برخی کارشناســان با ارائــه تحلیل بدبینانه در مورد برنامه جامع اقدام مشترک میان ایران و 1+5 مدعی هستنــد، این توافق موجب آغاز مسابقه تسلیحات هستهای در خاورمیانه میشـــود، نظر شما دراینباره چیست؟
توافق هستهای حاصل شده میان ایران و کشورهای 1+5 به هیچوجه موجب آغاز مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه نمیشود، زیرا از زمان امضای معاهده ان.پی.تی، کمتر کشوری بوده که دنبال ساخت یا تولید تسلیحات اتمی بوده باشد و به دلیل اقدامات این کشور خاص، مسابقه تسلیحاتی در بخشی از جهان به راه افتاده باشد. بنابراین اگر ساخت بمب از سوی کشوری موجب مسابقه تسلیحاتی نمیشود، چرا باید توافقی که میگویند ایران را از ساخت بمب دور کرده است، یک اقدام نقضکننده ان.پی.تی شمرده شده و گفته شود این توافق موجب مسابقه تسلیحاتی در منطقه میشود؟
پس از پایان مذاکرات هستهای، برخی کشورهای خاورمیانه از جمله عربستان به مخالفت با برجام پرداختند و حتی مقامات این کشور تهدید کردند دنبال ساخت تسلیحات هستهای خواهند بود، به نظر شما آیا چنین امری امکانپذیر است؟
اغلب کشورهای خاورمیانه از حامیان پیمان ان.پی.تی هستند، برای مثال مصر در دهه 1960 برنامه خود را متوقف کرده و تصمیمی برای ازسرگیری آن ندارد و در مورد ترکیه نیز ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) از آن دفاع میکند. در مورد عربستان نیز بعید است این کشور چه با وجود توافق هستهای ایران چه بدون توافق ایران، دنبال ساخت بمب اتمی برود. دلیل آن که عربستان دست به این کار نمیزند، آن است که این کشور نه زیرساختهای لازم برای این کار را دارد و نه تجربه فنی آن را. علاوه بر آن ساخت بمب برای عربستان پیامدهای امنیتی به دنبال خواهد داشت که مهمترین آن برهمخوردن روابط ریاض با واشنگتن و خدشه وارد شدن به موقعیت بینالمللی
عربستان است.
برخی کارشناسان معتقدند که پس از پایان مذاکرات هستهای، کشورهای غربی بویژه آمریکا شروع به همکاری با ایران در مسائل منطقهای همچون سوریه کردهاند و به این ترتیب دوران جدیدی در خاورمیانه آغاز شده است. نظر شما در اینباره چیست؟
توافق هستهای با ایران تغییر چندانی در موقعیت متحدان آمریکا در منطقه ایجاد نکرده و موجب نمیشود که آمریکا چشمان خود را بر اقدامات ایران ببندد. برهمین اساس است که تحریمهای آمریکا علیه ایران در مواردی همچون حقوق بشر، حمایت از گروههای مقاومت و... همچنان به قوت خود باقی خواهند ماند. اقداماتی که آمریکا برای اطمینانبخشی به متحدان عرب خود از جمله عربستان و اسرائیل انجام داده نظیر فروش جنگندههای اف ـ35 به تلآویو و عقد قراردادهای جدید تسلیحاتی با اعراب حاشیه خلیجفارس همگی بر این اساس
انجام شدهاند.
نظر شما در مورد مخالفت برخی اعضای کنگره آمریکا با برجام چیست؟
به نظر من، کنگره باید به کاخ سفید آزادی عمل بیشتری بدهد، زیرا گزینههای جایگزین این توافق موارد جالبی نیستند و جهان بدون توافق هستهای ایران به مراتب خطرناکتر بود.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد