود.
کمالوندی گفت: در سایت هایی که کشورها برای بازرسی به آژانس اعلام می کنند بازرسان آژانس حق دارند به هر نقطه ای از آن مراجعه کنند و حتی یکی دو ساعت قبل از بازرسی تصمیمشان را اطلاع دهند.
وی افزود : دسته دیگر این مراکز ، اماکنی است که دسترسی برای نمونه برداری بخواهند. در این مراکز آژانس فرض را بر این می گذارد که ممکن است فعالیت های هسته ای با مواد هسته ای در جایی صورت گیرد و از آنجا باید نمونه برداری کنند.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت : اگر کشوری بنا به دلایلی نتواند برای این کار دسترسی دهد می تواند به مناطق همجوار آن مراکز دسترسی ایجاد کند زیرا ذرات هسته ای طوری نیست که کشوری بتواند آن را پاکسازی کند و این ذرات در آب، خاک ، اجسام و غذا باقی می ماند.
کمالوندی افزود : این طور نیست که بازرسان آژانس برای اطمینان از صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای لزوماً داخل سایت ها بروند و حتماً بازرسی یا با افراد صحبت کنند و یا مدارکی را ببینند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار داشت : اگر بخواهیم موضوع بازرسی ها را براساس تصورات غلط بیان کنیم حقی را برای آژانس ایجاد می کنیم در حالی که از نظر حقوقی آژانس چنین حقی را ندارد.
وی گفت: البته همه اینها زمانی است که کشوری پروتکل الحاقی را با همه محدودیت ها و شروط آن اجرا می کند؛ ما که دو و نیم سال اجرا کردیم و دسترسی دادیم اما اکنون که اجرا نمی کنیم و اگر قرار بر اجرا باشد طبعاً باید به تصویب مجلس برسد.
در ادامه از کمالوندی درخصوص زیاده خواهی طرف مذاکرات برای دسترسی های فراپروتکلی و اعمال رژیم بازرسی های ویژه از کشورمان پرسیدیم.
وی در پاسخ تصریح کرد: خواسته طرف مقابل ، خواسته بزرگی است، فراپروتکلی که هیچ، اگر ببینند که امکان دارد علاوه بر دَرِ همه سایت های نظامی در منزل مسئولان کشورمان نیز باز باشد چنین خواستی را مطرح می کنند اما اینها باید در چارچوب حقوقی تعریف شده باشد.
معاون سازمان انرژی اتمی افزود: در آن دوره برای همکاری درباره موضوعات گذشته و اتهاماتی که وارد کردند نوعی از همکاری میان ایران و آژانس تعریف شده بود که البته در چارچوب پروتکل الحاقی نبود.
کمالوندی اضافه کرد: این همکاری ها ممکن است همچنان خواسته آنان باشد اما در مذاکرات به آنان گفته ایم که شما مدام اتهاماتی بی اساس وارد می کنید که می تواند ادامه داشته باشد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: به عنوان نمونه در دو موضوع باقیمانده از بیانیه همکاری های ایران و آژانس متهم به وقوع انفجاراتی در مریوان شدیم اما با آنکه بارها به طور کتبی و شفاهی به آنان گفتیم دسترسی می دهیم تا ببینید که دروغ است، هیچ گاه نیامدند.
وی افزود: اکنون نیز در گزارش آقای آمانو به دو موضوع باقیمانده از بیانیه همکاری های ایران و آژانس شامل مقاله محاسبات نوترونی و ادعای انفجار قوی در منطقه مریوان اشاره شده اما اعلام نشده است که در کدام یک از این دو موضوع به آنان اطلاع داده ایم.
کمالوندی تصریح کرد: در این گزارش ، این دو موضوع را تفکیک نکرده اند تا موضوع گم شود و این کاری بسیار کودکانه است ؛ چطور در گزارش های آژانس جزئیات مطرح می شود اما این دو موضوع تفکیک نشده است ؟
وی گفت: اطلاعاتی که ما ارائه کرده ایم و در گزارش آمانو به آن اشاره شده مربوط به محاسبات انتقال نوترونی است ؛ ما که درباره مریوان اطلاعاتی نداده ایم در آن خصوص گفته ایم بیایند منطقه را ببینند تا ثابت شود که اشتباه می کنند اما اگر این اشتباه را بپذیرند اساس اتهاماتشان زیر سؤال می رود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با انتقاد از درز اطلاعات محرمانه اعضا در آژانس گفت: از یک طرف مسیر باز است برای ورود اطلاعات غلط و از سوی دیگر باید به آنان توضیح دهیم به همین علت بارها گفته ایم یک بار برای همیشه پرونده اتهاماتشان درخصوص فعالیت های گذشته ما باید بسته شود.
کمالوندی افزود: در گذشته دو بار به آنان دسترسی به پارچین دادیم و هر بار 4 تا 8 بار از آن نمونه برداری کردند اما چیزی نیافتند که اگر پیدا می کردند به راحتی آن را رها نمی کردند.
وی گفت: اکنون دوباره خواستار دسترسی به سایت پارچین یا هر سایت نظامی دیگر را مطرح می کنند و می دانند که در کشور ما در این باره حساسیت وجود دارد پس عمداً مطرح می کنند تا پاسخ منفی بشنوند و تبلیغ کنند که ایران همکاری لازم را نمی کند.
کمالوندی افزود: اینها بازی های سیاسی و نخ نما شده است زیرا اکنون ایران واقعاً با اراده و جدیت در پی این است که ساز و کاری داشته باشد که اگر نگران هستند مطمئن شوند فعالیت های ما صلح آمیز است.
وی اضافه کرد: با اعمال این ساز و کار ما نیز هر روز گرفتار این نمی شویم که اتهامات بی اساس را پاسخ دهیم ضمن اینکه می توانیم به فعالیت های صلح آمیز هسته ای خود ادامه دهیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چه اطلاعاتی به آژانس ارائه کرده ایم که در گزارش آمانو از آن به عنوان جنبه های احتمالی نظامی یاد شده است ، اظهار داشت: همیشه به اصطلاح ابعاد احتمالی نظامی یا " پی ام دی " حساسیت داشته ام.
وی گفت: متأسفانه این اصطلاح را طوری ابداع کرده اند که در درون آن نوعی اتهام نهفته است به نحوی که هر قدر هم پاسخ می دهیم این احتمال را که همیشه متهم به فعالیت های نظامی هستیم در درون خودش دارد.
کمالوندی افزود: به همین علت در آبان 92 آقای صالحی با آقای آمانو صحبت کرد و گفت این اصطلاح را کنار بگذارند و سؤالاتشان را در خصوص مسائل مربوط به گذشته مطرح کنند تا پاسخ دهیم.
وی گفت: در آن زمان این صحبت مطرح بود که یک بار در گذشته این اقدام را در دوره مدیریت آقای لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی در چارچوب مدالیته انجام دادیم اما پس از حل سؤالات اساسی، موضوع دیگری را با عنوان " مطالعات ادعایی " مطرح کردند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: بر این اساس مدعی شدند اطلاعاتی از رایانه ای کسب کردند که ما در حال تولید بمب هسته ای هستیم و از درون آن برخی سؤالات دیگر را مطرح کردند.
کمالوندی اضافه کرد: از آن زمان فهرستی ارائه کردند و نام آن را ابعاد احتمالی نظامی گذاشتند ؛ به آنان می گفتیم سؤالاتشان را مطرح کنند تا پاسخ دهیم گرچه می دانیم پرسش هایشان بی اساس است کما اینکه تاکنون این حقیقت را ثابت کرده ایم.
وی گفت: ما خواستار ارائه پرسش هایشان شدیم به شرط آنکه انتهای آن مشخص باشد اما ادعا کردند که پرسش هایشان به هم مرتبط است به همین علت در چارچوب بیانیه تهران طرح گام به گام مطرح شد تا چند موضوع را با هم حل و فصل کنیم.
معاون حقوقی و امور بین الملل سازمان انرژی اتمی افزود: دو موضوع باقیمانده شامل محاسبات نوترونی و انفجارات ادعایی در مریوان یکی شامل محاسبه و دیگری شامل آزمایش است که طبق ادعای آنان با هم ارتباط دارد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد