براساس آمار و اطلاعات موجود، عربستان در سال گذشته میلادی تا امروز نزدیک به 62 میلیارد دلار از ذخایر استراتژیک خود را هزینه کرده و برای اولین بار از سال 2007 به دلیل مشکلات اقتصادی و کسری بودجه از بانکهای محلی خود چهار میلیارد دلار استقراض کرده به صورتی که این رقم نزدیک به20 درصد از تولید ناخالص ملی این کشور تا پایان سال 2015 را تشکیل میدهد.
از سوی دیگر، اگر به روند کاهش قیمت نفت و البته کاهش تقاضای خرید نفتخام در بازارهای بینالمللی توجه داشته باشیم، درخواهیم یافت، این کشور در سال 2015 کاهش شدید درآمدهای ارزی را تجربه خواهد کرد؛ به صورتی که صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده، درآمد اقتصاد تکمحصولی عربستان در سال فقط 82 میلیارد دلار خواهد بود و عربستان با توجه به روند موجود تا سال 2020 میلادی 8 درصد از تولید ناخالص ملی خود را از دست خواهد داد.
این در حالی است که قیمت نفت عربستان در بازارهای بینالمللی از 107 دلار برای هر بشکه در ماه ژوئن گذشته اکنون به 44 دلار کاهش یافته و همین موضوع باعث شده حجم اقتصاد عربستان که 80 درصد به درآمدهای نفتی وابسته است، تقریبا نصف شده و فشار زیادی را بر دولتمردان این کشور وارد کند. این تنها دلیل مقاومت بزرگترین تولیدکننده اوپک برای جلوگیری از افزایش تولید نفت از سوی شرکای این کارتل و البته کاهش قیمت نفت است. چون دولت عربستان میداند با توجه به شرایط موجود، افزایش تولید یعنی کسری بودجه بیشتر که راه را برای استقراض این کشور از دیگران هموار میکند.
افزایش 17 درصدی بودجه نظامی؛ تیغ دولبه
در همین حال با توجه به گرفتاریهای اقتصادی و در عین برآوردهای منفی درآمدی در اقتصاد تکمحصولی عربستان، شواهدی در افزایش نابهنگام بودجه نظامی دیده میشود. به صورتی که مشارکت در حملات هوایی علیه برخی گروههای نظامی در سوریه و مشارکت در بحران یمن باعث شده تا عربستان در سال 2014 میلادی 17درصد به بودجه نظامی خود بیفزاید. از این رو با در نظرگرفتن کاهش منابع درآمدی و کسری بودجه، میتوان گفت 10درصد از تولید ناخالص ملی این کشور کاسته خواهد شد.
انتشار اوراق قرضه یا استفاده دوباره از ذخایر ارزی
فهد مبارک، یکی از دولتمردان عربستان در ماه گذشته میلادی در گفتوگو با رسانههای محلی این کشورگفت: با توجه به شرایط اقتصادی موجود و سیاستهای پولی و مالی عربستان، ممکن است فروش اوراق قرضه در دستور کار قرار گیرد.
تحلیلگران اقتصادی دراین باره میگویند: شرایط اقتصادی عربستان میتواند توان انتشار پنج میلیارد دلار اوراق قرضه را داشته باشد به صورتی که بخشی از این اوراق احتمالا به سرمایهگذاران خارجی فروخته خواهد شد.
با این حال، نباید فراموش کنیم در صورت افزایش نرخ بهره و البته رونق اقتصادی بینالمللی که به افزایش خرید نفت از این کشور منجر میشود، میتواند این امکان را به عربستان بدهد که بسرعت به جای انتشار اوراق قرضه باز هم به منابع ذخایر ارزی خود چشم داشته باشد. این در حالی است که بر اساس آخرین آمار ارائه شده تا پایان ماه ژوئن، ذخایر ارزی این کشور بالغ بر 660 میلیارد دلار برآورد شده است.
سی.ان.ان/ 6 آگوست 2015
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد