سفر به دیـار آشنـا

هفتاد و دو ملت این هفته در پی شناساندن کشوری است که شهرهایش، شهره غزل‌های شاعران ایرانی است. ازبکستان میزبان شما خواهد بود. کشوری که در آن غریبه نخواهید بود.

ازبکستان گرچه کشور جوانی است و سال 1991 با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ایجاد شده، اما ریشه‌های تاریخی عمیقی دارد.

چراکه در گذشته، بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی با اتصال تمدن غرب و شرق، نقاط اصلی جاده ابریشم را تشکیل داده بودند و این امر در کنار علل دیگر باعث شده امروزه در موزه‌های ازبکستان، بیش از دو میلیون اثر تاریخی، فرهنگی و معنوی منحصربه‌فرد از زندگی مردم این منطقه به نمایش درمی‌آید.

گنجینه‌های تاریخی، باستان‌شناسی، معماری و طبیعی این کشور، از مهم‌ترین عوامل جذب گردشگر محسوب می‌شوند.

برنامه‌های گردشگری در ازبکستان شامل فعالیت‌های تفریحی در محیط باز و از سوی دیگر گردشگری فرهنگی و تاریخی است. گرچه پایتخت این کشور، تاشکند است، اما سمرقند، بخارا و خیوه از مقاصد محبوب و اصلی گردشگری هستند.

تاشکند بزرگ‌ترین شهر ازبکستان و یکی از مراکز مهم تجارت در آسیای میانه است. این شهر به دلیل معماری زیبا و خیره‌کننده‌اش، از زیباترین شهرهای این منطقه از آسیا بوده که همراه با مهمان‌نوازی مردمانش، گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می‌کند.

قدمت این شهر به 2200 سال پیش برمی‌گردد. تا قبل از قرن 8 میلادی و نفوذ اسلام، تاشکند تحت‌تاثیر سغدی‌ها و ترک‌ها بوده است.

سال 1219 با حمله چنگیزخان مغول تا حد زیادی نابود شد، اما با ساخت جاده ابریشم به دوران باشکوه خود رسید.

در نهایت این روس‌ها بودند که زمام این منطقه را با فتح آن سال 1865 به دست گرفتند. با وجود تخریب بسیاری از آثار تاریخی تاشکند در جریان انقلاب 1917 و زلزله سال 1966، اما هنوز هم بناها و موزه‌های زیادی در آن یافت می‌شود.

یکی از این موزه‌ها، موزه امیر تیمور است که به گنبد کبود رنگ و تزئینات زیبای داخلی خود شهرت دارد. در این موزه آثاری از زمان تیمور و رئیس‌جمهور اسلام کریموف نگهداری می‌شود.

مقصد محبوب دیگر، بخارا، از شهرهای معروف ازبکستان است. بیش از صد مکان مذهبی و به صورت خاص، بیش از 350 مسجد در این شهر وجود دارد که یکی از معروف‌ترین آنها، مسجد کالیان است که هم مسلمانان و غیرمسلمانان از آن بازدید می‌کنند.

شهر قدیمی بخارا در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و به عنوان موزه زنده شناخته می‌شود. وجود آثار باستانی متعدد و معماری شگرف در داخل و اطراف شهر، از عوامل شهرت این شهر هستند.

سمرقند یکی دیگر از شهرهای نام‌آشنای ازبکستان است. بیشتر ساکنان این شهر که از مراکز مهم تاریخی مردم تاجیک در آسیای میانه است به زبان فارسی تاجیکی صحبت می‌کنند.

سال 2001، یونسکو این شهر باستانی را در فهرست میراث فرهنگی جهان قرار داد. سمرقند که تا مدت‌ها به جواهر دنیای اسلام معروف بوده، با مناره‌های سر به فلک کشیده، گنبدهای فیروزه‌ای درخشان و معماری منحصربه‌فرد آراسته شده است.

ریگستان که در بخش مرکزی شهر سمرقند قدیم قرار دارد از تاریخی غنی برخوردار است. در این مجموعه، سه بنای مهم به نام‌های مدرسه الغ‌بیگ، مدرسه شیردار و مسجد مدرسه طلاکاری قرار دارند که هر کدام زیبایی و هنر ویژه‌ای را به نمایش می‌گذارند.

خیوه، مرکز استان خوارزم است که در آن مجموعه‌ای از بناهای تاریخی، در حصاری از خشت و گل به نام «ایشان قلعه» یا «ایچان قلعه» قرار گرفته است.

این بناها که به سبک معماری اسلامی و ایرانی ساخته شده، شامل دروازه‌ها، مساجد، مدارس، آرامگاه‌ها، گرمابه‌ها، کاخ‌ها و خانه‌های سنتی است و همواره مورد توجه باستان‌شناسان و تاریخدانان بوده و جهانگردان بسیاری را به خود جذب کرده است.

آرامگاه پوریای ولی نیز در میان این مجموعه فرهنگی ـ تاریخی قرار دارد. در این شهر 50 اثر تاریخی و 250 خانه کهن ـ که بیشترشان به سده‌های هجدهم و نوزدهم بازمی‌گردند ـ واقع شده است.

چطور برویم؟

برای سفر به ازبکستان، بایستی راهی فرمانیه شده تا از طریق سفارتخانه این کشور اقدام به تهیه ویزا نمایید.

تورهای گردشگری به صورت زمینی و هوایی، برنامه‌های منظمی را برای گردشگران تنظیم کرده‌اند که البته ارزان هم نیستند.

به عنوان مثال سفر هوایی هشت روزه به تاشکند، سمرقند و بخارا نزدیک به هفت میلیون تومان هزینه خواهد داشت.

نرگس انصاری - چمدان