فرهنگسرای اندیشه این روزها میزبان نمایشگاهی با عنوان «بهشت بقیع» است که مظلومیت بقیع را به تصویر میکشد.
در این نمایشگاه مجموعه عکسهایی از این مکان مقدس به نمایش گذاشته شده که بقیع را پیش از تخریب و پس از آن نشان میدهد.
بیتردید دیدن این عکسها درک مظلومیت بقیع را برای بازدیدکنندگانی که این مکان مقدس را به چشم ندیدهاند، امکانپذیر میکنند.
عربستان سعودی که این روزها با حمله بیرحمانه به یمن مردم مظلوم این کشور را به خاک و خون میکشد در هشتم شوال سال 1344 هجری قمری (1926 میلادی) به دستور مستقیم پادشاه وقت این کشور در اقدامی هدفمند حرمها و قبههای موجود در قبرستان بقیع را با خاک یکسان کرد.
نمایشگاه عکس «بهشت بقیع» که برای نخستین بار در ایران برپا میشود، مظلومیت بقیع و عمق جنایت وهابیهای سعودی را به نمایش گذاشته است. این نمایشگاه شنبه این هفته همزمان با نود و دومین سالگرد تجاوز و تخریب قبرستان بقیع توسط وهابیها گشایش یافت.
تصاویر و اسناد 120ساله
احمد ابراهیمی، دبیر این نمایشگاه درباره تخریب بقیع به جامجم میگوید: آن زمان در بقیع 9 گنبد و حرم برای اهل بیت، خانواده و اصحاب پیامبر وجود داشت. متاسفانه نزدیک به یک قرن از این ماجرا میگذرد ولی این اتفاق همچنان مهجور است. ما برای این که این موضوع را به نسل جوان منتقل کنیم در چند سال اخیر، اقداماتی در این زمینه انجام دادهایم. از جمله ساخت فیلمی با نام «بهشت ماندنی است» که تقریبا در این دو سه سال تلویزیون در سالگرد این اتفاق آن را پخش کرده است.
او با بیان این که امسال با هدف نمایش تصاویر و اسنادی که تاکنون منتشر نشده، برای نخستین بار تصمیم گرفتیم نمایشگاه «بهشت بقیع» را برگزار کنیم، عنوان میکند: در این نمایشگاه 50 تصویر و سند را در معرض دید عموم قرار گرفته است که برخی از آنها قدمتی بیش از 120 سال دارد. این تصاویر شامل شهر مدینه، گنبد حرم پیامبر (ص)، قبرستان بقیع و گنبدها و بقاع آن و... است.
هدف اصلی ما اطلاعرسانی درباره حرم اهل بیت (ع) است. مقبره مطهر چهار امام شیعه، امام حسن مجتبی (ع)، امام سجاد (ع) امام محمدباقر (ع) و امام جعفرصادق (ع) در آنجا به صورت مظلومانهای قرار داد، ولی حتی سایبانی روی آن نیست و زوار امکان زیارت قبور مطهر آنها را ندارند.
به گفته او، پیش از تخریب قبرستان بقیع، این بخش حرمی هشتضلعی با دو در و ضریح داشت، اما اکثر مردم فکر میکنند این قبور مطهر از ابتدا به این صورت بوده است.
او امیدوار است برگزاری چنین همایشی حداقل سبب به وجود آمدن این مطالبه از دولت عربستان شود که به این کار خبیثانه که توسط وهابیون متعصب صورت گرفته، پایان دهد.
عکسها حرف میزنند
در نمایشگاه بهشت بقیع که به همت ستاد مدافعان حرم و با همکاری موسسه فرهنگی هنری مشعر، فرهنگسرای اندیشه و جمعی از پژوهشگران برپا شده، تصاویر منحصربه فرد و منتشر نشدهای از حرم ائمه بقیع علیهمالسلام به نمایش گذاشته شده و برای نخستین بار اسنادی در خصوص تخریب این حرم در معرض دید عموم قرار گرفته است.
این نمایشگاه با عکسهای قدیمی و تاریخی بقیع شروع میشود؛ عکسهایی که نمایانگر این مکان مقدس پیش از تخریب است. قدیمیترین عکسها به اواخر قرن نوزدهم میلادی برمیگردد و شهری را نشان میدهد که بیشتر به مدینه زمان رسول اکرم (ص) شباهت دارد.
در نخستین عکس این نمایشگاه که سال 1264 خورشیدی (1886 میلادی) گرفته شده، 9 مقبره قبرستان بقیع مشخص است. روی عکس، این قبور با عدد مشخص شده و نام افراد نیز به زبان عربی جلوی هر عدد نوشته شده است.
در میان نامها، اسم عقیل و جعفر طیار نیز به چشم میخورد. در عکس دیگری که در همان سال گرفته شده، حرم ائمه بقیع را نشان میدهد. در عکس قدیمی دیگری حرم همسران پیامبر در کنار حرم عقیل و جعفر ابن ابیطالب مشخص است.
در عکس دیگری قبور مطهر چهار امام در بقیع را میتوان مشاهده کرد. بارگاه ائمه(ع) مدفون در بقیع پیش از تخریب در عکس دیگری نشان داده میشود که تاریخ 1308 قمری (1861 میلادی) را بر خود دارد، یعنی بیش از 150 سال پیش.
همچنین نمای کلی جنتالبقیع پیش از تخریب در عکس دیگری بوضوح قابل مشاهده است. چند عکس این مجموعه که شهر مدینه را به تصویر کشیده است، به مجموعه سلطان عبدالحمید دوم (1909 -1876 میلادی) حاکم عثمانی تعلق دارند که عکسهایش را عکاس دربار او گرفته است. در عکسهای این مجموعه میتوان شهر مدینه را در اوایل قرن بیستم مشاهده کرد.
در میان این تصاویر، گنبد و بارگاه پیامبر عظیمالشأن اسلام نیز به چشم میخورد. چشمانداز شهر مدینه به سال 1882 میلادی در عکس دیگری به تصویر کشیده شده است. در تصاویر دیگر، مقبره ابراهیم فرزند خردسال پیامبر دیده میشود. در عکس قدیمی دیگر، تصویر آخرین ضریح ائمه بقیع را که در اصفهان ساخته شده بود، میبینیم.
کمیل انتظاری - فرهنگ و هنر
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد