نوشتن برای کودکان کار سختی است. کاری که هر نویسنده از عهده آن برنمیآید. چگونه میتوان در این حوزه فعالیتی متفاوت داشت؟
نوشتن برای کودکان و نوجوانان مانند هر کار دیگری دشواریهایی دارد. این که کار متفاوتی انجام شود، تا حد زیادی به شیوه و ذوق نویسنده بستگی دارد و نمیتوان تعریف دقیقی برای این که چگونه میتوان فعالیت متفاوتی داشت، ارائه کرد.
این روزها مشغول چه کاری هستید؟ آیا خودتان تلاش میکنید کار متفاوتی ارائه کنید؟
قطعا همه نویسندگان در تلاشند چنین آثاری ارائه کنند. من این روزها در حال نوشتن داستان زندگی حضرت زینب(س) با نگاهی تازه و مدرن هستم. قصد داشتم این داستان را در قالبی ارائه کنم که با دیگر کارهای انجام شده با این موضوع متفاوت باشد؛ بنابراین سعی زیادی در رعایت اصول داستانی و مسائل تاریخی در نگارش این کتاب داشتهام. همچنین مجموعه کتابی را با نشر قدیانی کار میکنم. پیش از این ده قصه از کلیله و دمنه را بازآفرینی کرده بودم که با این ناشر روانه بازار کتاب کردم و با استقبال روبهرو شد. اکنون قرار است همه داستانهای کلیله و دمنه را بازآفرینی و منتشر کنیم.
بازآفرینی از موضوعات مهم ادبیات کودک و نوجوان است. هدف از بازآفرینیها چیست؟
در بازآفرینی متون کهن، مهمترین هدف آشنایی بچهها با این متون است. ما باید بتوانیم این مواجهه را در کودکی آنها درست شکل دهیم تا در بزرگسالی برای مراجعه به اصل کتاب و آشنایی با آن تمایل بیشتری داشته باشند.
در بازآفرینیها رعایت چه نکاتی مهم است؟
بازآفرینی برای کودکان واقعا کار ارزشمندی است، اما این آثار باید بتواند با این گروه سنی ارتباط برقرار کند، ساده و روان باشد. در ضمن این بازآفرینی نباید به گونهای باشد که به اصل داستان لطمه بزند. نویسنده باید در قدم اول در انتخاب داستان دقت کند. همانطور که میدانید در متون کهن برخی داستانهایی وجود دارد که مناسب سن کودکان و نوجوانان نیست و به همین دلیل نویسنده باید بتواند داستان مورد نظرش را بدرستی انتخاب کند.
در بازار کتاب کودکان و نوجوانان میزان کتابهای ترجمه بیشتر از تالیف است. این موضوع به عنوان یک نویسنده، کار شما را سخت نمیکند؟
این موضوع سالهاست که وجود دارد و میتوان گفت یک معضل همیشگی شده است. دلیل اصلی این اتفاق در رعایت نشدن قانون کپیرایت است. وقتی ناشران الزامی برای رعایت این قانون ندارند، میتوانند کار را بمراتب ارزانتر از کتابهای تالیفی تمام کرده و خیلی راحت و با هزینه کمتر کتابهای ترجمه را منتشر کنند. هم تعداد آثارشان بیشتر میشود و هم متنوعتر. آن را با تصویرسازیهای خوب منتشر میکنند و بچهها هم بیشتر سمت این کتابها جذب میشوند؛ چون رنگ و لعاب کتاب قبل از عنوان، بچهها را به سمت خود میکشد.
آیا میتوان راهکار قانونی برای حل این مشکل اندیشید؟
بله. راهکار، پیوستن ما به قانون کپیرایت جهانی است. البته شنیدهام اکنون برخی ناشران تا حدودی این قانون را رعایت میکنند. اگر وزارت ارشاد این موضوع را جدی بگیرد و برای اجازه چاپ کتاب، خواهان مجوز ناشران خارجی برای کتابهای ترجمه شده، بشود، قطعا تعادل به بازار کتاب و کودکان و نوجوانان بازخواهد گشت.
زینب مرتضاییفرد - فرهنگ و هنر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد