افزایش هزینه تخلف برای متخلفین ساخت و ساز

از این رو ابتدا باید دریابیم که دلیل روند افزایشی تخلفات در این بخش مهم اقتصاد کشور چیست و این روند افزایشی از کجا نشات گرفته است تا بتوانیم برای آن‌ راهکار و چاره‌ علمی و عملی در نظر بگیریم. در این راستا بد نیست چهار موضوع اساسی را به ترتیب مدنظر داشته باشیم؛ به‌طوری که هر یک مکمل و تکمیل‌کننده دیگری باشند:

1ـ تعیین سهم عوامل موثر در تخلف: اولین گام درباره بحث کاهش تخلفات ساخت و ساز در کشورمان این است که با بررسی دقیق و کارشناسی در این زمینه ابتدا سهم هر یک از عوامل (قانونی و اجرایی) بروز تخلفات را محاسبه کرده و متناسب با سهم هرکدام سیاست‌گذاری صحیح و علمی داشته باشیم تا مقصود مورد نظر یعنی کاهش تخلفات ساخت و ساز در کشورمان به حداقل خود رسیده و دیگر شاهد موارد این چنینی نباشیم.

2ـ بررسی قوانین موجود: درمورد دوم باید نگاهی دقیق و کارشناسی به قوانین موجود داشته و با بررسی علمی و کاربردی این قوانین خلأهای موجود را با تصویب قوانین جدید به نوعی پوشش دهیم که این قوانین پاسخگوی نیازهای کامل و دقیق امروز جامعه باشند. چون همان‌طور که می‌دانیم برخی از قوانین کشورمان در بحث ساخت و ساخت در گذشته‌های دور تدوین و تصویب شده‌اند و ممکن است امروز برای مخاطبان خود کاربردی مناسب نداشته باشند که همین امر زمینه بروز تخلف را ایجاد خواهد کرد.

3ـ بررسی نحوه اجرای قوانین: سومین مرحله از روند یاد شده پس از بررسی دقیق و کارشناسی قوانین، مربوط به اجرای آنهاست و باید با دقت و با آسیب‌شناسی محل تخلف نسبت به اجرای قوانین تصویب شده آگاهی یابیم. چون بحث اجرای قوانین یکی از مهم‌ترین اقدامات مورد نیاز در این بخش برای کنترل و کاهش تخلفات ساخت و ساز در کشورمان است به این صورت که اگر قوانین دقیقی داشته باشیم، اما در اجرای آن دچار ضعف و سستی باشیم درست مثل این است که هیچ قانونی نداریم.

4ـ اراده و قدرت برخورد با متخلفان: اما چهارمین و مهم‌ترین موضوع در این زمینه مربوط به اراده برخورد با متخلفان است که می‌تواند سهمی تعیین‌کننده در این زمینه داشته باشد. در این بخش قبل از تصمیم‌گیری نسبت به اراده برخورد مسئولان با متخلفان در بخش‌های مختلف باید خوب تحقیق و تفحص داشته باشیم و دریابیم چگونه می‌توانیم در این زمینه اراده و قدرت برخورد را بالابرد. هرچند اهمیت اصلی در این بخش این است که این اراده باید براساس قوانین تدوین شده آنچنان باشد که هزینه تخلف برای افراد سودجو در هر بخشی که هستند آنچنان بالا باشد که حتی فکر تخلف به ذهن کسی خطور نکند.

مهدی هاشمی - رئیس کمیسیون عمران مجلس