تحقق اقتصاد مقاومتی در گرو تغییرات سخت و نرم

در بخش اول متاسفانه گروهی تلاش می‌کنند با مصادره کردن اقتصاد مقاومتی، آن را به لیبرالیسم اقتصادی تشبیه کرده و آن را یک نوع انحراف فکری و اندیشه‌ای در اقتصاد مطرح کنند؛ درحالی که براساس سیاست‌های مقدماتی اقتصاد مقاومتی که از سوی رهبر معظم انقلاب تعیین شده است؛ اقتصاد مقاومتی یک الگوی بومی و علمی برآمده از فرهنگ ایرانی و اسلامی است که قرار است عینیت بخشنده نظام اقتصادی اسلام باشد.

از این رو با درنظر گرفتن این موضوع درخواهیم یافت موضع اقتصاد مقاومتی درواقع 180 درجه با مفاهیم اقتصاد لیبرالیسم متفاوت است و نمی‌توان آن دو را با یکدیگر مقایسه یا حتی تشبیه کرد؛ بنابراین تا زمانی که دست‌اندرکاران، مسئولان و سیاستگذاران اندیشه‌های اقتصادی خود را در این مورد اصلاح نکنند، این مشکل برطرف نخواهد شد و به قول معروف اقتصاد مقاومتی در حاشیه قرار خواهد گرفت.

در بخش برنامه‌ریزی اقتصادی، لازم به یادآوری است که اقتصاد مقاومتی باید در عینیت متجلی شود که این تجلی عینی وابسته به انجام تغییراتی در حوزه‌های سخت و نرم اقتصادی کشورمان است. چون سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که برگرفته از مبانی مکتب اقتصادی اسلام و متناسب با وضعیت کنونی اقتصاد کشورمان طراحی و تنظیم شده‌ است؛ خطوط کلی را برای اصلاحات سخت و نرم در اقتصاد کشور ترسیم می‌کند که اگر به این خطوط کلی اولا به صورت یکپارچه نگاه نشود و ثانیا ترجمه عملیاتی و طراحی این خطوط کلی تنظیم و طراحی شود، می‌تواند به تحقق برنامه اقتصاد مقاومتی کمک کند. با این حساب اقتصاد مقاومتی نیازمند دو دسته تحولات اساسی است:

بخش تحولات سخت: ابتدا اصلاحاتی که به ساختارها و نهاد‌ها مربوط می‌شود که برخی اصلاحات قانونی و تحولات ساختاری در نهادهای اقتصادی مثل الگوی عملیات بانک‌ها، الگوی عملیات در بازار سرمایه و الگوی مناسب تجارت خارجی و در نهایت فرآیند حمایت دولت از تولید است.

بخش تحولات نرم: در حوزه نرم تحولات مربوط به حوزه فرهنگ اقتصادی است که باید مد نظر قرار گیرد. به گونه‌ای همه می‌دانیم فرهنگ اقتصادی متوجه سیاستگذاران، تصمیم‌گیرندگان و مجریان اقتصاد کشورمان است و در رده دوم متوجه نخبگان علمی، سیاسی و اقتصادی کشور است و پس از آن به مردم توجه داشته است.

در اینجا لازم است فرهنگ اقتصادی همه این اقشار در حوزه مصرف، در حوزه مدیریت مصرف، در حوزه تولید و درنهایت در حوزه انتخابگری و در حوزه تربیت اقتصادی تغییر یابد. بنابراین برای رسیدن به نتیجه واقعی اقتصاد مقاومتی لازم است تصمیم‌گیرندگان به نکات زیر توجه داشته باشند:

1-‌ قرارگاه فرماندهی قوی

2-‌ اجرای یکپارچه قوانین و تاکید بر یکپارچه بودن آنها

3- از ظرفیت نخبگان استفاده شود

4- به جریان‌ها، نهادهای غیردولتی مثل بسیج و دیگر نهادهای عمومی توجه کنیم

5- مشکلات برنامه‌های قبلی را برطرف کنیم و بر اجرای برنامه‌های مشکل‌دار اصرار نکنیم.

دکتر حجت‌الله عبدالملکی - کارشناس اقتصادی