از نظر برخی از این صاحبنظران، پیشگامی رسانههای وابسته به دولت در نقد پوشش دیدگاه منتقدان برجام، خود نوعی از اعمال سانسور است که به نفع مردم نخواهد بود.
آنچه در ادامه میآید، نگاهی به دیدگاههای برخی از این نمایندگان و کارشناسان درباره پوشش اخبار برجام در رسانه ملی و روزنامه جامجم است.
جامجم در راستای آگاهسازی مردم تلاش کرد
عباسعلی منصوریآرانی، عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام درباره عملکرد جامجم در بررسی مذاکرات هستهای گفت: به عنوان یک موافق برجام، در برنامههای تلویزیونی زیادی دعوت شدم و در روزنامه جامجم نیز بدون هیچ مشکلی به دفاع از این سند ملی پرداختم. وی با بیان اینکه نظرات، مصاحبهها و یادداشتهای وی در روزنامه جامجم بدون هرگونه دخل و تصرف منعکس شده، گفت: این روزنامه انصافا سوالات خوب و وزینی در زمینه برجام داشت و در راستای آگاهسازی مردم تلاش کرد. منصوریآرانی یادآور شد: احساس میکنم فارغ از اینکه موافقان و مخالفان درباره عملکرد این روزنامه چگونه اعلام رضایت کنند، جامجم به رسالت خود در بررسی کارشناسی برجام بهخوبی عمل کرده است. نماینده کاشان با بیان اینکه افراد دارای سلایق مختلفی هستند که امکان دارد مطالب با سلایق آنها سنخیت نداشته باشد، گفت: ما باید واقعبین باشیم؛ چون هر رسانهای بر حسب وظیفه ذاتی تلاش میکند ابعاد مساله مهمی چون برجام را بررسی کند.
نقش برجسته «جامجم» در تنویر افکار عمومی
مهدی دواتگری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با اشاره به عملکرد روزنامه جامجم در بررسی برنامه جامع اقدام مشترک، گفت: در روند مذاکرات و نیز تدوین و تصویب برجام، روزنامه جامجم همگام با روند تحولات با استفاده از نظرات کارشناسی، چه مخالف و موافق در تنویر افکارعمومی نقش بهسزایی داشت و قطعا این نظرات توانست به تصمیمگیران، چه قانونگذاران و چه مجریان، کمک کند تا به تصمیم مطلوب دست پیدا کنند. نماینده مراغه افزود: یکی از رسالتهای رسانه، انعکاس نظرات مخالف و موافق است و از رسانهای مانند روزنامه جامجم که متعلق به نظام است، انتظاری جز این نمیرفت که نظرات تمامی گروهها را منعکس کند.
روشنگری صداوسیما
بیژن نوباوه، نماینده تهران و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به اینکه مهمترین کار رسانه ملی حمایت از مردم، نظام و منافع ملی است، تاکید کرد: دولتها، رسانه ملی را در اختیار خود میخواهند اما این روش نمیتواند کمککننده مردم باشد.
وی برخی انتقادات نسبت به عملکرد رسانه ملی بهخصوص در بحث پرونده ملی هستهای از سوی دولت و رسانههای این طیف را موضعگیری جناحی دانست و افزود: چنین موضعگیریهایی از طرف رسانههای دولتی، در مقابله با رسانه ملی تا حدود زیادی به دلیل عدم استقلال آنان است زیرا روزنامههای دولتی مثل «روزنامه ایران» که با تغییر دولت تغییر سیاست میدهند، استقلالی از خود ندارند. وی گفت: روزنامهای که در دولت قبل یکطور نگاه میکرد و فردای روز انتخابات طوری دیگر برخورد میکند، مشخص است که استقلالش به نوع نگاه دولتها مربوط میشود نه دغدغههای روزنامهنگاری. نماینده تهران یادآور شد: رسالت یک روزنامهنگار بسیار عظیمتر از این است که نگاه به بالادست خود داشته باشد و قطعا این نگاه که اشکال عمدهای محسوب میشود، ادامهای جز بیاعتمادی مردم به رسانههای دولتی به همراه ندارد. این کارشناس مسائل فرهنگی با اشاره به انتقادات مطرح شده از سوی رسانههای دولتی و برخی دولتمردان نسبت به عملکرد صداوسیما در سیر بررسی برجام گفت: رسانه ملی در چند ماه گذشته در بحث برجام انصافا تلاش کرد از تمامی نظرات موافق یا مخالف بهره بگیرد تا حدی که مردم عادی در صحبتهای خود از روشنگری صداوسیما خوشحال بودند. وی گفت: اگر بحث این است که صداوسیما یکطرفه در بحث برجام وارد شده باید سوال کرد یکطرفه به کجا رفته و آیا مسالهای مطرح شده که در برجام نبوده یا قرار بوده در جریان آن قرار نگیریم؟
«جامجم» هم نظرات دلواپسان را منعکس کرد، هم تیم مذاکرهکننده
دکتر صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه گفت: معتقدم اشکال اساسی در سیاستهای کلان موقعی پیش آمد که برخی مسئولان جلوی نقد، اظهارنظر و دیدگاههای دیگر را گرفتند. وی گفت: خوشبختانه در دولت یازدهم، نه اینکه دولت بخواهد، بلکه به دلیل اینکه دلواپسان و دیگران این حق را ایجاد کردند که تنها نظر دولت نباشد، نظرات مخالف هم در حوزه هستهای شنیده شد. مثلا در بحث برجام، عدهای مخالف هستند و فکر میکنند ضعفهایی در این سند وجود دارد کما اینکه در آمریکا نیز شاهد بودیم بعد از موافقت اوباما با برجام، اعضای کنگره و برخی منتقدان با این نظر مخالفت کردند. بنابراین بهتر است در ایران نیز این شیوه وجود داشته باشد و البته ادامه نیز پیدا کند. این استاد دانشگاه با بیان اینکه روزنامه جامجم یک رسانه حکومتی است، افزود: این رسانه در عملکرد رسانهای خود در مباحث هستهای نظرات منتقدان و موافقان برجام را تا حدودی پوشش داد. وی در ادامه گفت: نقادیهای روزنامه جامجم به مذاکرات بهگونهای بود که این رسانه نظرات دلواپسان و تیم مذاکرهکننده را در کنار هم منعکس کرد.
بر سر آمریکا فریاد بکشیم نه خودمان
حسن بهشتیپور صاحبنظر هستهای گفت: برجام بعد از تائید مشروط مقام معظم رهبری و مصوبه مجلس هم اکنون به یک سند ملی تبدیل شده است. وی با اشاره به اینکه موافقان و منتقدان برجام پس از تائید مشروط رهبری باید برای اجرای این سند متحد شوند، افزود: از این پس چه اصلاحطلب و چه اصولگرا باید مسئول باشیم تا منافع ملی کشور را تامین کنیم و در راستای منویات مقام معظم رهبری گام برداریم. بهشتیپور گفت: وقتی رهبری 9 شرط را در اجرای برجام برای دولت مشخص میکنند، رسانهها نیز باید بدانند در مورد آنچه منتشر میکنند، مسئول هستند. وی با بیان اینکه بعد از برجام نیازمندیم تا مقابل آمریکا و متحدانش بایستیم، افزود: ما باید بر سر آمریکا فریاد بکشیم نه اینکه بیاییم سر خودمان فریاد بزنیم و یکدیگر را متهم کنیم.
افزایش درک مردم از «برجام»، با اطلاعرسانی صداوسیما
اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون ویژه برجام با اشاره به بررسی سند مشترک وین در مجلس و پوشش رسانهای آن، بیان کرد: واقعیت این است که در بررسیهای مجلس، نکات منفی برجام مشخص شد و اگر صداوسیما این اطلاعرسانی را انجام نمیداد، آیا رسانههای وابسته به دولت چنین روشنگری میکردند؟ کوثری با استناد به سخنان رئیسجمهور که تاکید بر انتقال اخبار بهصورت صحیح دارد، گفت: نمیتوان اخبار را بهصورتی به مردم منتقل کرد که موجبات فریب آنها را فراهم کند، لذا همه میدانیم واقعیتها از طریق صداوسیما اطلاعرسانی شد و اینکه چرا آقایان ناراحت هستند بحث قابلتوجهی است! عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: با اطلاعرسانی صداوسیما بود که فهم و درک مردم نسبت به برجام و قطعنامه 2231 بالا رفت و البته جای سوال این است، در شرایطی که بحث برجام تمام شده چرا باز رسانههای دولتی در تلاش هستند به این مساله دامن بزنند؟ وی گفت: البته بهنظر میرسد این رسانهها تلاش دارند کاری کنند که اطمینان مردم به صداوسیما کم شود و مردم رو به رسانه بیگانه آورند که این کار خبط بزرگی است.
عملکرد «جامجم» قابل انتقاد نیست
عبدالرضا مصری، سخنگوی هیاترئیسه مجلس با اشاره به اینکه هیچ روزنامهنگاری نمیتواند اخبار را تغییر دهد، گفت: هر خبری مشخصا از دیدگاه خبرنگاران نوشته میشود و هرکس برداشتهای شخصی خود را در انعکاس اخبار دارد و بر این مبنا به مخاطب خوراک خبری میدهد. با این حال در مورد مباحث مربوط به منافع ملی نباید فراموش کنیم که فصلالخطاب برای همه، دیدگاههای مقام معظم رهبری است و باید همه مطاع فرمایشات ایشان باشند. بر همین اساس عملکرد روزنامه جامجم درباره برجام را نیز باید از همین زاویه بررسی کنیم. وی با بیان اینکه درخصوص مباحث مربوط به برجام انتقاداتی به عملکرد برخی رسانهها وارد است، افزود: عملکرد روزنامه جامجم به عنوان یک نشریه در ارتباط با برجام بد نبوده و آنچنان که برخی ادعا میکنند، قابل انتقاد نیست.
تمرکز رسانه ملی بر فرمایشات رهبر انقلاب
ابراهیم کارخانه، عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس با اشاره به اینکه در طول مدت 22ماهه روند جدید مذاکرات هستهای، صداوسیما نزدیک 20 ماه فقط صدای تیم مذاکرهکننده را به مخاطبان خود منتقل کرد، گفت: بعد از سخنان مقام معظم رهبری، که فرمودند حرفهای منتقدان نیز باید شنیده شود، بود که ما شاهد بودیم صداوسیما علاوه بر سخنان تیم مذاکرهکننده اجازه داد طرفهای دیگر هم بتوانند حرفهای خود را بزنند. وی با تاکید بر اینکه رسانه ملی مربوط به جناح و حزب خاصی نیست، یادآور شد: صداوسیما براساس وظیفه ذاتی خود، بار اصلی آگاهسازی مردم را بر دوش دارد و در هنگامه بررسی برجام در مجلس، تلاش کرد حتیالمقدور به این رسالت خود عمل کند. کارخانه با اشاره به نامه مقام معظم رهبری پس از بررسی برجام و شروط 9گانه ایشان گفت: رهبری در نامه اخیرشان تکلیف را مشخص کردند و صداوسیما نیز باید بعد از فرمان رهبری، برنامههای خود را بر این موضوع متمرکز کند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد