کودکان خیابانی نیازمند همکاری دولت و مردم

وقتی فقر فرهنگی و بی‌سوادی رایج در این خانواده‌ها، آموزش ندیدن والدین و ده‌ها دلیل فرهنگی و اجتماعی دیگر، وقتی با فقر شدید اقتصادی ترکیب می‌شود، آن وقت بروز پدیده کودکان خیابانی دور از ذهن نخواهد بود.

اصلاح این شرایط نیز باید به شکل پایه‌ای انجام شود و اتخاذ راه‌حل‌های کوتاه‌مدت نمی‌تواند دردی از این بچه‌ها دوا کند.

در این بین، دولت نمی‌تواند به تنهایی این معضل را حل کند و به این منظور باید از ظرفیت انجمن‌های غیردولتی فعال در حوزه دفاع از حقوق کودکان بهره ببرد.

این نهادهای غیردولتی هم انگیزه لازم برای حل این بحران را دارند و هم برای این کار از تجربه و تخصص لازم
برخوردار هستند.

در حقیقت، دولت برای انجام این امر مهم باید از ظرفیت مردم و جامعه مدنی استفاده کند و با حمایت مادی و معنوی از این انجمن‌ها، راه را برای رفع این بحران باز کند، البته در این راه باید از کمک انجمن‌های باسابقه و باکیفیت استفاده شود و برای انتخاب این انجمن‌ها هم باید دقت لازم به عمل آید.

با این کار می‌توان برای بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته‌های مددکاری، خدمات اجتماعی، روانشناسی، مشاوره، مطالعات خانواده، مطالعات کودک و... ایجاد اشتغال کرد.

راه‌حل دیگری که باید برای حل بحران کودکان خیابانی استفاده شود، بهره‌گیری جدی‌تر از ظرفیت‌های حقوقی و قانونی است.

در سیستم قضایی کشور باید امکان جدی‌تری ایجاد شود که در آن، سرپرستی کودکان خیابانی به طور موقت از والدین آنها گرفته شود و این بچه‌ها، تحت آموزش نهادهای غیردولتی مرتبط با حقوق کودکان قرار بگیرند.

این انجمن‌ها می‌توانند با والدین این کودکان نیز ارتباط مستمر داشته باشند و به این والدین هم آموزش بدهند. در نهایت هم فقط وقتی سرپرستی کودک به این والدین برگردانده شود که این انجمن‌ها و سیستم قضایی، صلاحیت والدین را تائید کنند. بدیهی است که این کار به مدیریت بودجه مناسب نیاز دارد، اما متاسفانه هم‌اکنون بسیاری از بودجه‌های مقابله با بحران کودکان خیابانی هرز می‌رود.

دکتر محمد امین قانعی‌راد - رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران