احیای نوستالژی با «گلبانی» در‌آپارتمان‌ها

تا همین چند دهه پیش، کمتر خانه‌ای را پیدا می‌کردید که در آن، گل و گیاهی نکاشته باشند. دست کم هر کس چند گلدان کوچک گوشه حیاطش داشت، ولی حالا دیگر در خیلی از آپارتمان‌ها، نه گیاهی حضور دارد و نه حس و حالی برای گلکاری.

در عصر ما، وقتی رد سرگرمی‌ها و اوقات فراغت را می‌گیرید، یک‌راست می‌رسید به فضای مجازی، در حالی که برای نیاکان ما‌ باغبانی هم راهی برای مراقبه و آرامش بود و هم راهی برای اعتلای روح. نوعی تفنن غیرجایگزین که پیر و جوان به آن علاقه داشتند، چون فطرت ما آدم‌ها به طبیعت گرایش دارد.

در چنین اوضاعی، چه از نظر فیزیک خانه‌های امروز و چه از نظر تغییر سبک زندگی شهروندان ـ سخت است بخواهیم دوباره باغبانی در باغچه‌ها را با زندگی امروزی آشتی بدهیم، ولی می‌شود با راه‌هایی ساده و ترفندهایی کاربردی، کاری کرد که دوباره خانه‌ها بوی گل بگیرند و نسل جوان از هنر پیشینیان خود بی‌بهره نماند. این اتفاق هم خانه‌های فعلی را دلنشین می‌کند و هم سنت شیرین و آرامبخش باغبانی را به خانه‌ها برمی‌گرداند.

گیاهان سایه دوست

درست است که نور برای رشد گیاهان‌ ضرورتی انکارناپذیر است، اما خیلی از گیاهان هم با کمترین نور ممکن می‌توانند ادامه حیات دهند و کاملا با فضای بسته آپارتمان، همزیستی دارند. دکتر محمد حسین میرجلیلی، کارشناس گیاه‌شناسی و استاد دانشگاه شهید بهشتی در گفت‌وگو با جام‌جم به فهرستی از گیاهانی اشاره می‌کند که به کمترین نور برای بقا نیاز دارند و حتی خیلی هم از آفتاب خوششان نمی‌آید.

گیاهان سایه‌دوست، عنوانی است که دکترمیرجلیلی در حین نام بردن از این گیاهان به آن تاکید دارد و معتقد است این گیاهان، هم به درد زندگی آپارتمان نشینی می‌خورند، چون به نور کمی احتیاج دارند و هم به دلیل مراقبت کمی که می‌خواهند‌ کاملا با سبک زندگی شلوغ امروزی سازگارند.

گلبانی این گیاهان در فضای آپارتمان‌ بسیار راحت است و می‌تواند خاطره خوش باغبانی در باغچه‌ها را تداعی کند. دکتر میرجلیلی در ادامه به بعضی از این گیاهان سایه‌دوست و ویژگی‌های آنها اشاره می‌کند که قطعا دانستنش به دانش گلبانی شما می‌افزاید.

از خون سیاوشان تا برگ انجیری

گل دیفن باخیا نمونه‌ای از گل‌های سایه دوست است که در اصطلاح ایرانی‌ها به گل سمبرگ هم معروف شده است. این گیاه به گرمای زیاد و خاک خیس نیاز دارد و نیاز هم نیست در معرض نور مستقیم آفتاب قرار بگیرد.

انواع گل‌های دراسینا با برگ‌های نخل مانندش هم در ایران به نام گل خون سیاوشان مشهور شده که یک گل آپارتمانی به حساب می‌آید و نیازی به نور و مراقبت زیاد هم ندارد. فقط باید حواسمان باشد همیشه خاکش مرطوب باشد.

گل برگ انجیری هم نوع دیگری از گل‌های آپارتمانی است که گلبانی از آن، کار راحت و شیرینی است. آبیاری زیاد این گیاه سبز، کار اشتباهی است و به نور کمی هم نیاز دارد. اگر این گیاه در معرض نور مستقیم آفتاب قرار بگیرد‌احتمال دارد باعث سوختگی برگ‌ها شود.

انواع گل‌های خانواده فیکوس هم کاملا با شرایط آپارتمان‌ها سازگاری دارند و پرورش این گیاه سایه‌دوست با برگ‌های پهن و براق، کار سختی نیست. در تابستان هفته‌ای دو بار و در زمستان به هفته‌ای یک‌بار آبیاری نیاز دارد.

گیاهــان آفتاب‌دوست‌ خوراک بالکن‌ها

اگر در منزلتان بالکن دارید یا دسترسی به پشت‌بام برایتان میسر است، علاوه بر گیاهان سایه‌دوست و کم توقع، می‌توانید از گیاهان آفتاب دوست برای گلبانی استفاده کنید. میرجلیلی، تعداد این گونه گیاهان آپارتمانی را زیاد می‌داند، اما در عین حال فقط به چند نمونه رایج و شناخته‌شده‌تر از این گیاهان آفتاب پرست اشاره می‌کند و درباره آنها توضیح می‌دهد.

گیاه کروتون، یکی از گیاهان آفتاب دوست است که به دلیل رنگ‌های جذاب این گیاه، به عنوان یک گیاه آپارتمانی محبوب شناخته می‌شود. این گیاه به آب و نور زیاد نیاز دارد و برگ‌هایش هفته‌ای یک‌بار باید با پارچه تمیز شود.

گل گندمی یا همان سجافی هم از جمله گیاهان آفتاب‌دوست است که بخصوص در مناطق کویری، مهمان بسیاری از خانه‌های مردم است. نیاز به آب کم و البته وجود نور کافی، این گل را در گروه گیاهان کم توقع قرار داده که گلبانی آن را راحت کرده است. این گیاه در زمستان، هر 10 روز یک‌بار به آب نیاز دارد، ولی اگر بیشتر از این مقدار به گیاه آب بدهید، احتمال پوسیدگی آن بالا می‌رود.

گل کاکتوس، چه کم از لاله قرمز دارد

تیغ‌های تیز و بی‌نیازی از آب، گل کاکتوس را به گیاهی ویژه و باشکوه تبدیل کرده است. این گیاه مقاوم، هرچند هفته یک‌بار به آب نیاز دارد و مراقبت خاصی هم نمی‌خواهد. فقط باید حواستان باشد که به کاکتوس، زیاد آب ندهید، چون ریشه‌هایش می‌پوسد.

انواع کاکتوس برای نگهداری در منازل، سازگار است، اما باید یادتان باشد، کاکتوس یک گیاه آفتاب‌دوست است که باید آن را پشت پنجره بگذارید تا نور مستقیم به آن بتابد.

گل کاکتوس را زیرمجموعه خانواده گیاهان گوشتی به حساب می‌آورند. گیاهان گوشتی به دلیل تنوع و زیبایی و همچنین برگ‌های ضخیم، جای خود را در دل آپارتمان‌ها باز کرده‌اند.

گل کاغذی، گل همیشه بهار

گل کاغذی هم نمونه دیگری از گیاهان آفتاب‌دوست است که به گفته میرجلیلی‌ گلبانی آن ساده است و با شرایط آپارتمان‌ها تطبیق دارد. این گل زیبا با برگ‌های صورتی و ارغوانی به نور متوسط نیاز دارد و به خاطر نازک بودن برگ هایش به گل کاغذی معروف شده است. گلبانی این گیاه‌ براحتی آب خوردن است، چون این گیاه در مقابل هر شرایطی مقاوم است و در همه طول سال هم سبز باقی می‌ماند.

گل حسن‌یوسف و گل شمعدانی را هم باید در صف گل‌های آفتاب دوست و متناسب با شرایط آپارتمان‌ها نشاند که لحظات آرامبخش‌تری را در زندگی آپارتمانی به ارمغان خواهند آورد.

هرکسی که برای اولین بار، نام حسن‌یوسف را روی این گل گذاشته‌ خیلی خوش ذوق و باسلیقه بوده، چون انصافا این گل را باید یوسف گل‌ها نامید. برگ‌های رنگارنگ آن، هر بیننده‌ای را مجذوب می‌کند. این گیاه حتی داخل آب خالص رشد می‌کند و رشدش بسیار سریع است، ولی نباید فراموش کنید که حسن‌یوسف دست‌کم به چهار ساعت دوش آفتاب نیاز دارد.

شمعدانی، گیاه بومی آفریقای جنوبی هم گونه محبوبی از گیاهان آفتاب‌دوست است که حالا این گل زیبا، زینت‌بخش بالکن بسیاری از خانه‌ها شده است. قراردادن این گل در گلدان سفالی، مرطوب بودن خاک گلدان و آفتاب گرفتن گاه و بی‌گاه این گل مجلسی، تمام گلبانی و پرستاری ای است که باید در حق این گل آفتاب‌پرست انجام بدهید.

امین جلالوند

جامعه