میوه روی موج گرانی

به گزارش خبرنگار جام‌جم، اخیرا قیمت برخی میوه‌ها و صیفی‌جات افزایش یافته است. این افزایش قیمت در میوه‌ها کمتر و در برخی صیفی‌جات محسوس‌تر است.

در همین حال فعالان صنفی می‌گویند اگر دولت و به خصوص شهرداری‌ها هزینه‌های روبه افزایش سربار قیمت میوه را کنترل نکنند، قیمت میوه در هفته‌های آینده و با فروکش کردن فصل برداشت، افزایش خواهد یافت.

به گفته آنان، اکنون به دلیل اوج فصل برداشت است که افزایش قیمت میوه تا حدودی کنترل شده و اندک به نظر برسد، اما این شرایط دیری نخواهد پایید و با پایان فصل برداشت و رشد هزینه‌هایی چون سردخانه و اجاره غرفه‌های میادین مرکزی و میوه و تره‌بار سطح شهرها، قیمت میوه نیز روبه افزایش خواهد یافت.

اجاره‌ بها باعث افزایش قیمت میوه

سید محسن محمودی، رئیس اتحادیه بارفروشان با اشاره به تحمیل برخی هزینه‌ها به قیمت تمام شده میوه به خبرنگار جام‌جم گفت: هرچند امروز شاهد افزایش چشمگیر قیمت میوه نیستیم، اما به دلیل شرایط آب و هوایی معمولا در فصل زمستان برخی افزایش‌های مقطعی در محصولات میوه و تره‌بار را تجربه می‌کنیم که این افزایش اخیر نیز مربوط به بارندگی‌های جنوب کشورمان که قطب تولید محصولاتی مثل گوجه‌فرنگی، خیار و دیگر صیفی‌جات است، بوده که رقم افزایش نزدیک به 10 درصد در برخی از این محصولات است.

وی درباره روند افزایشی قیمت میوه‌ در بازار نیز گفت: درباره قیمت میوه امسال خوشبختانه به دلیل افزایش میزان تولید و حجم مصرف داخلی مشکلی نداریم، به‌خصوص در زمینه مرکبات و سیب، ولی اگر سیاست‌های صحیح و دقیقی نداشته باشیم، زمینه برای افزایش قیمت همواره در بازار وجود دارد؛ چون هزینه‌های انبارداری، حمل و نقل و بسته‌بندی افزایش یافته و فروشنده به ناچار باید این هزینه‌ها را بر قیمت تمام شده میوه بیفزاید.

رئیس اتحادیه بارفروشان در ادامه به موضوع افزایش قیمت میوه از تولیدکننده تا مصرف‌کننده اشاره و تصریح کرد: دراین زمینه باید زنجیره‌ای از عوامل را در نظر بگیریم؛ چون همه آنها به یکدیگر متصل است. این چرخه از میادین میوه‌ و تره‌بار مرکزی شهرها آغاز شده و به میادین میوه‌ و تره‌بار شهرداری و درنهایت میوه‌فروشی‌های سطح شهر می‌رسد؛ چون به نوعی این قیمت‌ها تعیین‌کننده یکدیگر است.

محمودی با اشاره به موضوع اجاره‌بهای مغازه‌ها در میادین میوه و تره‌بار تصریح کرد: در بسیاری از موارد شاهد افزایش سه برابری قیمت‌ میوه به دلیل رشد هزینه‌های جاری فروشندگان هستیم که عمده‌ آن مربوط به اجاره‌بهای فروشگاه‌ها و غرفه‌های عرضه میوه و تره‌بار است. به این صورت که تعیین اجاره بهای غیراصولی ناخودآگاه در تعیین قیمت نهایی تاثیرگذار است. این درحالی است که براساس دستورالعمل‌ها، سود میوه‌فروش 30 تا 35 درصد تعیین شده است، اما برخی از غرفه‌های میدان مرکزی میوه وتره بارتهران حتی تا ماهی 70 میلیون تومان اجاره داده می‌شود که با یک حساب سرانگشتی در‌می‌یابیم مستاجر غرفه یا مغازه باید روزانه دو میلیون تومان بابت اجاره درنظر بگیرد و این سوال را ایجاد می‌کند که فروشنده چطور باید این هزینه را تامین کند. در حالی که هزینه‌های دیگری مثل کارگر، آب، برق و مالیات را نیز باید بپردازد.

رئیس اتحادیه بار فروشان افزود: وقتی قیمت محصول در میدان میوه و تره‌بار افزایش یابد در نهایت سطح خیابان‌ها نیز مجبور به تعیین قیمت براساس آنچه خریده‌اند، خواهد شد و قیمت‌ها نسبت به آنچه واقعیت است، غیرقابل مقایسه است اما مشکل اینجا تمام نمی‌شود، چون قیمت میوه و تره‌بار در سطح شهر به نوعی مبنای قیمت‌ میادین میوه و تره‌بار شهرداری نیز خواهد شد که عاملی دیگر برای زیان خریداران است.

این مقام صنفی درباره قیمت در میادین میوه‌ و تره‌بار شهرداری نیز گفت: آنچه مسلم است قیمت‌ محصولات در میادین میوه و تره‌بار شهرداری باید بین 10 تا 15 درصد زیر قیمت سطح شهر باشد. اما برای این‌که فروشندگان و مستاجران این میادین بتوانند هزینه اجاره غرفه‌هایی را که از طریق مزایده واگذار شده است،تامین کنند، قیمت‌های اتیکتی سطح خیابان را درنظر می‌گیرند و قیمت‌گذاری می‌کنند.

به عقیده وی، این واقعیت در فروش میوه‌و تره‌بار نه تنها باعث افزایش گاه تا سه برابری قیمت‌ها برای مصرف‌کننده می‌شود بلکه می‌تواند زمینه تخلف را نیز افزایش دهد به صورتی که برخی افراد سودجو برای تامین نیازهای خود به تقلب در ارائه محصولات روی می‌آورند که یکی از آنها موضوع مخلوط کردن میوه‌های کم‌کیفیت و ارزان با محصولات با کیفیت است و در صورتی که مشتری تصمیم به خرید دستچین داشته باشد باید قیمت بسیار بالایی بپردازد.

در ماه‌های آینده افزایش قیمت خواهیم داشت

در همین حال، سیدرضا نورانی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان میوه و تره‌بار به خبرنگار جام‌جم گفت: امروز به جز افزایش جزئی در قیمت برخی محصولات، در مجموع افزایش قیمت قابل توجهی در میوه نداریم و از آنجا که بسیاری از محصولات فصلی اکنون در حال برداشت است، نمی‌توان انتظار افزایش ناگهانی قیمت را داشته باشیم.

وی با اشاره به فسادپذیر بودن میوه‌ها افزود: از آنجا که میوه و تره‌بار فسادپذیر است بسیاری از آنها در فصل برداشت باید در سردخانه نگهداری شده و به‌تدریج وارد بازار شود به عنوان مثال، اکنون سیب‌ از انبارها بیرون آمده و به بازار عرضه می‌شود، ولی سیب و کیوی امسال که برداشت آن در برخی مناطق هنوز ادامه دارد، روانه سردخانه شده تا در زمان مناسب به بازار عرضه شود که این امر برای دارنده محصول هزینه‌بر خواهد بود.

این مقام صنفی تصریح کرد: هنگامی که محصولات سردخانه‌ای وارد بازار شود ناخواسته قیمت میوه و تره‌بار افزایش خواهد داشت؛ زیرا چون مالک بار برای هر کیلوگرم آن بین 300 تا 350 تومان برای نگهداری بلندمدت هزینه کرده است؛ حال چه یک روز در انبار میوه نگهداری شده باشد و چه یک ماه، این مبلغ پرداخت می‌شود و درنهایت به قیمت تمام شده میوه افزوده خواهد شد بنابراین در یکی یا دو ماه آینده به‌دلیل نگهداری محصول در سردخانه، حمل و نقل و بسته‌بندی مجدد افزایش قیمت میوه را خواهیم داشت.

سیاست‌های غیراصولی باعث کمبود و افزایش قیمت می‌شود

در همین حال، مجتبی شادلو، نایب رئیس اتحادیه باغداران، با اشاره به روند افزایشی قیمت میوه و تره‌بار در بازار، به جام‌جم گفت: به جای این‌که به دنبال قیمت باشیم، باید به این فکر کنیم که سیاست‌های غیراصولی در مقاطع زمانی تولید ـ ذخیره‌سازی باعث کمبود محصول در آینده خواهد شد. مثلا امروز برداشت بسیاری از محصولات به‌خصوص صیفی‌جات برای تولیدکننده صرفه اقتصادی ندارد به همین دلیل بدون تردید برای سال آینده این محصولات دچار کمبود و افزایش قیمت خواهد شد؛ زیرا سال آینده این محصول کشت نخواهد شد.

وی افزود: به عنوان مثال امروز برداشت نارنگی برای بسیاری از تولیدکنندگان غیراقتصادی شده چون قیمت متعادل نیست؛ بنابراین بهتر است به جای این که به‌دنبال افزایش یا کاهش قیمت باشیم بیاییم بازار تولید و مصرف میوه را از سنتی به اصولی بودن هدایت کنیم؛ زیرا تا زمانی که هزینه‌های تمام‌شده، جانبی و تولید را محاسبه نکرده باشیم، نمی‌توانیم قیمت میوه را کاهش دهیم.

به گفته نایب رئیس اتحادیه باغداران، برای رسیدن به شرایط مطلوب بازار میوه بهترین راه این است که با اصلاح سیاست‌های اشتباه گذشته زمینه رسیدن به قیمت‌های متعادل (نه ارزان شدن و نه گران شدن) را فراهم کنیم تا در آن شرایط بتوانیم با رصد کردن منطقی بازار و پیش‌بینی میزان مصرف و تولید، به‌دلیل اهمیت عرضه و تقاضا در قیمتگذاری، مانع افزایش‌های ناگهانی و کاهش بدون دلیل قیمت‌ها شویم.

عماد عزتی - روزنامه جام جم