موفقیت محققان ایرانی در تولید پارچه خود تمیزشونده

به گزارش جام جم آنلاین از ستاد ویژه فناوری نانو، دکتر شیلا شهیدی از محققان این طرح گفت: اگرچه امروزه از نانوذرات مختلف در صنعت نساجی برای انجام عملیات تکمیلی متفاوت بر روی منسوجات استفاده می شود، ولی همواره بحث ثبات و ماندگاری این ذرات بر روی پارچه مطرح است، محققین در تلاش اند تا خواص ثباتی این ذرات را بر روی منسوج افزایش دهند.

وی افزود: در این پژوهش اثر عملیات پیش پلاسما بر جذب نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و خواص ثباتی آن بر منسوج پلی استری بررسی شده است، نتایج نشان داد که این عملیات در بهبود خواص خود پاک شوندگی منسوج و خواص ثباتی آن بسیار مؤثر استن در واقع می توان گفت با کمک عملیات پلاسما سطح منسوج پلی استری به راحتی اصلاح شده و نانوذرات بیشتری جذب منسوج می شوند و ماندگاری آن ها نیز بر روی منسوج تقویت می شود.

وی افزود: عموما از مواد شیمیایی مختلف به منظور بهبود خواص ثباتی عملیات تکمیلی بر روی منسوجات استفاده می شود، برخی از این مواد گرانقیمت و مضر هستند، از طرفی عملیات بهبود خواص ثباتی با استفاده از آب و در مدت زمان طولانی انجام می شود، این در حالی است که با کمک عملیات پلاسما در مدت زمانی کوتاه، بدون استفاده از آب و مواد شیمیایی می توان اصلاح سطحی را انجام داد و خواص ثباتی و ماندگاری را بهبود بخشید، همچنین کیفیت عملیات تکمیلی مورد نظر نیز بر روی منسوج بهبود می یابد.

شهیدی یادآور شد :به طور کلی عملیات پلاسما سبب کاهش هزینه، افزایش سرعت عملیات، کاهش قیمت و اثرات جانبی می شود و روشی کاملا دوستدار محیط زیست است.

به گفته این محقق، در این تحقیق ابتدا نمونه پارچه های پلی استری تحت عملیات شستشو و سفیدگری همزمان با شرایط استاندارد قرار گرفتند، سپس قسمتی از نمونه ها تحت عملیات پلاسما با گاز هوا قرار گرفته شدند.

وی ادامه داد: در ادامه عملیات آغشته سازی نمونه ها با نانوذرات دی اکسید تیتانیوم انجام شد، نمونه ها قبل و بعد از عملیات آغشته سازی، توسط روش های ارزیابی مختلف مانند طیف سنجی مادون قرمز، تفرق اشعه ایکس، میکروسکوپ الکترونی پویشی SEM، EDX و آزمون قطره مورد بررسی قرار گرفتند، همچنین به منظور بررسی خواص خود پاک شوندگی، قسمتی از نمونه ها توسط رنگ متیلن بلو لکه گذاری شدند و برای مدت زمان های مختلف در معرض نور مستقیم خورشید قرار گرفتند.

شهیدی گفت: سپس تغییر رنگ نمونه ها توسط اسپکتروفتومتری انعکاسی مورد مطالعه واقع شد، خواص خود پاک شوندگی بر روی منسوج پلاسما شده و آغشته شده به نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بعد از قرار گرفتن در معرض نور خورشید به خوبی قابل مشاهده است، از طرفی ماندگاری خاصیت خود پاک شوندگی بر روی منسوج پلاسما شده بسیار قابل توجه است.

این محقق درخصوص نحوه ی تأثیرگذاری عملیات پلاسما بر خواص نهایی محصول بیان کرد: طبق بررسی ها به کمک عملیات پلاسما، گروه های فعال شیمیایی بر روی منسوج ایجاد شده و همچنین سطح منسوج تا حدودی حکاکی فیزیکی شده و ناهمواری هایی بر روی سطح الیاف ایجاد می شود، همین دو مورد سبب افزایش جذب نانوذرات بر روی منسوج می شود.

نتایج این تحقیقات در مجله «Micro & Nano Letters» به چاپ رسیده است.