برای این‌که رادیو بیشتر شنیده شود چه باید کرد؟

خیلی از شنونده‌های پروپا قرص برنامه‌های رادیویی می‌گویند ما به شکل اتفاقی به این برنامه گوش کردیم و بعد از آن شنونده ثابت آن شدیم. این نشان می‌دهد اگر اطلاع‌رسانی درباره برنامه‌های رادیویی صورت بگیرد، حتما بر تعداد مخاطبان آن افزوده می‌شود.

متاسفانه سهم رادیو از تبلیغات برای خود نسبت به رسانه‌های دیداری ـ بصری خیلی کم است، اما خوشبختانه بتازگی شاهد حرکت‌ها و ایده‌هایی برای تبلیغ و معرفی برنامه‌های رادیو هستیم. برخی از این تبلیغات درباره معرفی یک برنامه مشخص است و برخی هم تبلیغ یک شبکه رادیویی که هر دو آنها لازم و ضروری است.

مثلا در تلویزیون بتازگی شاهد پخش تیزری درباره معرفی و تبلیغ رادیو جوان بودم که این یکی از بهترین راهکارها برای معرفی برنامه‌های رادیویی است. هیچ رسانه‌ای به اندازه سیما نمی‌تواند دست صدا را بگیرد. حالا که تصویر در حال تسخیر دنیای رسانه است تلویزیون باید به کمک رادیو بیاید تا به یار قدیمی خود کمک کند. حتی ساخت برنامه‌ای مثل رادیو هفت که از یک ساختار رادیویی در یک برنامه تلویزیونی بهره برده می‌تواند در ترغیب بینندگان این برنامه و تبدیل آنها به شنوندگان برنامه‌های رادیویی موثر باشد.

در جامعه امروز به واسطه توسعه و گسترش فناوری‌های نوین ارتباطی ظرفیت و بستر بیشتر و بهتری برای رادیو جهت تبلیغ برنامه‌هایش فراهم شده است مثلا یکی از کاربردی‌ترین و عمومی‌ترین آنها گوشی همراه و پیامک است که هر برنامه رادیویی می‌تواند از آن برای تبلیغ و معرفی خود استفاده کند یا شبکه‌های مجازی و اجتماعی که این امکان را می‌دهد نه فقط هر شبکه که هر برنامه رادیویی برای خود صفحه یا پایگاهی برای معرفی و تبلیغ راه‌اندازی کند. مثلا هر برنامه‌ای می‌تواند در اینستاگرام صفحه‌ای برای خود باز کند که غیر از معرفی برنامه‌ها بخش کوتاهی از آن را نیز به شکل سمعی و بصری در اختیار کاربران قرار دهد. بر همین اساس می‌توان به راه‌اندازی سایت‌های اینترنتی یا وبلاگ‌ها نیز اشاره کرد.

یکی از بهترین‌های آن اپلیکیشن‌های گوشی است که می‌توان با آن برنامه‌های رادیویی را هم به شکل زنده گوش کرد و هم از آرشیو آن برای شنیدن برنامه های قبلی بهره برد. هر برنامه رادیویی یا هر شبکه رادیویی می‌تواند با هزینه کردن در ساخت این اپلیکیشن‌ها تعداد بیشتری از مخاطبان را پای برنامه‌های خود بنشاند.

استفاده آسان از این برنامه و جذابیت‌های گرافیکی بصری آنها موجب می‌شود مخاطب گرایش و میل بیشتری برای استفاده از آنها پیدا کند.

اما آنچه در پس این تبلیغات و اطلاع‌رسانی از حیث روان‌شناسی مخاطب حائز اهمیت است چگونگی این تبلیغ است. به این معنی که لزوما حجم و گستردگی تبلیغات موجب تاثیرگذاری آن نیست و بیش از ظرفیت تبلیغ باید به ظرافت آن توجه کرد.

باید توجه کرد بیش از این‌که دغدغه این را داشته باشیم که چه چیز را تبلیغ کنیم باید به این بیندیشیم که چگونه باید تبلیغ کرد. قطعا سویه هنرمندانه بودن تبلیغ درباره برنامه‌های رادیویی به عنوان یک رسانه فرهنگی بیش از یک کالای صنعتی یا مصرفی است و نیازمند مطالعات مخاطب‌شناسانه است.

از سوی دیگر خود رسانه ملی باید از حمایت و پشتیبانی‌های بیشتری برای تبلیغ رادیویی برخوردار بوده و تسهیلات ویژه‌ای را برای ترویج آن به کار ببندد. مثلا این‌که هر شبکه تلویزیونی را طبق بخشنامه‌ای ملزم کند تا در شبانه‌روز چند برنامه یا شبکه رادیویی را به شکل زیرنویس یا تیزر تبلیغ کرده یا دست‌کم برنامه‌ای برای معرفی برنامه‌های موفق رادیویی و دست‌اندرکاران آن تدارک ببیند. یکی از دلایل مهم مهجور ماندن رادیو همین ناشناخته بودن آن است و آنها که به هر طریق با این رسانه فرهیخته ارتباط برقرار کرده‌اند، می توانند از مزایای زندگی با رادیو سخن بگویند.

سیدرضا صائمی / قاب کوچک (ضمیمه شنبه روزنامه جام جم)