طبیعتا با توجه به برجام و توافق همکاری بین ایران و آژانس که از آن به نقشه راه یاد میشود این همکاریها در آینده، گسترش خواهد یافت و به شکلی نزدیکتر و پرحجمتر دنبال میشود. اما در این زمینه باید به چند نکته بسیار مهم توجه داشته باشیم که میتوان آنها را به این شرح توضیح داد:
1- جمهوری اسلامی ایران در گذشته برخی مسائل و مشکلات را با آژانس داشته است و به اعتقاد ما آن مسائل نباید مانع همکاری ایران و آژانس شود. ما پاسخهای لازم را در مورد مسائل گذشته دادهایم و پرداختن به این مسائل و کش دادن موضوعات فقط باعث اختلال در روند همکاری خواهد شد. از جمله این مسائل موضوعی است که از آن به عنوان پی.ام.دی یاد میکنند. بنابراین اگر آژانس بخواهد باز هم روی این موضوع اصرار کند و به آن بپردازد قطعا در همکاریهایمان دچار مشکل میشویم. ما پاسخهای لازم را دادهایم و نیازی هم به این نمیبینیم که در این زمینه مصاحبهای با دانشمندان ما صورت بگیرد و این موضوع به این شکل ادامه پیدا کند.
2- موضوع دیگری که در رابطه ایران با آژانس مطرح است این است که سوابق همکاریها نشان میدهد بعضی از اطلاعات و اسرار فعالیتهای صلحآمیز هستهای کشورمان از طریق آژانس لو رفته و در اختیار سازمانهای جاسوسی موساد و سیا قرار گرفته و همین موضوع باعث به شهادت رسیدن تعدادی از دانشمندان و نخبگان هستهای کشورمان شده است. اگر در آینده نیز با چنین مسائلی روبهرو باشیم و جمهوری اسلامی ایران در مبادله اطلاعات با آژانس، احساس امنیت لازم را نکند این همکاری دچار مشکل خواهد شد و قطعا آمانو باید تضمینهای لازم برای حفظ این اسرار و اطلاعات را به جمهوری اسلامی ایران بدهد.
3- موضوع سوم، بهرهبرداری ایران از ظرفیتهای ان.پی.تی و برجام است. در برجام، آژانس و 1+5 تعهداتی در قبال جمهوری اسلامی ایران دادهاند. همچنین ما حقوقی در ان.پی.تی داریم، اما تاکنون هر چه بوده اجرای تکالیف از سوی جمهوری اسلامی ایران بوده و آژانس به تکالیف خودش که حقوق ماست عمل نکرده است. پس درباره این ظرفیتها و بهرهمندی ملت ما از حقوقی که برای یک عضو ان.پی.تی در مقررات آژانس دیده شده، باید بحث شود.
ما نمایندگان مردم در کمیسیون برجام چندی قبل از وزارت خارجه درخواست داشتیم در سفری که آقای آمانو به تهران دارد ترتیبی اتخاذ شود که وی در کمیسیون برجام حضور یابد و اینگونه موضوعات در کمیسیون برجام با حضور ایشان به بحث گذاشته شود. وزارت خارجه نیز براساس همین درخواست تلاش کرد حضور آمانو در کمیسیون برجام عملی شود و بر اساس آخرین اطلاعات، آمانو در کمیسیون حضور مییابد.
نمایندگان ملت قطعا تمام ملاحظات را مد نظر خواهند داشت و با پیگیریهای مستمر اجازه نخواهند داد برخی نواقصی که در گذشته در روابط ایران و آژانس وجود داشته در آینده تکرار شود.
سید حسین نقوی حسینی - سخنگوی کمیسیون ویژه برجام
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد