افزایش سرطان گوارشی، تحت‌تاثیر عوامل اجتماعی

به گزارش جام جم آنلاین ، این نوع سرطان که دکتر محمد اسماعیل اکبری به آن اشاره می کند، یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در ایران است. به گفته اکبری، سرطان معده بیشترین آمار سرطان دستگاه گوارش در کشور را به خود اختصاص داده و بیشترین دلیل فوت بیماران سرطانی نیز همین سرطان بوده است. 87 درصد مبتلایان به سرطان معده قبل از پنج سال اول ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند و بیش از 45 درصد مبتلایان به این بیماری طی شش ماه نخست درگیر شدن با این سرطان فوت می‌شوند.

از نگاه رئیس مرکز جامع کنترل سرطان این بیماری خطرناک ریشه‌های اجتماعی دارد. بنابراین برای پیشگیری و درمان سرطان گوارش، باید ابتدا ریشه‌های اجتماعی پدیدآمدن این بیماری را خشکاند. اکبری هم معتقد است نباید به سرطان تنها به عنوان یک بیماری نگاه کرد؛ زیرا سرطان فراتر از یک بیماری بوده و از جنبه‌های مختلف باید به این مساله توجه شود.

به طور مثال، هرم جمعیتی کشور یکی از عمده عوامل اجتماعی است که به افزایش آمار سرطان گوارش منجر شده است.

اکبری هم تاکید کرده که هرم جمعیتی کشور به سمت سالمند شدن می‌رود و شیوع سرطان در سالمندان نیز بیشتر است بنابراین احتمال افزایش سرطان در کشور طی سال‌های آینده وجود دارد و لازم است برنامه‌ریزی‌های مناسب در این زمینه انجام گیرد.

از زندگی ماشینی تا اضطراب

عوامل اجتماعی متعددی در افزایش پیشرونده سرطان گوارش در کشور نقش دارد. مثلا نداشتن آرامش، اضطراب زیاد و زندگی ماشینی باعث شده است سرطان گوارش در کشور ما افزایش یابد.

دلیل بعدی نیز «خوردن ناآگاهانه» است. به این معنی که ما ایرانی‌ها عادت کرده‌ایم همزمان با غذا خوردن، چندین کار مختلف مثل جواب تلفن دادن، کار کردن و بازی با رایانه را با یکدیگر انجام دهیم.

به بیان دیگر وقتی در حال غذا خوردن هستیم، خون و اکسیژن بیشتری به دستگاه گوارش می‌رسد اما وقتی همزمان با غذا خوردن، کار دیگری هم انجام می‌دهیم، این اتفاق باعث می‌شود همزمان خون بیشتری نیز به مغز برسد. وقتی هم که جریان خون، چند تکه شد، در آن شرایط همین ناهماهنگی می‌تواند فرد را مستعد ابتلا به سرطان گوارش کند.

ناآگاهی، به سرطان گوارش دامن زده است

عامل اجتماعی دیگری که به افزایش آمار سرطان‌های گوارش منجر شده، ناآگاهی مردم از تغذیه درست و سبک زندگی ناسالم است. اگر مردم از خوراکی‌های سالم آگاهی داشته باشند و هر غذایی را نخورند، می‌توان از بروز بسیاری از سرطان‌های گوارش پیشگیری کرد. خوردن نوشابه، دلستر، فست فودها، خوراکی‌هایی که مواد نگهدارنده دارند یا غذاهای سرخ کردنی نیز به افزایش آمار سرطان گوارش دامن زده است.

دکتر رشید رمضانی، رئیس پیشین اداره سرطان وزارت بهداشت نیز در گفت‌وگو با جام‌جم اشاره می‌کند: در فرهنگ ما، خوردن مایعات داغ رواج دارد که همین عامل، منجر به سرطان مری شده است.

به گفته رمضانی، مصرف ترشیجات، غذاهای بوداده، مصرف سیگار و الکل و سبک زندگی ناسالم به افزایش سرطان‌های گوارش منجر شده است.

به گفته قائم‌مقام مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، هم اکنون سرطان‌های گوارش پس از سرطان پستان، شایع‌ترین نوع سرطان در کشور است. رمضانی یادآوری می‌کند که چون کم‌خوابی و استرس هم سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند، می‌تواند عامل شتاب‌دهنده سرطان گوارش باشد.

به گفته این مقام مسئول، رعایت نکردن بهداشت شخصی و ابتلا به برخی عفونت‌ها نیزسبب شده که حتی در سال‌های آینده هم میزان شیوع سرطان گوارش بالا باشد.

کودهای شیمیایی؛ قاتل ایرانی‌ها

دکتر علی یعقوبی جویباری، آنکولوژیست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از زوایه دیگری به موضوع نگاه می‌کند و به جام‌جم می‌گوید: اگرچه مصرف سبزیجات و میوه‌ها باعث کمتر شدن آمار سرطان‌های گوارش می‌شود، اما مشکل حادی که در کشور ما وجود دارد این است که بسیاری از این میوه‌ها و سبزیجات، آغشته به کودهای شیمیایی است. به باور یعقوبی مصرف کودهای شیمیایی به قدری بالاست که اتفاقا همین خوردن بیش از حد سبزی و میوه‌های کوددار، باعث افزایش احتمال بروز سرطان‌های گوارش می‌شود.

وی تاکید دارد که در خطه شمالی کشور، یعنی از گرگان تا اردبیل، سرطان‌های مری و معده از دیگر نقاط کشور بیشتر است و حتی در جهان نیز این نقطه جغرافیایی را یکی از مناطق پرخطر شیوع این بیماری‌ها می‌دانند. دلیل این اتفاق هم از نگاه این متخصص این است که در مزارع این مناطق، چندین بار محصول کشت می‌شود و هر باز نیز کودهای شیمیایی زیادی به محصول می زنند، به همین دلیل شیوع این دو نوع سرطان گوارش در این نقطه از همه نقاط کشور بالاتر است.

زندگی فعال، دشمن سرطان گوارش

از تبعات پشت میزنشینی و زندگی بی‌تحرک، هر چه بگوییم کم گفته‌ایم. دکتر یعقوبی خاطرنشان می‌کند که اتفاقا همین مساله به افزایش سرطان‌های گوارش منجر شده است. 45 دقیقه فعالیت روزانه و تحرک داشتن و فرار از زندگی راکد و بی‌تحرک، به اعتقاد این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی می‌تواند تا حد زیادی از بروز سرطان گوارش جلوگیری کند.

به طور کل پی گرفتن سبک زندگی سالم به اعتقاد این متخصص قادر است حداقل تا 40 درصد از بروز سرطان‌های گوارش جلوگیری کند.

امین جلالوند - روزنامه جام جم